اگر هنوز پشت ماشین خودتان ننشسته‌اید و تاکسی را مدام تجربه می کنید، می دانید که تاکسی جای خوبی است.

می گویم تاکسی جای خوبی است چون یک جورعرصه‌ عمومی است که مردم در آن آزادانه حرف می زنند.

تاکسی این روزها علاوه بر کار کافه‌ها و صندلی پارک‌ها،‌ وظیفه مهم دیگری هم دارد، شده است بازار بحث‌های داغ اقتصادی که یک سرش حتما به عیدی‌ها می‌رسد.

احتمالا برای شما هم پیش آمده است که توی یکی ازهمین تاکسی‌ها یک مسافر از دیگران بپرسد "راستی داستان این عیدی نفری 300 هزار تومان چی شد؟"‌ در آن تاکسی که من بودم،‌ بحث تندی راه افتاد در مورد این که عده‌ای با رنگین کردن سفره‌های مردم مخالف هستند که البته در جوابش گفتند که هنوز پولی به حساب‌ها نیامده کیسه‌اش را دوخته‌اند و قیمت‌ها بالاتر رفته است.

به گزارش خبرنگار پارلمانی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، حالا چند هفته‌ای هست که بحث بر سر عیدی دولت به مردم گرم است، عده‌ای آن را تورم‌زا خوانده‌اند و بعضی‌ها آن را به انتخابات آینده متصل کرده‌اند، اما خیلی‌ها هنوز به درستی نمی‌دانند که داستان این پول از چه قرار است!

چند هفته پیش دولت خبر داده بود که رقمی به عنوان عیدی به مردم پرداخت می‌شود،‌ عده‌ای رقم‌های 100 تا 300 هزار تومان را به عنوان مبلغ آن اعلام کردند، اما خیلی زود در حاشیه جلسات دولت و مجلس بر سر ورود به فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها معلوم شد که رقم عیدی بین 70 تا 90 هزار تومان به ازای هر عضو خانواده است.

اوایل بهمن ماه، رضا رحمانی رییس کمیسیون صنایع و معادن مجلس بعد از یکی از همان جلسه‌های هم‌اندیشی دولت و مجلس گفت که «قرار است نظام به مردم عیدی بدهد اما این که عیدی نقدی، غیرنقدی یا نقدی – غیرنقدی باشد هنوز مشخص نیست.»

یک هفته بعد،‌ درست در میانه بهمن ماه،‌ ارسلان فتحی‌پور در گفت وگو با ایسنا،‌ از پایان مذاکره بر سر عیدی‌ها خبر داده و گفت که قرار است به ازای هر نفر یارانه بگیر،‌ 70 هزار تومان و به ازای هر نفرتحت پوشش کمیته امداد یا بهزیستی 90 هزار تومان،‌ به همان حسابی که یارانه ها به آن ریخته می‌شود، واریز شود.

فتحی‌پور تاکید کرد که این پرداخت تنها یک بار اتفاق خواهد افتاد و اول اسفند ماه در حساب مردم خواهد بود، در حالی که هفته اول اسفند ماه هم تمام شده و هنوز خبری نیست!

با این حال عده دیگری از نمایندگان از جمله اسماعیل جلیلی تاکید کرده‌اند که دولت در مورد شیوه پرداخت این کمک اختیار تام دارد و می تواند سبد کالا،‌ کارت،‌ یا واریز نقدی را انتخاب کند.

اردیبهشت ماه سال گذشته،‌ محمدرضا فرزین دبیر ستاد هدفمندی یارانه‌ها اعلام کرده بود که جمعیت تحت پوشش یارانه ها 72 میلیون و 500 هزار نفر است و گفته می شود که از این تعداد 10 میلیون نفر از آنها تحت پوشش کمیته امداد یا بهزیستی هستند.

