داده‌هاي جديد از سفينه فضايي كاسيني نشان مي‌دهد كه تيتان قمر عظيم زحل كه با جو ضخيم و غناي ارگانيك مواد شيميايي بسيار شبيه به زمين است داراي يك اقيانوس آبي در زير پوسته خود است.

به گزارش سرويس علمي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، نقشه‌هاي جاذبه ترسيمي از داده‌هاي گردآوري شده طي پنج سال حاكي از تغيير شكل تيتان به ميزان 10 متر به دليل اثرات گرانشي است. اين پديده به بهترين نحو وجود مايع آب در نزديكي سطح اين قمر را ثابت مي‌كند.

محققان در خصوص اين مطلب كه آيا اين اقيانوس زيرزميني درياچه‌هاي رصد شده بر روي سطح تيتان را تغذيه مي‌كند يا خير، اطلاعي ندارند. با اين حال هر اقيانوسي به احتمال زياد از آب تشكيل شده كه از متان و اتان متعلق به حوضچه‌‌هاي مايعات سطحي سنگين‌تر است.

شواهد وجود اقيانوس بر روي تيتان در سنگ‌ها موجود نيست. هسته‌ صخره‌يي اين قمر مي‌تواند نم‌زدا يا مملو از يخ گرم باشد؛ اما بهترين تحليل توسط لوسيانو ايه‌س از دانشگاه ساپينزاي رم ارائه شده كه بر اساس آن تيتان داراي يك اقيانوس مايع واقع در بين 50 و 100 كيلومتري زير سطح است. اين واقعيت قمر مزبور را در زمره اجرام آسماني داراي صلاحيت براي وجود حيات قرار مي‌دهد.

يكي از بزرگترين پرسش‌ها در رابطه با صلاحيت قمر براي وجود حيات اين است كه آيا اقيانوس مزبور صخره‌ها را كه منبع مواد معدني و گذرگاهي براي گرما بوده لمس مي‌كند يا خير. بر خلاف اقيانوس قمر اروپا كه تصور مي‌شود بر روي يك بستر صخره‌يي واقع شده، آب تيتان احتمالاً بين لايه‌هاي يخ فشرده شده و اين امر دسترسي آن به مواد معدني و تنوعات دما براي آغار زندگي را غيرممكن مي‌كند.

دانشمندان گرانش تيتان را حين شش بار گذر سفينه كاسيني از اين قمر بين سال‌هاي 2006 و 2011 اندازه گرفتند. اين اندازه‌گيري‌ها توسط ردگيري تغييرات كوچك در زير و بمي سيگنال‌هاي راديويي گذركننده بين سفينه و زمين طي اوج‌گيري صورت گرفت.

آن‌ها دريافتند كه به هنگام چرخيدن تيتان به دور زحل در هر 16 روز يك بار، اين قمر فشرده مي‌شود. پديده مشابه بر روي زمين و توسط كشش گرانشي ماه رخ مي‌دهد. مرئي‌ترين اثرات اين واقعيت جزر و مدهاي اقيانوسي‌اند و در اين بين ماه تا 50 سانتي‌متر پوسته زمين را از شكل طبيعي خارج مي‌كند.

بر اساس اين يافته‌ها، گرانش زحل بر روي تيتان موجب ايجاد يك تغيير 10 متري مي‌شود. چنان‌چه اين قمر جامد مي‌بود، تا اين اندازه تغيير حاصل نمي‌شد.

محققان آزمايشگاه پيشرانش جت ناسا به مدل‌هاي رايانه‌يي خود به منظور درك آن چه روي مي‌دهد، مراجعه كردند و دريافتند كه بهترين توضيح براي اين داده وجود لايه مايع آب به ضخامت صدكيلومتر مدفون زير 100 كيلومتر سطح يخي بود. اين دانشمندان اميدوارند كه نقشه‌هاي گرانش را با استفاده از داده‌هاي افزوده از كاسيني و مدل‌بندي‌هاي رايانه‌يي تصحيح كنند.

گذر بعدي سفينه كاسيني از كنار تيتان در روز 22 جولاي اعلام شده است.

نتايج اين دستاورد در مجله Science انتشار يافته است.

انتهاي پيام