یک ایران‌شناس معتقد است: ما ضعیف شده‌ایم و تا وقتی ضعیف باشیم، کسی به تاریخ مشترک خود با ما افتخار نخواهد کرد، در نتیجه، طبیعی است که کشورهای دیگر، نام ما را از آثارشان پاک کنند.
زاگرس زند در گفت‌وگو با خبرنگار سرویس میراث فرهنگی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، درباره‌ی برچیدن کتیبه‌های فارسی مقبره‌ی نظامی گنجوی توسط جمهوری آذربایجان، اظهار کرد: پاک کردن کتیبه‌های فارسی از مقبره‌ی نظامی گنجوی و جایگزین کردن اشعار ترکی ترجمه‌شده به جای آن‌ها، اولین اقدامی نیست که برخی کشورهای همسایه برای پاک کردن نام ما از آثار ایرانی انجام می‌دهند و البته آخرین آن هم نخواهد بود.
او ادامه داد: امروز جمهوری آذربایجان اقدام به پاک کردن زبان فارسی از آثار خود می‌کند، فردا نوبت پاکستان، افغانستان و ... می‌رسد.
زند درباره‌ی دلیل چنین رفتاری، معتقد است: تا زمانی که ما ضعیف هستیم، هیچ کشوری به این‌که در گذشته، با ما تاریخ مشترک داشته است، افتخار نخواهد کرد و چه بسا تلاش کند که آثاری را که نشان می‌دهند پیشینه‌ی مشترک با ما داشته‌اند، پاک کنند. وقتی مشترک بودن تاریخ ما با آن‌ها برای‌شان منفعتی نداشته باشد، طبیعی است که نیازی برای حفظ نام ایران در آثار باقی‌مانده در جغرافیای کشورشان احساس نکنند.
او با تأکید این‌که پاک کردن آثار ایرانی چیزی از تاریخ، ادبیات و تمدن ایرانی‌ها کم نمی‌کند، گفت: دولت‌های نوپا برای این‌که به خود هویت دهند و به نوعی پا بگیرند، چنین اقداماتی انجام می‌دهند؛ ولی رفتارهای آن‌ها روی آثار ما تأثیر چندانی نمی‌گذارد.
زند با بیان این‌که فرهنگ یک کشور یک‌شبه و یک‌روزه به‌وجود نمی‌آید و یک‌شبه و یک‌روزه نیز از بین نمی‌رود، اظهار کرد: فرهنگ، مسأله‌ای دیرپا است، در نتیجه، برداشتن کتیبه‌های حاوی اشعار فارسی گنجوی، اشعار فارسی این شاعر را از بین نمی‌برد؛ ولی مسأله این است که ما برای حفظ آثار فرهنگی خود که آن‌قدر به آن می‌بالیم و مدام از ایران بزرگ و ایران فرهنگی حرف می‌زنیم، چه تلاشی می‌کنیم؟
این ایران‌شناس درباره‌ی واکنش سخنگوی وزارت امور خارجه درپی این اقدام جمهوری آذربایجان، گفت: این واکنش، سیاسی است، در حالی که برای چنین مسائلی باید اقدامات فرهنگی انجام داد. ضمن این‌که باید در نظر داشته باشیم که ما در برابر مسائل این‌چنینی واکنش نشان می‌دهیم و کنشی نداریم؛ همیشه در مقابل این قبیل مسائل ابراز تأسف می‌کنیم و تلاشی برای جلوگیری از آن‌ها انجام نمی‌دهیم.
او ادامه داد: برای داشتن کنش درست در زمینه‌ی مسائل فرهنگی، موسسه‌ها و سازمان‌های ذی‌ربط باید تحقیق و پژوهش انجام دهند و پول خرج کنند تا بتوانند آثار ایران را حفظ کنند. مثلا برای نظامی گنجوی کنگره‌های ملی برگزار شود تا به این وسیله، بتوانیم تبلیغات لازم را برای جلوگیری از حذف نام تمدن ایرانی از روی اشخاص و آثار انجام دهیم.
زند با بیان این‌که علاوه بر آثار خارج از کشور، آثار داخل ایران نیز در معرض تهدید هستند، اضافه کرد: امروزه می‌بینیم رسانه‌های مختلف در حال تحریک کردن قومیت‌های داخل کشور هستند و متحدهایی نیز در داخل دارند که باید به این مسأله توجه شود. فکر می‌کنم این موضوع با توجه به اهمیتی که دارد باید در اولویت کار قرار گیرد.
انتهای پیام
نظرات