مهتاب نوروزي، استاد ماندگار رشته‌ي سوزن‌دوزي بلوچ بي‌آن‌كه امضايي از خود در جهان به يادگار بگذارد، غريبانه در روستاي قاسم‌آباد سيستان و بلوچستان ديده از جهان فروبست.

به گزارش خبرنگار سرويس صنايع دستي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، مهتاب هيچ‌وقت ازدواج نكرد و هميشه تنها بود؛ اما مي‌گفت كه همه‌ي دختران روستا فرزندانش هستند و به همه‌ي آن‌ها سوزن‌دوزي ياد مي‌داد. او نزديك به 50 سال روي پارچه‌ها، نقش بلوچ زد تا آنجا كه در چهار سال گذشته به‌خاطر ديسك كمر، از ادامه‌ي كار باز ايستاد.

او در جواني به‌خاطر ظرافت بي‌مانندي كه در كار سوزن‌دوزي داشت، انتخاب شد تا بر لباس‌هايي خاص نقش بزند و حالا آن لباس‌ها بي‌آن‌كه نامي از مهتاب روي آن‌ها باشد، در مجموعه‌ي سعدآباد به‌نمايش درآمده‌اند. سوزن‌دوزي ظريفي كه بر اين لباس‌ها نقش بسته، آن‌قدر زيباست كه ذهن، گمان نمي‌برد كه اين كار دست يك دختر جوان از دورافتاده‌ترين روستاهاي سيستان و بلوچستان باشد.

‌زينب نوروزي ـ برادرزاده‌ي مهتاب ـ كه حالا خودش استاد سوزن‌دوزي است، درباره‌ي اين هنرمند برجسته‌ي به خبرنگار ايسنا مي‌گويد: هيچ كس از او سراغي نمي‌گرفت؛ مگر روزنامه‌نگاران و مستندسازان كه واقعا از همه‌ي آن‌ها سپاسگذارم. مهتاب نوروزي چند سالي مي‌شد كه ديگر توان كار كردن نداشت، مهره‌هاي كمرش از هم فاصله پيدا كرده بودند و همين، زمين‌گيرش كرده بود. آلزايمر هم داشت، براي همين او را پيش خودمان نگه مي‌داشتيم.

او ادامه مي‌دهد: اداره‌ي ميراث فرهنگي و گردشگري استان با پيگيري‌هاي زياد ما، چهار سالي مي‌شود او را بيمه كرده است، يعني از همان وقت كه زمين‌گير شد و ديگر توان كار كردن نداشت. اين بيمه تا حدودي كمك حالش بود؛ اما آن‌ها بايد زودتر به فكر مي‌افتادند.

نوروزي اظهار مي‌كند: در اين مدت يادم نمي‌آيد معاونت صنايع دستي يا اداره‌ي ميراث فرهنگي و گردشگري، سراغي از مهتاب گرفته باشند.

او درباره‌ي اين‌كه آيا تا كنون براي خريدن سوزن‌دوزي‌هاي مهتاب آمده‌اند يا اصلا كسي به فكر افتاده است كه برخي آثار اين هنرمند را حفظ كند تا از بين نرود؟ مي‌گويد: چندتايي از آثارش را مي‌توان در سعدآباد ديد. ما هم عكس‌هايش را داريم. چند تا روميزي سوزن‌دوزي از او را هم خودم نگه داشته‌ام تا در خانه‌اش كه مي‌خواهم به موزه تبديل كنم، به نمايش بگذارم، فقط كمي نگران ريزش سقف خانه هستم كه قابل اعتماد نيست. چند كار نيمه‌‌تمام هم دارد كه به‌خاطر بيماري نتوانست آن‌ها را تمام كند، اين آثار را هم به‌نمايش مي‌گذارم.

نوروزي معتقد است: آثار مهتاب براي همه شناخته‌شده است، كارهاي متفاوت بسيار ظريفي كه كاملا مشخص‌اند؛ ولي هيچ‌كدام امضاي خاصي ندارند. سوزن‌دوزهاي بلوچ كارهاي مهتاب را خوب مي‌شناسند.

او همچنين مي‌گويد: مهتاب نوروزي از وزارت ارشاد نشان درجه‌ي يك هنري گرفت و قرار بود مهر اصالت يونسكو را هم دريافت كند؛ ولي از آن خبري ندارم.

در ميان غصه‌هايي كه بردارزاده‌ي مهتاب نوروزي از روزگار تنهايي و بيماري اين هنرمند برجسته روايت مي‌كند، مهدي اكاتي ـ معاون صنايع دستي سيستان و بلوچستان ـ تأكيد مي‌كند: شديدا از مهتاب نوروزي، هنرمند پيشكسوت سوزن‌دوزي بلوچ حمايت كرده و كوتاهي درباره‌ي او نداشته‌ايم.

او مي‌گويد: تنها هنرمند سوزن‌دوزي كه شديدا به او توجه داشتيم، خانم مهتاب نوروزي بود. بيمه‌ي او را با وجود آن‌كه از نظر سني مشمول نبود، پيگيري كرديم و مستمري او هم درست شده بود. حتا گاهي كمك‌هاي مالي بلاعوض هم به او پرداخت مي‌كرديم.

وي بيان مي‌كند: مهتاب نوروزي درجه‌ي يك هنري را از وزارت ارشاد گرفت و اداره كل ميراث فرهنگي و گردشگري سيستان و بلوچستان تا جايي كه در توانش بود به اين هنرمند كمك كرد.

اكاتي درباره‌ي جمع‌آوري آثار اين هنرمند برجسته براي حفاظت، به خبرنگار ايسنا مي‌گويد: معمولا اگر قرار باشد موزه‌اي راه‌اندازي شود، امور فرهنگي اداره‌ي ميراث فرهنگي و گردشگري آن را پيگيري مي‌كند و آثار مورد نياز را مي‌خرد. درباره‌ي خانم مهتاب نوروزي حتما اقداماتي صورت گرفته و آثار او نيز خريده شده است.

معاون صنايع دستي سيستان و بلوچستان همچنين از اقداماتي كه براي حفظ و احياي سوزن‌دوزي بلوچ انجام داده‌اند، توضيح مي‌دهد: در يكي دو سال اخير روي طراحي محصولات جديد سوزن‌دوزي بلوچ كار شده و كاربري‌هاي آن نيز متنوع شده است. حتا نخستين محصولي كه در استان براي آن، دسته‌بندي طراحي كرديم، سوزن‌دوزي بود كه در صورت تقاضاي هنرمندان، اين بسته‌بندي‌ها را در اختيارشان قرار مي‌دهيم.

انتهاي پيام