چاپ تازه‌ي كتاب «معاد» به قلم غلامحسين ابراهيمي ديناني منتشر شد.
ابراهيمي ديناني در گفت‌وگو با خبرنگار كتاب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) دربارهي انتشار كتاب «معاد» (از ديدگاه حكيم مدرس زنوزي) كه به تازگي با ويرايش دوباره و مقدمه‌اي مفصل منتشر شده است، گفت: آقا علي مدرس زنوزي يكي از حكماي بعد از ملاصدراست كه به نظر من، يكي از مهم‌ترين فيلسوفان بعد از ملاصدرا در اين 400 سال اخير است.
او در ادامه عنوان كرد: معاد مسأله‌ي پيچيده‌اي است و يك اصل اعتقادي است كه همه‌ي اديان به آن اعتقاد دارند. معاد روز رستاخيز، قيامت و بازگشت انسان است؛ منتها برخي معاد را روحاني مي‌دانند و معتقد هستند روح انسان محشور مي‌شود و برخي آن را جسماني مي‌دانند. اسلام بر معاد جسماني تأكيد دارد و آيات قرآني بر جسماني بودن معاد دلالت دارد. امّا اين بحث كه آدم وقتي مي‌ميرد، چگونه جسم او باز مي‌گردد و چگونه حيات به انسان دميده مي‌شود، مسأله است كه بايد بحثي خيلي طولاني دربارهي آن داشت.
ديناني همچنين بيان كرد:. نظريات مختلف گفته شده و در طول اين 14 قرن بعد از اسلام، متكلمين و فيلسوفان هريك نظرياتي را ارائه داده‌اند. ملاصدرا يكي از فيلسوفاني است كه حرف‌هاي مهمي دربارهي معاد دارد. او از طريق عقل به اثبات معاد جسماني مي‌پردازد. من مي‌توانم ادعا كنم همه‌ي فلسفه‌ي ملاصدرا در خدمت اثبات معاد جسماني است. معاد جسماني را بدان‌گونه كه ملاصدرا اثبات مي‌كند، بعد از ملاصدرا خيلي‌ها قبولش نكرده‌اند و گفته‌اند اين موضوع با ظواهر شريعت سازگار نيست و نمي‌سازد.
اين استاد فلسفه در ادامه اظهار كرد: موضوع معاد از نظر فلسفي، موضوع پيچيده‌اي است كه مي‌گويند اعاده‌ي معدوم محال است. البته خدا قدرت مطلقه است و برخي به اين حرف اكتفا مي‌كنند.
او ادامه داد: اما ملاصدرا مي‌گويد انسان اصلاً معدوم نمي‌شود كه بخواهد اعاده پيدا كند. اين‌كه چگونه معدوم نمي‌شود، حرف‌هايي دارد.
ديناني افزود: بعد از ملاصدرا تا امروز حرف فلسفي مهمي دربارهي معاد گفته نشده است. حرف‌ها همان حرف‌هاي متكلمين است. فيلسوفي كه بخواهد حرف‌هاي محكمي بزند، نبوده است. تنها يك فيلسوف آمده كه حرف تازه‌تر از حرف‌هاي ملاصدرا زده است؛ يعني ضمن اين‌كه مباني ملاصدرا مانند حركت جوهري را قبول داشته، يك نظريه تازه گفته است و او آقاعلي مدرس زنوزي است.
وي در ادامه متذكر شد: كتاب من بررسي نظريه‌ي ملاصدرا نيست؛ بررسي نظريه‌ي آقاعلي زنوزي است كه او آمده نظريه‌ي تازه‌اي در باب معاد جسماني و اثبات معاد جسماني گفته است.
ديناني دربارهي انگيزه‌ي خود از نگارش اين كتاب گفت: انگيزه‌ي من از نوشتن اين كتاب اين است كه نظريه‌ي زنوزي مطرح نبوده و كم‌تر كسي با آن آشنا بوده است. حكيم زنوزي خيلي تلاش كرده است تا معاد جسماني را از طريق معقول اثبات كند و راه او، راه ملاصدرا نيست.
او دربارهي اين كتاب افزود: اين كتاب 25 سال پيش با عنوان «معاد از ديدگاه حكيم زنوزي» منتشر شد؛امّا اخيراً نشر حكمت كتاب را از نو حروف‌چيني كرد و يك مقدمه‌ي مفصل بر اين كتاب نوشته‌‌ام و كتاب با عنوان «معاد» منتشر شده است.
ديناني دربارهي حكيم زنوزي عنوان كرد: اين حكيم، حكيم مهمي است. آثاري دارد و در «رابط» هم نظرياتي دارد كه من دربارهي اين موضوع هم كتابي با عنوان «حدود رابط و مستقل در فلسفه‌ي اسلامي» دارم كه شرح نظريه‌ي ديگري از زنوزي است. من اين حكيم را يكي از هوشمندترين حكماي 400 سال اخير بعد از ملاصدرا مي‌دانم.
به گزارش ايسنا، كتاب «معاد» (از ديدگاه حكيم مدرس زنوزي) به تازگي با ويرايش و مقدمه‌ي مفصل غلامحسين ابراهيمي ديناني در شمارگان 1200 نسخه با قيمت 10هزار تومان و 347 صفحه در نشر حكمت منتشر شده است.
انتهاي پيام
نظرات