در حالی که کمتر از یک سال از درگذشت حمید سمندریان میگذرد، هما روستا همسر این هنرمند، از تشکیل آکادمی تئاتر سمندریان و دادن جایزهای سالانه به نام این کارگردان و استاد تئاتر ایران خبر داد و تأکید کرد، این جایزه به شکل کاملا خصوصی اهدا میشود.
به گزارش خبرنگار تئاتر خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در نشستی خبری که امروز (ششم خردادماه) در خانهی هنرمندان ایران برگزار شد، هما روستا در حالی که تلاش میکرد جلوی ریختن اشکهایش را بگیرد، مدال حمید سمندریان را رونمایی کرد و گفت: این مدال به نمایشهای پویا و خلاق و در راستای کشف استعدادهای جدید اهدا میشود.
او با اشاره به سالروز تولد سمندریان (نهم اردیبهشتماه) افزود: ماه تولد حمید سمندریان، اردیبهشت است و من نمیخواهم برایش سوگواری کنم، چون او همیشه برای ما زنده است. بنابراین تصمیم گرفتم هر سال تولدش را جشن بگیریم. البته برنامهی ما فقط یک جشن تولد نیست، بلکه میخواهیم با این کار، حرکتی در تئاتر انجام دهیم و در جهت دغدغهها و علاقهمندی همیشگی او پیش رویم. بر همین اساس، جایزهای را با عنوان جایزهی حمید سمندریان طراحی کردهایم که هر سال به نمایشهای پیشرو و خلاق ارائه میشود، چراکه او همیشه به چنین نمایشهایی علاقهمند بود.
این هنرمند تئاتر چندبار بر سختگیرانه بودن داوری این جایزه تأکید کرد و ادامه داد: اگر در طول یک سال، هیچ اثری بهترین نباشد، ما فقط یک جشن میگیریم و افسوس میخوریم، اما داوری ما همچنان سختگیرانه خواهد بود.
او که همراه پسرش، کاوه، این آکادمی را راهاندازی کرده است، از تشکیل هیأت امنای آن با حضور هنرمندانی مانند ابراهیم حقیقی، حسن معجونی، حمید پورآذری، محمد یعقوبی، کاوه سمندریان، حمید لبخنده، محمدرسول صادقی و فریبرز دارایی خبر داد و گفت: اساسنامهی ما هنوز خام است؛ اما خواست من و کاوه این بود که امسال هم در 82 سالگی سمندریان این جایزه را بدهیم. به همین دلیل، یک مهمانی خصوصی ترتیب دادیم و در آن، به پانتهآ پناهیها و مرتضی اسماعیل کاشی، دو بازیگر نمایش «ویتسک» و همایون غنیزاده کارگردان نمایش «آنتیگونه» این جایزه را اهدا کردیم.
روستا یادآوری کرد: سمندریان همیشه جوانان تلاشگر و خلاق را تشویق میکرد و همایون غنیزاده را ادامهی راه خود میدانست؛ اما هرگز شیوههای مختلف را رد نمیکرد. به همین دلیل، قضاوت ما داوری آثار پویا و خلاق است و نمایشهای آسان را قضاوت نمیکنیم. هر زمان، هنرمندان سختگیرانه کار کردهاند، آثارشان موفق بوده است، اما متأسفانه برخی از همکاران آسانگیر شدهاند.
به گفتهی او، محل آکادمی حمید سمندریان در آموزشگاه این هنرمند است.
وی با تقدیر از استادان جدید و قدیم آموزشگاه سمندریان که همچنان این مکان را سرپا نگه داشتهاند، افزود: او هرگز نمیخواست روزی این آموزشگاه بسته شود و خوشحالم که هنوز آموزشگاه برپا است و به فعالیتهایش ادامه میدهد.
کارگردان نمایش «آنتیگونه در نیویورک» دربارهی دیگر اهداف شکلگیری این آکادمی، توضیح داد: میخواستم نام حمید زنده و تشویقی برای جوانان و فرصتی برای کشف استعدادهایی باشد که تئاتر ما را به جلو میبرند.
وی با اشاره به اینکه این داوریها بین اردیبهشت هر سال تا اردیبهشت سال بعد انجام میشوند، گفت: در حال حاضر نمیتوانیم آثاری را که در کل ایران اجرا میشوند، داوری کنیم؛ اما چنین تصمیمی داریم و امیدورایم در آینده، این داوری در سراسر ایران انجام شود.
روستا با اشاره به شیوهی داوری این آثار، توضیح داد: داوری ما بهصورت اینترنتی انجام میشود و جمعی از هنرمندان رشتههای مختلف داوران ما را تشکیل میدهند. قرار است سایتی درست کنیم و داوران ضمن دیدن نمایشها، بهشکل مخفی به رشتههای مختلف رتبه دهند.
بازیگر نمایش «باغ آلبالو» همچنین با اشاره به اینکه مدال حمید سمندریان توسط یدالله شیرازی طراحی شده است، گفت: این مدال فقط برای ارج نهادن به هنر تئاتر است و هیچچیز دیگری را دنبال نخواهد کرد.
بازیگر نمایش «ازدواج آقای میسیسیپی» اضافه کرد: هر سال دو جایزه داریم که یک جایزه بهصورت گروهی و یک جایزه بهصورت انفرادی اهدا میشود، چراکه داوری ما بسیار سختگیرانه است و نمیخواهیم جایزهها را پخش کنیم که همه راضی باشند.
