مديرعامل شركت آب منطقه‌اي گلستان گفت: اين استان در سال جاري با كاهش 20 درصدي بارندگي به خشكسالي دچار شده است.

به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)،"ايرج حيدريان" توضيح داد: مطالعات جامع تامين آب شرب و صنعت استان گلستان با پيش‌بيني دورنماي سال 1420 شمسي، انجام و تامين آب اين مصارف در سه دوره کوتاه‌مدت، ميان‌مدت و بلندمدت براي تامين آب شرب استان برنامه‌ريزي شد.

وي تصريح کرد: براي دوره کوتاه‌مدت، تامين آب شرب استان از طريق منابع زيرزميني و براي دوره ميان‌مدت از طريق منابع سطحي داخل استان برنامه‌ريزي شد.

مديرعامل شرکت آب منطقه‌اي گلستان افزود: طبق برنامه تدوين شده، در سدهاي در حال ساخت، بخشي از آب تنظيمي و در همه سدهاي در حال مطالعه همه آب تنظيمي براي تامين آب شرب در نظر گرفته شده است.

حيدريان ادامه داد: کل نياز آب شرب جوامع شهري و روستايي و صنعت استان در افق 1420 معادل 311 ميليون مترمکعب به تفکيک 211 ميليون مترمکعب شرب و 100ميليون مترمکعب صنعت است که مطابق برنامه افق 1420، معادل 60 ميليون مترمکعب از منابع آب زيرزميني و مابقي بايد از سدهاي داخل و خارج استان تامين شود.

وي با بيان اين‌که پتانسيل آب استان پاسخگوي نياز و تقاضاي رو به افزايش آن نيست، تصريح کرد: پتانسيل منابع آب سطحي و زيرزميني گلستان حدود 2.5 ميليارد مترمکعب است در حالي که مجموع نياز آبي در بخش‌هاي آب شرب، صنعت، محيط زيست و کشاورزي حدود 7 ميليارد مترمکعب مي‌باشد؛ با اين شرايط امکان تامين همه نيازها وجود ندارد.

مديرعامل شرکت آب منطقه‌اي گلستان از افت شديد سطح آب زير زميني در استان خبر داد و گفت: افزايش بهره‌برداري از منابع آبي زيرزميني، به همراه وقوع پديده‌هاي متناوب خشکسالي، سبب افت سطح آب زيرزميني در آبخوان‌هاي گلستان شده است.

حيدريان ادامه داد: براساس گزارش‌هاي آماري، از سال 80 تا 88 سطح آب زيرزميني استان حدود چهار متر افت داشته است که در صورت ادامه اين وضعيت، تبعات متعددي از جمله کاهش آبدهي چاه‌ها، افزايش هزينه بهره‌برداري از چاه‌ها، نشست سطح زمين، شوري آب‌هاي زيرزميني و تخريب چاه‌ها محتمل است.

وي هشدار داد؛ هر چند که شرکت آب منطقه‌اي گلستان نظارت لازم را در بهره‌برداري از آب زيرزميني و جلوگيري از عواقب احتمالي انجام مي‌دهد اما براي مديريت مطلوب منابع آب، مشارکت همه بهره‌برداران و نيز مديران استاني الزاميست.

حيدريان، تخريب کيفيت و شوري آب را نتيجه کاهش سطح آب زيرزميني دانست و افزود: با توجه به وجود لايه‌هاي آب شور در سفره‌هاي آب زيرزميني و نيز وجود آب شور درياي خزر در نواحي ساحلي، افت سطح آب زيرزميني سبب شده است تا آب شور به داخل سفره‌هاي آب شيرين نفوذ کند و در نتيجه تخريب کيفيت آب شيرين را در برخي نقاط استان به همراه داشته است.

وي با اعلام اين‌كه بيش از 95 درصد آب شرب گلستان از سفره آب زيرزميني تامين مي‌شود، گفت: ايجاد هرگونه آسيب از نظر کمي و کيفي به آبخوان‌ها، تامين آب شرب را با مشکلاتي مواجه مي‌کند و به علت اولويت تامين آن و نيز محدوديت منابع آب زيرزميني، تامين آب ساير بخش‌ها از جمله صنعت و کشاورزي و به تبع آن توسعه در اين بخش‌ها با محدوديت‌هايي مواجه شده است.

حيدريان يادآور شد: تقريبا در حدود 50 درصد از وسعت دشت‌هاي استان، سفره آب زيرزميني توسعه يافته و بخش‌هاي شمالي دشت‌هاي استان فاقد سفره آب زيرزميني است؛ در برخي نواحي نيز با وجود توسعه آبخوان‌ها، از نظر کيفيت، نامناسب يا داراي محدوديت است.

