جواد اردكاني همزمان با روز ملي سينما اين پرسش را مطرح كرد: چرا مديران حوزه‌هاي فرهنگي، سينماي دفاع مقدس را به سمتي برده‌اند كه امروز اگر بخواهيد از دفاع مقدس، آرمان‌ها صحبت كنيم بعضا ذائقه عمومي مردم چنين چيزي را بر نمي‌تابد؟!
اين كارگردان سينما در گفت‌وگويي با خبرنگار بخش سينمايي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، درباره‌ي وضعيت فعلي سينما گفت: شرايط خوب نيست، اما نمي‌توان دليل به وجود آمدن اين شرايط را تنها از سمت يك متغير ديد، چرا كه اين شرايط بر اساس مجموعه‌اي از اتفاقات است كه باعث شده بعضا در حوزه فرهنگ وضعيت خوبي نداشته باشيم.
وي در عين حال تاكيد كرد: در حوزه فرهنگ با پشتوانه انقلاب و اسلام مي‌توانيم در قله بلندي بايستيم.
جواد اردكاني با اعتقاد بر اين كه «شايد يكي از دلايلي كه امروز وضع فرهنگي‌مان قابل نقد شده اين است كه تاكنون اين مشكل را موشكافانه بررسي نكرده‌ايم.» افزود: حتي نهادي مانند شوراي عالي انقلاب فرهنگي در اين سال‌ها كارهايي را انجام داده و مي‌دهد كه بعضا كافي نيست. البته به نظرم كار‌هاي آنها علي‌رغم حسن نيتي كه دارند براي اين حد نظام اسلامي‌مان كافي نيست.
وي تصريح كرد: به نظرم اكنون نوبت يك تجديد نظر بسيار اساسي از سوي مديران ارشد در رابطه‌ي نحوه‌ي برخورد با مقوله فرهنگ است، چون ما در طول اين سال‌ها اصلاحات روبنايي و روتوش‌هاي ظاهري را آزمايش كرده‌ايم، اما جوابي نگرفته‌ايم. اين‌ها همه نشان مي‌دهد كه مشكل در ساختار و كلان ماجراست و البته اين مشكل كلان را تنها سياست‌گذاري‌هاي كلان مي‌تواند حل كنند.
كارگردان «شور شيرين» و «به كبودي ياس» درباره‌ي وضعيت سينماي دفاع مقدس نيز گفت: در حوزه فرهنگ يك وضعيت شتر، مرغ، پلنگي وجود دارد كه باعث مي‌شود در بسياري از موضوعات مدعي و صاحب، زياد و اما شريك و كننده كار كم باشد.
وي با طرح اين پرسش كه «سينماي دفاع مقدس را بايد زير مجموعه سينما تعريف كنيم يا در زير مجموعه دفاع مقدس؟» ادامه داد: واقعيت اين است كه هر دو؛ وقتي اين تعريف و تعامل صورت نمي‌گيرد و مديران به عنوان داعيه‌داران موضوع دفاع مقدس فقط در حد مدعي وارد مي‌شوند و براي سينما كاري نمي‌توانند انجام بدهند.
اردكاني در تشريح سخنانش مثال زد: وضعيت سينماي دفاع مقدس به گونه‌اي است كه وقتي درخواست تجهيزات نظامي مي‌كنيم و مي‌گوييم براي بازسازي يكي از عمليات‌هايتان در ارتفاعات كردستان، هلي‌كوپتر نياز داريم آنها محلي نمي‌دهند. يا به عنوان مثال دعوايي بين دو نهاد بر سر شخصيت‌ها در سينماي دفاع مقدس وجود دارد كه موانعي را براي فيلمسازان ايجاد مي‌كند.
وي نحوه‌ي برخورد مديران را با سينماي دفاع مقدس مناسب ندانست و گفت: سينماي دفاع مقدس در بخش سينمايي‌اش بعضا بي كس و كار است و چون با استقبال مردم روبه‌رو نمي‌شود و به اين محكوم است كه مسؤولان تنها مي‌خواهد پولي را در آن خرج كند. از طرف ديگر، در حوزه‌ي دفاع مقدس نيز بعضا هيچ كس همت اين را ندارد كه يك فيلم دفاع مقدس خوب ساخته شود.
اردكاني ادامه داد: در كنار نقش بخش‌هاي سينما و دفاع مقدس كه در بالا گفته شد، بعد بسيار بدتر و خطرناك‌تر اين است كه برخي پس از اتمام جنگ تحميلي، از جامعه دفاع مقدس زدايي كردند. آنها زمينه‌هاي هر نوع هنر و ادبيات دفاع مقدس را خشكانده و به سمت مخالفت و مقابله با ارزش‌هاي دفاع مقدس و فرهنگ انقلاب رفتند. در واقع آنها جامعه را به سمت يك جامعه مصرف‌گراي دور از آرمان‌ها پيش بردند كه تنها منافع اقتصادي در آن تامين مي‌شود.
اين كارگردان سينما در ادامه با بيان اين كه «از لحاظ فرهنگي قاطعانه مي‌گويم كسي به اندازه شخص مقام معظم رهبري طي اين سال‌ها درد فرهنگ نداشته است» گفت: بايد بررسي شود چرا وضعيتي شكل گرفته است كه امروز اگر بخواهيد از دفاع مقدس، انقلاب و آرمان‌ها صحبت كنيد ذائقه عمومي مردم چنين چيزي را بر نمي‌تابد؟ آيا بايد مردم را مقصر بدانيم؟ خير! عملكرد نامناسب برخي افراد را نبايد به پاي جامعه گذاشت.