رقمی که قرار است به عنوان عیدی به مردم پرداخت شود،‌ حاصل ضرب 62 میلیون و 500 هزار نفر در رقم 70 هزار تومان و جمع آن با حاصل ضرب 10 میلیون نفر در رقم 90 هزار تومان است،‌ اما این رقم قرار است از کجا تامین شود؟

اسماعیل جلیلی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس می گوید دولت اختیار دارد از محل صرفه‌جویی دستگاه‌های اجرایی در قانون بودجه سال جاری، منابع مورد نیاز اجرای توافق را تامین و پرداخت کند، ولی اگر تصمیم داشته باشد از منابع صندوق توسعه ملی برای انجام این توافق برداشت کند یا باید از مجلس شورای اسلامی و یا مقام معظم رهبری مجوز بگیرد.

با این حال، خیلی‌ها معتقدند که افزایش قیمت‌ها ناشی از افزایش حجم پول نقد در دست مردم است که باید مهار شود، سال 84 نقدینگی در دست مردم تنها 40 هزار میلیارد تومان بود،‌ این رقم امروز به 800 هزار میلیارد تومان رسیده است،‌ حالا این همه پولی که گفته می‌شود قرار است سفره های مردم را رنگی کند،‌ چه تاثیری در بازار کالا ها خواهد گذاشت؟

جعفر قادری سخنگوی کمیسیون ویژه حمایت از تولید ملی می گوید اگر قرار باشد این رقم از بانک مرکزی تامین شود با مشکل رو به رو خواهیم بود، با این حال قادری اظهار کرده است که این رقم می تواند از منابع صندوق توسعه پیش‌بینی شده، از طریق مرکز مبادلات ارزی تامین شود، اگر دلارها در این مرکز تبدیل به ریال شود و در اختیار مردم قرار گیرد در این صورت این پرداخت نقدینگی را افزایش نمی‌دهد بلکه حتی آن را جمع آوری می‌کنند و از طرف دیگر آن را وارد بازار خواهد کرد.

وی همچنین یادآوری کرده است که برداشت این رقم از صندوق توسعه یک نوع استقراض است که باید منابع آن به شکلی به این صندوق برگردد؛ منتها دولت و مجلس بعدا در مورد نحوه بازگرداندن این پول تصمیم خواهند گرفت.

جلیلی هم در این مورد معتقد است که این پرداخت می‌تواند به متعادل کردن قیمت ارز کمک کند،‌ چرا که اگر منشاء پرداخت نقدینگی از محل برداشت ارزی از صندوق توسعه ملی باشد با وجود افزایش نقدینگی در سطح کشور ارز به بازار و مرکز مبادلاتی تزریق می‌شود که این رویکرد قیمت ارز را متعادل می‌کند.

البته در حالی که جلیلی تاکید کرده است که اگر دولت بخواهد این رقم را از صندوق توسعه ملی برداشت کند، مجلس باید تصمیم دولت را تصویب کند، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس معتقد است که 2.7 میلیارد دلاری که برای پرداخت عیدانه اختصاص می‌یابد به تعادل بازار ارز کمک می کند.

جمع‌بندی همه حرف‌هایی که تا امروز زده شده است نشان می دهد که ظاهرا کسی معتقد به تورم زا بودن این عیدی ها نیست،‌ اما تاکید هم شده است که این پرداخت‌ها ربطی به فاز دوم هدفمندی یارانه ها ندارد،‌ تنها یک بار انجام خواهد شد و به همان حساب هایی که یارانه به آن ها واریز می شود ریخته خواهد شد،‌ ضمن این که رقم آن برای هر نفر قطعا کم تر از 100 هزار تومان خواهد بود، قرار است بتواند سفره های مردم را رنگی کند، بازار ارز را سامان دهد و به عنوان یک سیاست انقباضی منجر به کاهش نقدینگی و در نتیجه کاهش تورم شود.

حالا خدا را چه دیده‌اید؟ شاید هم همین طور شد!

گزارش از خبرنگار پارلمانی ایسنا،‌ فاطمه کریمخان

انتهای پیام