داودنژاد در نشست نقد و بررسي «مرهم»: سينماي خانوادگي به شرطي ارزان است كه سالي دو فيلم بسازيم
عليرضا داوودنژاد در نشست نقد و بررسي فيلم «مرهم» گفت: در باره اعتياد فيلم ساخته‌ام و تا زماني كه اين مشكل پايدار باشد، جستجوي راه حل آن نيز پايدار خواهد بود.
به گزارش خبرنگار بخش سينمايي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، كارگردان «مرهم» در اين جلسه كه شامگاه گذشته ـ 11 ارديبهشت ماه ـ در فرهنگسراي ارسباران (هنر) برگزار شد، درباره علت گرايش جوانان به اعتياد و توجه او به اين مبحث در فيلمسازي خاطرنشان كرد: يكي از عوامل عمده گرايش به مواد مخدر صنعتي در ميان جوانان، تعارضاتي است كه آنها در جامعه گرفتارش هستند. در واقع اين تعارض بين فرهنگ رسمي و آنچه در واقعيت مي‌گذرد دليل عمده گرايش جوانان به مواد مخدر صنعتي است.
وي در ابتداي سخنانش در پاسخ به اين پرسش كه فيلمسازي به صورت خانوادگي آيا از لحاظ اقتصادي كمك زيادي مي‌كند؟ بيان كرد: من در كار كردن با هنرپيشه‌هاي حرفه‌اي هيچ وقت مشكلي نداشته‌ام حتي مي‌توانم بگويم در فيلم «مرهم» خانم طباطبايي تقريبا هيچ دستمزدي از من نگرفته‌اند. بايد بگويم اين نوع سينما به شرطي ارزان است كه شما بتوانيد سالي دو فيلم بسازيد نه اينكه مانند من چهار سال از زندگي‌ات را براي ساخت يك فيلم بگذاري. صرف اين زمان براي كسي كه با ساخت فيلم خرج زندگي‌اش را مي‌گذراند عاقلانه نيست. در عين حال اكران اينگونه فيلم‌ها نيز بسيار سخت است.
در ادامه رضا داوودنژاد فرزند كارگردان «مرهم» كه در اين فيلم، شخصيت «رضا» را بازي مي‌كند نيز در ادامه سخنانش پدرش درباره فيلمسازي خانوادگي تاكيد كرد: فيلمسازي به صورت خانوادگي بسيار سخت است و فشاري كه به پدرم در طول ساخت اين گونه فيلم‌ها مي‌آيد، چندين برابر فيلم‌هاي ديگر است. بايد بگويم سكانس به سكانس «مرهم» حدود 10 بار نوشته شده است. حتي جالب است كه خانم طباطبايي وقتي آخرين سكانس را بازي كردند از شدت خستگي و فشار كار به گريه افتاده بودند.
كارگردان «مرهم» هم در ادامه‌ي اين جلسه در پاسخ به سوال ديگري درباره اينكه اين فيلم درام قوي ندارد گفت: ما تلقي‌هايي از موضوع نمايش و درام داريم كه به دنياي ادبيات باز مي‌گردد. يكي از اين تلقي‌ها پرداختن در فيلم به بيوگرافي افراد است. اما بايد توجه كرد كه سينما فقط خط و نوشتار نيست بلكه در يك فيلم چشم و گوش هم دخيل است و قرار است كه بيننده تصاوير واقعي كه از ذهن كارگردان را مي‌گذرد را روبروي خود ببيند. به نظرم دنياي ادبيات و دنياي سينما با يكديگر كاملا متفاوت هستند و اصولا بايد تعريف درام نيز در آنان متفاوت باشد.
وي ادامه داد: متاسفانه بيشتر تعاريف ما از درام، وارداتي و كليشه‌اي است. معتقدم به جز چند كار از بهرام بيضايي تا كنون هيچ نمونه‌اي از درام اجتماعي در سينما به خوبي انجام نشده است. مشاهده بي‌واسطه آدم‌ها و موقعيت‌ها خود مي‌تواند شرايط موجود را به مخاطب القا كند و به تنهايي كافي است. اگر بخواهيم بيش از اين به بيوگرافي افراد بپردازيم به نظر من در فيلم مشكلي ايجاد مي‌شود.
در ادامه اين نشست احمد طالبي‌نژاد ـ منتقد نشست ـ درباره فيلم «مرهم» عنوان كرد: «مرهم» تنها فيلمي در چند سال گذشته است كه هنوز نتوانسته‌ام بعد از سه بار ديدن تكليف خودم را با آن مشخص كنم. در «مصائب شيرين» كه جزو يكي از بهترين كارهاي داوود نژاد است ما درام بسيار پررنگي را مي‌بينيم اما گويا قرار نبود در اين فيلم درامي وجود داشته باشد، البته به نظرم اين موضوع با توجه به فضايي كه داوود نژاد از ابتداي فيلم ايجاد مي‌كند، اشكالي ندارد.