وي ادامه داد: از نظر کيفي، صرفا پهنه بسيار باريکي از سفره آب زيرزميني در نواحي جنوبي دشت براي شرب مناسب است و آب شرب همه مناطق استان تا بخش‌هاي شمالي از اين پهنه تامين مي‌شود که به علت همين محدوديت، هم‌اكنون بسياري از مناطق مسکوني در بخش شمال گلستان فاقد سيستم بهداشتي است و آب شرب بخشي از آنها از طريق آب انبار و يا به صورت سيار توسط تانکر تامين مي‌شود.

مديرعامل شرکت آب منطقه‌اي گلستان به آلودگي منابع آب استان، اشاره و اظهار كرد: مجاري آبي رودخانه‌ها به علت سهولت دسترسي، همواره در معرض تخليه فاضلاب، زباله‌ها و پسماندها بوده‌اند و اين موضوع از نظر زيست محيطي آسيب جدي به کيفيت آب رودخانه‌ها و محيط زيست وارد کرده است.

وي عنوان کرد: با وجود سازه‌هاي غير ذخيره‌اي از جمله بندهاي انحرافي، کانال‌هاي انتقال آب، ايستگاه‌هاي پمپاژ و موتور پمپ‌ها، بخشي از سيلاب‌هاي رودخانه‌هاي استان به علت محدوديت مخازن ذخيره‌اي از دسترس خارج مي‌شوند و براي همين هم‌اكنون سدهاي متعددي در استان در دست مطالعه و يا ساخت هستند.

حيدريان عنوان كرد: برداشت و حفاري‌هاي غيرمجاز، بروز تنش‌ها و مشکلات اجتماعي در برخورد با حفاري‌هاي غيرمجاز، صحيح نبودن الگوي مصرف در بخش‌هاي مختلف به ويژه شرب و کشاورزي، کشت شالي با استفاده از آب زيرزميني، وجود تنش‌هاي اجتماعي در روند اجراي طرح‌ها، وقوع سيلاب‌هاي متعدد در استان، تجاوز به حريم مجاري آبي استان و برداشت‌هاي غيرمجاز شن و ماسه رودخانه‌ها از ديگر چالش‌هاي موجود در بخش آب و مديريت آن است.

وي به وقوع خشکسالي‌هاي اخير  اشاره کرد و يادآور شد: متوسط بارندگي استان حدود 450 ميلي متر در سال است و آمار و بررسي‌ها نشان مي‌دهد که در سال جاري با کاهش حدود 20 درصدي بارندگي از ابتداي سال جاري تاکنون، استان گلستان به خشکسالي دچار شده و پديده‌هايي چون وقوع آتش‌سوزي در جنگل‌هاي استان در پاييز، کاهش آبدهي رودخانه‌ها و حجم آبگيري سدها از جمله تبعات آن است.

اين مدير شركت آب منطقه‌اي با اشاره به توزيع نامناسب و پراکندگي بارندگي‌ها، عنوان کرد: حدود 80 درصد نزولات جوي از نظر زماني در هشت ماه از سال (مهر تا ارديبهشت) اتفاق مي‌افتد و معمولا کشت بهاره نيازي به آبياري ندارد اما کشت تابستانه استان صرفا با آبياري امکانپذير است و به طور کامل متکي به منابع آب سطحي و زيرزميني است، از اين‌رو در مناطقي که فاقد منابع آب و يا از اين نظر ضعيف هستند، نظير حوضه اترک، امکان کشت تابستانه وجود ندارد.

وي ادامه داد: از نظر مکاني نيز در بخش شمالي استان، متوسط بارندگي کمتر از 300 ميلي متر در سال است و از طرفي ديگر اين اراضي، خاک حاصلخيز و مناسب کشاورزي دارند که به علت فقير بودن از نظر منابع آب، زير کشت ديم مي‌رود و چه بسا بر اثر توزيع نامناسب بارندگي از نظر زماني، به خسارت دچار مي‌شوند.

حيدريان درباره طرح‌هاي آب منطقه‌اي گلستان براي جمع‌آوري آب‌هاي روان استان، اظهار كرد: هم‌اكنون طرح‌هاي متعددي براي جمع‌آوري و مديريت آب‌هاي سطحي در استان در حال اجرا يا آماده اجرا هستند که از آن جمله مي‌توان به سد نرماب با ظرفيت تنظيم 175ميليون مترمکعب براي ذخيره‌سازي جريان آب سطحي رودخانه‌هاي خرمالو، نرماب- چهل‌چاي، سد زرين گل (کبود وال) با ظرفيت تنظيم 54 ميليون مترمکعب براي ذخيره‌سازي آب سطحي رودخانه‌هاي کبود وال، زرين گل و سرمه رود، سد لاستيکي آق‌دکش براي ذخيره سازي حدود 16.7 ميليون متر مکعب سيلاب‌هاي رودخانه گرگان رود، سد چايلي در حوزه اترک و اجراي طرح‌هاي متعدد کوچک تامين آب نظير آب‌بندان‌ها و ايستگاه‌هاي پمپاژ اشاره کرد.

انتهاي پيام