اردكاني در بخش ديگري از سخنانش، با اشاره به سختي بيش از حد كار در حوزه سينماي دفاع مقدس گفت: مشكلات حوزه‌هاي فرهنگي تنها به دو هنرمند، دو سينماگر يا يك انجمن باز نمي‌گردد. متاسفانه ما در وضعيت فرهنگي هستيم كه با آرمان‌هايمان شوخي مي‌كنيم و در نتيجه شاهد ساخت فيلم‌هاي نازل در زمينه دفاع مقدس هستيم. البته در مورد اين تعداد اندك فيلم‌ها نيز بايد گفت كه به قدري فيلم ساختن براي دفاع مقدس سخت شده است كه شايد تا چند سال آينده همين 4-5 فيلم دفاع مقدسي هم در سال ساخته نشود.
وي خاطرنشان كرد: در حال حاضر فيلم دفاع مقدس نه تنها در مرحله ساخت با مشكلات زيادي روبه‌رو مي‌شود، در مرحله اكران هم بايكوت مي‌شود و رسانه‌ها هم آن را زمين مي‌زنند. بالاخره اين وضعيت تا جايي پيش خواهد رفت تا كم كم ساخت فيلم دفاع مقدس به يك اتهام براي فيلمساز تبديل شود.
اردكاني با طرح انتقاداتش بار ديگر تاكيد كرد: بله! اين روال، واقعيت فعلي سينماي دفاع مقدس ماست و اگر اصرار و پيگيري مكرر مقام معظم رهبري نبود همين وضعيت را هم نداشتيم.
وي در بخش ديگري از گفت‌وگو با خبرنگار ايسنا در پاسخ به پرسشي مبني بر اين كه «چرا علي‌رغم توجه مسؤولان پس از جنگ تحميلي به سينماي دفاع مقدس، هنوز هم وضعيت به نحوي است كه سينماگران از شرايط حاكم بر آن گله دارند؟» گفت: اگر اظهارات آقايان دولتي را درباره كليات موضوع دفاع مقدس نگاه كنيد، مي‌بينيد كه همه دولت‌هاي پس از جنگ، خيلي جدي شعار دفاع مقدس را داده‌اند. در مرحله اجرا هم تا حدي شبيه به يكديگر كار كرده‌اند. به عنوان مثال در حال حاضر بودجه‌هاي كلاني كه دولت به بخش فرهنگ اختصاص داده و در استان‌ها توزيع شده باعث چه اتفاقي مثبتي در حوزه فرهنگ شده و چه قدر از آن به سينما رسيده است؟
كارگردان «به كبودي ياس» در توضيح سخنانش درباره تخصيص بودجه فرهنگي و نتايج آن بيان كرد: مساله اين است كه وقتي با استاندار فلان استان صحبت كرده و مي‌پرسيم «چرا درصدي از اين بودجه فرهنگي را خرج سينما نمي‌كنيد؟»، آنها پاسخ مي‌دهند كه اين پول را داده‌اند اما مجلس سرفصل‌هايي براي هزينه كردن بودجه در نظر گرفته، كه مثلا سينما در آنها نيست! يعني بودجه فرهنگي در اين كشور تخصيص داده مي‌شود اما مجلس اصلا سينما را جزو موارد مصرف آن نمي‌بيند. اين بودجه به نام فرهنگ از بيت المال جدا مي‌شود اما بايد ديد اين بودجه در كدام بخش فرهنگ هزينه مي‌شود؟
وي در ادامه انتقاداتش از دولت‌هاي پس از جنگ تحميلي، به وضعيت فرهنگ در دولت‌هاي نهم و دهم پرداخت و گفت: من طي جلسه‌اي كه چند سال قبل خدمت مقام معظم رهبري بوديم، گفتم با اين وضعيتي كه در فرهنگ وجود دارد اگر 10 دولت ديگر هم بيايد و برود باز هم وضعيت ما در سينما بهتر نخواهد شد. وقتي اوضاع تا اين حد روشن است تنها با اقدامات اساسي مي‌توان آن را درست كرد؛ نه با شعار.
اردكاني افزود: متاسفانه دولت‌هاي نهم و دهم آقاي احمدي‌نژاد هم زمان و دغدغه‌اي كه براي كار در مسائل سياسي و اقتصادي داشت، را صرف كار در بخش فرهنگي نكرد. بزرگترين كار اين دولت‌ها تخصيص بودجه‌هاي فرهنگي بود كه آن هم مشخص نيست چگونه هزينه مي‌شود.
اين كارگردان سينماي دفاع مقدس در ريشه‌يابي علت عدم توجه دولت‌هاي پس از انقلاب به حوزه فرهنگ، گفت: فرهنگ در طول اين سال‌ها اولويت روز دولت‌ها نبوده است. دولت‌ها هميشه فكر كرده‌اند كه اگر در بخش اقتصادي يا بيكاري و ... كارهايي را انجام ندهند با تبعات اجتماعي روشن و عيني مواجه مي‌شوند. درست است! اين كارها بايد انجام شود.
وي در عين حال تصريح كرد: فرهنگ از جنسي است كه آسيب‌هاي آن به راحتي ديده نمي‌شود. آسيب‌هاي فرهنگي به راحتي منجر به بحران‌هاي اجتماعي قابل لمس نخواهد شد، به همين دليل هم حوزه فرهنگ هيچ وقت در جايگاه شايسته خود قرار نگرفته است.
جواد اردكاني در پايان اين گفت‌وگو با بيان هشداري در اين زمينه، يادآور شد: فرهنگ نبايد در حاشيه و امري تشريفاتي تلقي شود. ما فرهنگ و آسيب‌هاي فرهنگي را جدي نگرفته‌ايم و اگر قرار باشد روزي در اين كشور آسيب جدي ببينيم از حوزه فرهنگ خواهد بود نه از حوزه‌هايي مانند اقتصاد و نظامي.
انتهاي پيام
نظرات