گزیده غزل محمدعلی بهمنی با عنوان «غزل زندگی کنیم» منتشر شد. این شاعر می‌گوید: واژه «قالب» تهمتی بوده که قرن‌ها به غزل یا هر شکل شعری دیگری زده شده است.

بهمنی در گفت‌و‌گویی با خبرنگار ادبیات و نشر خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، عنوان کرد: نام غزل را با «قالب» نبرید. به باور من واژه «قالب» تهمتی بوده که قرن‌هاست به غزل یا هر شکل شعری زده شده است و نباید این کار را کرد. شعر یکی از هنرهاست و ذات هنر قالب‌پذیر نیست.

او افزود: برای هیچ هنری نمی‌توان از واژه «قالب» استفاده کرد؛ چراکه هنر، قالب‌پذیر و حدودپذیر نیست. وقتی از عبارت «قالبِ غزل» استفاده می‌کنیم، انگار به خود قبولانده‌ایم که می‌توان در یک قالب تحمیل‌شده شعر گفت. درحالی‌که از گذشته‌های دور در آثار کسانی چون مولانا و حافظ به هیچ وجه حدود و قالب را درک و احساس نمی‌کنیم. باید به جای «قالبِ غزل» بگوییم «شکلِ غزل» و این موضوع را به همه کسانی که با هنر زندگی می‌کنند، اطلاع دهیم.

بهمنی سپس اظهار کرد: در غزل روزگار ما هم بچه‌ها تا به‌حال کارهایی ارائه داده‌اند که حس بی‌قالبی و فرامرز بودن در آن‌ها دیده می‌شود. برخلاف تهمت‌هایی که به آن زدند و گفته شد غزل امروز به بی‌راهه رفته و از حیثیت غزل کاسته، من به غزل امروز بسیار امیدوارم. جوانان دریچه‌هایی را در غزل امروز گشوده‌اند که می‌توان از این دریچه‌ها منظرهایی را از غزل دید که در گذشته کم‌تر دیده می‌شد.

او ادامه داد: پیش از این همه می‌پنداشتند که باید در غزل تنها از واژه‌های نرم،‌ تغزلی و آرام‌بخش استفاده کرد. اما از جمله ابتکارهای غزل‌سرایان امروز این است که واژه‌هایی را در غزل به کار برده‌اند که پیش از این تنها در نوشتار و گفتار روزانه به کار می‌رفتند، اما حالا بی هیچ غریبگی در غزل حضور پیدا کرده‌اند. این جوانان دریچه‌های تازه‌ای را رو به غزل گشوده‌اند و ما امروز در غزل آن‌ها منظرهایی از غزل را مشاهده می‌کنیم که پیش از این نمی‌دیدیم.

این شاعر همچنین اظهار کرد: متأسفانه زمانی که ما به چیزی نزدیک هستیم، چشمان‌مان نمی‌توانند شگفتی‌های آن موضوع را تشخیص بدهند، اما با زیاد شدن فاصله، تازه می‌فهمیم چه شگفتی‌هایی در آن‌ بوده است. چشم‌هایی هستند که ضعیف‌اند و نمی‌بینند که غزل روزگارشان دارد چه می‌کند. آن‌ها از توانایی موجود در غزل جوانان وحشت دارند.

بهمنی افزود: غزل تازه روز به روز در حال متولد شدن است. کسانی که می‌پندارند هنری در هر شکلی که در وجود مردم ثبت شده، روزی تمام می‌شود، خود تمام شده‌اند و نمی‌توانند درکی از وضعیت امروز داشته باشند، وگرنه هر شکل هنری که خاستگاهی والا داشته و در وجود مردم حک شده باشد، زنده می‌ماند. غزل هم از این زنده‌های جاوید است که امکان ندارد از بین برود، مگر این‌که تصور کنیم زبانم لال، روزی اقلیم ما نباشد، در آن صورت غزل هم می‌تواند از میان برود.

او در ادامه درباره وضعیت پیوند غزل و موسیقی در روزگار ما، گفت: این توانمندی در غزل و موسیقی ما هست که به هم روح بدهند. این دو برای هم زاده شده‌اند. در فرهنگ ما همیشه قول و غزل با هم بوده‌اند. امروز هم همین‌طور است،‌ اما توانمندی و آگاهی شاعران و آهنگسازان مهم است. آهنگسازان خوب ما روی غزل‌های بسیار کار کرده‌اند. حتا اگر از موسیقی سنتی بگذریم، در موسیقی پاپ یا موسیقی‌های به‌روزتر هم از غزل بهره برده می‌شود و می‌بینیم که غزل پاسخ‌گوی این موسیقی‌هاست.

گزیده غزل‌های محمدعلی بهمنی به انتخاب محمدحسین نعمتی و مبین اردستانی با نام «غزل زندگی کنیم» در 152 صفحه و شمارگان 2200 نسخه با قیمت 6000 تومان از سوی انتشارات شهرستان ادب منتشر شده است.

انتهای پیام