روستا در پاسخ به پرسشی دربارهی آرای مردمی در این جایزه، گفت: در آینده حتما آرای مردمی خواهیم داشت، اما هنوز سیستم مناسب آن را پیدا نکردهایم.
او با تأکید بر اینکه این جایزه کاملا بهشکل خصوصی داده میشود، افزود: حمایت دولت را قبول نمیکنیم چون حتما سلیقهاش را دخیل میکند. هدف بخش دولتی فقط تشویق کردن نیست. بنابراین اگر از حمایت دولت استفاده کنیم، شبیه جشنوارههایی میشویم که در حال حاضر برگزار میشوند.
کارگردان نمایش «زمستان» دربارهی ارزیابی آثار هیأت امنای این آکادمی که جزو هنرمندان مطرح تئاتر هستند و حاشیههای احتمالی آن، توضیح داد: آثار هیأت امنا نیز ارزیابی میشوند. همهی ما ارزیابی میشویم، اما سختگیرانه. نباید از حاشیهها بترسیم، بلکه باید وجدانمان راحت باشد که داوری ما درست بوده است. نباید از حرف مردم ترسید، بضی از حرفها درست است و بعضیها نیست و ما با حرف مردم کنار میآییم.
او در پایان سخنانش از نگارش آییننامهی اجرایی داوری خبر داد که بهزودی نوشته میشود.
در ادامهی این نشست، ابراهیم حقیقی - گرافیست و یکی از دوستان نزدیک سمندریان و هما روستا - با اظهار خرسندی از تشکیل این آکادمی، گفت: این آکادمی تداوم اندیشهی حمید سمندریان است. قدرت حضور اوست که به هما روستا نیروی راهاندازی این آکادمی را میدهد. همهی ما میمیریم، اما آنچه برای این مملکت زنده میماند، آثاری است که باقی میماند. حمید سمندریان در سالهای غیبتش در تئاتر از طریق آموزشگاه، این فعالیت ر ادامه میداد.
همچنین حسن معجونی - هنرمند تئاتر و عضو هیأت امنا - نیز گفت: خوشحالم جریان مستقلی در ارزشگذاری آثار نمایشی شکل گرفته، زیرا ارزشگذاری، نکتهی بسیار مهمی است و گاه بر ادامهی راه هنرمندان تأثیر میگذارد.
این کارگردان تئاتر با اشاره به تفاوت داوریهای دولتی و خصوصی، توضیح داد: همیشه جایزههای دولتی مشکلاتی دارند، چون آنها بیش از حد اعمال سلیقه و در واقع، بر اندیشهای خاص سرمایهگذاری میکنند.
سرپرست گروه تئاتر «لیو» ادامه داد: در این سالها، خانهی تئاتر یکسری مراسم برگزار کرده، ولی انجمن منتقدان و نویسندگان، بیغرضترین داوریها را انجام داده است و من هم امیدوارم ارزیابی ما بهشکل درستی انجام شود.
سپس محمد یعقوبی - هنرمند تئاتر و عضو هیأت امنا - توضیحاتی دربارهی شیوهی داوریها داد و گفت: قرار است آکادمی در پایان هر فصل، کاندیداهای آن فصل را معرفی کند.
این کارگردان تئاتر دربارهی داوری بخش ترجمه نیز گفت: خیلی خوب است که این بخش وجود داشته باشد، چون یکی از کارهای مهم استاد سمندریان، ترجمه و شناساندن متنهای ناشناخته بود. به هرحال، ما بهمرور این بخشها را کامل میکنیم.
حمید پورآذری - دیگر هنرمند تئاتر و عضو هیأت امنا - نیز با اظهار خرسندی از راهاندازی این آکادمی، گفت: امیدوارم شایستگی آن را داشته باشم تا بتوانم کاری در حد نام حمید سمندریان انجام دهم.
همچنین کاوه سمندریان، پسر هما روستا و حمید سمندریان، توضیحاتی تکمیلی دربارهی شیوهی رأیگیری داد و گفت: داوران بعد از دیدن نمایشها به سایت وارد میشوند و به کارها امتیاز میدهند. اگر منتخبان مطابق معیارهای ما باشند، جایزه به آنها تعلق میگیرد.
در ادامه، محمدرسول صادقی نیز توضیح داد: شاید بیش از 40 نفر درگیر داوری شوند؛ هنرمندانی از رشتههای مختلف سینما، تئاتر، تجسمی و ... هیأت داوران را تشکیل میدهند که رأی آنها کاملا بهشکل مخفی ارائه میشود و این داوران متغیر هستند.
به گزارش ایسنا، در این نشست شاهین اسلامی - مدیر گالری «باروک» - که حامی اولین دورهی داوری این آکادمی بوده است، حضور داشت و از راهاندازی تماشاخانه و نگارخانهی «باروک» خبر داد و گفت: این تماشاخانه کارش را با اثری از بهاره رهنما آغاز میکند.
در این برنامه، هما روستا از تمام دوستان و همراهانی که در روزهای دشوار بیماری حمید سمندریان و بعد از درگذشت او در کنارش بودند، قدردانی کرد.
حمید سمندریان، کارگردان و استاد بزرگ تئاتر ایران، تیرماه 91 بعد از گذراندن یک دورهی طولانی بیماری درگذشت و حالا کمتر از یک سال بعد از درگذشت او، آکادمی حمید سمندریان در آموزشگاه این هنرمند راهاندازی شده است.
انتهای پیام
نظرات