هوشنگ مرادی کرمانی با بیان اینکه مخالف تغییر خط فارسی است. معتقد است، راه حل برونرفت از به همریختگی کنونی در رسمالخط فارسی، هماهنگی فرهنگستان زبان و ادب فارسی و دفتر تألیف کتابهای درسی است.
این داستاننویس و عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی در گفتوگو با خبرنگار ادبیات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، دربارهی مشکلات رسمالخط فارسی گفت: امروز اگر شما هر مسألهای را در جامعه بررسی کنید، تفاوتها و تنوعها را میبینید. دربارهی رسمالخط هم سلیقهها و نگاههای مختلفی وجود دارد؛ دلیل آن هم این است که ما حروفمان را از عربی گرفتهایم و رسمالخط ما هم بیشتر بر پایهی عربی است.
او همچنین گفت: امروز هر شاعر، روزنامهنگار، نویسنده و استادی یک نوع رسمالخط را که به آن عادت دارد، به کار میگیرد و در نتیجهی آن، یک جور بههمریختگی و بلبشو ایجاد شده است.
مرادی کرمانی سپس با اشاره به اینکه مرجع رسمالخط باید کتابهای درسی باشد، اظهار کرد: وقتی بچهها به مدرسه میروند و شروع به یادگیری زبان فارسی میکنند، باید یاد بگیرند که چگونه بنویسند؛ مثلا اجزای کلمات مختلف را به هم بچسبانند یا نه و اینطور مسائل.
او همچنین عنوان کرد: امروز در داستانها گفتار را شکسته مینویسند. در جامعه دیده میشود که هرکس برای رسمالخطی که به کار میبرد، دلایل خود را دارد. البته عدهای هم رسمالخطی را به کار میبرند که از ابتدا به آن عادت کردهاند.
مرادی کرمانی در ادامه دربارهی رسمالخطی که خود در نوشتههایش به کار میبرد، گفت: بهعنوان مثال من چند کتاب آخرم را مطابق دستور خط فرهنگستان نوشتم و «ی» وسط را به صورت «ء» نوشتم؛ اما حروفچین همگی کارهایم آن را برداشت و به جای آن «ی» بزرگ گذاشت؛ یعنی من به عنوان یک عضو فرهنگستان الآن کتابم با رسمالخط فرهنگستان مغایر است.
او سپس اظهار کرد: من فکر میکنم اگر قرار باشد رسمالخط فارسی یکدست شود، باید این کار را از کتابهای درسی شروع کرد و تا آنجا که من میدانم و خبرش را خواندهام، این تصمیمگیری انجام شده است. البته من خودم در گروه رسمالخط نیستم، اما صاحبنظرانی هستند که جزوهای هم در اینباره در فرهنگستان چاپ کردهاند.
مرادی کرمانی همچنین دربارهی رسمالخط کتابهای درسی گفت: کتابهای درسی به صورت سلیقهیی و با یک تصمیمگیری در گذشته، خشت کج را گذاشتهاند و همینطور این دیوار دارد بالا میرود. حال بعضی هم میگویند خشت کج نبوده و خیلی هم خوب بوده است.
او در ادامه اضافه کرد: این عارضهای است که همیشه بوده و ادامه داشته است؛ به عنوان مثال، کلمهای در کتاب فارسی کلاس چهارم ابتدایی به هم چسبیده نوشته شده است و در کتاب دیگری در دبیرستان همان کلمه جدا نوشته میشود.
این نویسنده سپس اظهار کرد: من فکر میکنم اگر بین فرهنگستان و دفتر تألیف کتابهای درسی هماهنگی به وجود بیاید و کارشناسانی از جانب فرهنگستان پیش از چاپ، کتابهای درسی را بخوانند، احتمال هماهنگی وجود دارد؛ وگرنه این هماهنگی رخ نمیدهد.
او همچنین دربارهی پیشنهاد تغییر خط فارسی که از سوی برخی مطرح میشود، گفت: من معتقدم اگر خط فارسی عوض شود، ممکن است سهولتهایی در نوشتار خصوصا در دنیای مجازی به وجود آید، مثل همین فینگلیش نوشتن فارسی در پیامکها که کلمات فارسی را با حروف لاتین مینویسند و متأسفانه بسیار هم جا افتاده است؛ اما در این صورت ما بسیاری از چیزها را از دست میدهیم.
مرادی کرمانی افزود: موقعیتهای شعری ما بر اساس محور خط قرار دارد و با تغییر خط، از نظر روانی روی ما تأثیر میگذارد و باعث گسست فرهنگی میشود؛ همانطور که در ترکیه این کار را انجام دادهاند و در حال حاضر کتابهایی را که در گذشته داشتهاند و با حروف خاصی نوشته میشد، از دست دادهاند. اگر به استانبول و شهرهای قدیمی ترکیه بروید، میبینید که خطهای روی کاشیها شبیه خط فارسی است، اما نسل جوان دیگر نمیتواند با آن ارتباط برقرار کند، بنابراین من هم مخالف تغییر خط هستم.
او سپس گفت: حرف من این است که تصمیمگیری باید از جانب فرهنگستان و اجرا از جانب آموزش و پرورش باشد و بین آنها هماهنگی وجود داشته باشد. البته در عین اینکه ما باید معیار معینی داشته باشیم، خیلی هم نباید تعصب داشت. کشور ما مثل بسیاری از جاهای دیگر دنیا، پر از تنوع سلیقههاست.
این نویسنده در ادامه تأکید کرد: نباید اینطور باشد که ما به جای فکر کردن به محتوا، بیش از حد به رسمالخط فکر کنیم. البته این بحثها باید باشد، اما مقداری تساهل هم لازم است؛ چون طبیعی است که عدهای میخواهند با رسمالخطی که به آن عادت کردهاند، بنویسند. این اشکالی ندارد، اما آموزش و پرورش باید معیار خاصی داشته باشد که با هماهنگی فرهنگستان این کار انجام خواهد شد.
انتهای پیام
نظرات