وي ادامه داد:در فيلم ما موقعيت‌هايي را مي‌بينيم كه نه جدي است و نه شوخي. فيلم در شرايطي به سر مي‌برد كه از يك طرف بسيار دوست داشتني است و از طرف ديگر داراي حفره‌هايي است كه به راحتي قابل هضم نيست البته اين را بايد گفت كه فيلمسازي كه بتواند از يك موضوع بسيار ساده كه درام قوي ندارد، فيلمي 90 دقيقه‌اي بسازد و مخاطب هم آن را بپسندد به مرحله استادي در كارگرداني رسيد.
اين منتقد با بيان اينكه در حال حاضر چه گفتن در عرصه هنر مهم نيست خاطر نشان كرد: در حال حاضر بيش از آنكه چه گفتن در عرصه هنر مهم باشد، چگونه گفتن مهم است. دراين فيلم مي بينيم كه داوودنژاد بيشتر روي طرح «مرهم» كار كرده است و نمي‌خواهد بر روي درام آن تاكيد زيادي كند. به نظرم اين شيوه، شيوه مناسبي است.
به گزارش ايسنا، طناز طباطبايي بازيگر نقش اصلي «مرهم» در پاسخ به اين سوال مجري كه از او درباره نحوه تعاملش با مادربزرگ فيلم پرسيد،گفت: من مادربزرگي دارم كه با او ارتباط بسيار خوبي دارم. البته ارتباط من و
«عزيز» ـ با بازي كبري حسن زاده ـ بسيار مديون آقاي داوودنژاد و رابطه ايشان با عزيز بود.
وي ادامه داد:به عنوان بازيگر فكر مي‌كنم اين فيلم ساختاري بسيار طبيعي دارد. ما نيز سعي كرديم در طول فيلم بازي از جنس بازي افرادي كه تجربه زيادي ندارند انجام دهيم و يادمان برود كه بازيگري و تصوير را مي‌شناسيم.
طناط طباطبايي گفت: اين ژانري بود كه من تاكنون تجربه نكرده بود. رفتار مادربزرگ و عشق ورزيدن او به زندگي بسيار روي بازي من تاثير گذاشت و من توانستم كارم را راحتتر انجام دهم.
به گزارش ايسنا، رضا داوودنژاد نيز در ادامه سخنان طباطبايي درباره ارتباط او با نابازيگرهاي مسن فيلم خاطرنشان كرد: من تجربه بازي در كنار مادربزرگم در «مصائب شيرين» را داشتم.در كنار اين موضوع من در خارج از عرصه بازي و بازيگري نيز با مادر و مادر بزرگم رابطه بسيار خوبي دارم.
وي با بيان اينكه ساخت چنين فيلم‌هايي بسيار سخت است عنوان كرد: از لحاظ بازي چون مي‌خواهيم در طول فيلم ريتم واقعي زندگي را حفظ كنيم، بازيگري بسيار سخت خواهد بود. البته تجربه بازي در «مصائب شيرين» و كار كردن كنار مادر بزرگ اين سختي را كمي تسهيل مي‌كرد.
پس از سخنان عوامل فيلم سيروس الوند كه به عنوان مهمان در سالن حضور داشت با تمجيد از آخرين كار عليرضا داوود نژاد تاكيد كرد: به عنوان فيلمسازي كه با عليرضا داوود نژاد شروع به كار كردم مي‌گويم كه يكي از خصوصيات او اين است كه وقتي مشكلات اقتصادي به او فشار مي‌آورد باز هم استقلال خود را حفظ مي‌كند. به نظرم جادوي اين فيلم آنجاست كه دختر معتاد در «مرهم» باز هم بسيار دوست داشتني است.
وي با بيان اينكه معلوم است كه مسئولان چرا اين فيلم را دوست ندارند؟! تاكيد كرد: بعضي‌ها دوست دارند ما يك چهره دروغين از جامعه را نشان دهيم. اما هنرمند نبايد دروغ بگويد. به نظرم سرنوشت اكران در سال 90 را فيلم «مرهم» عليرضا داوود نژاد مشخص خواهد كرد و نحوه اكران آن به اين سوال پاسخ خواهد داد كه آيا ما مي‌توانيم از جامعه‌مان حرف بزنيم؟
به گزارش ايسنا، در ادامه جلسه نقد و بررسي «مرهم» در فرهنگسراي ارسباران مخاطبان سوالات خود را از عوامل فيلم پرسيدند.
عليرضا داوودنژاد در پاسخ به اولين انتقاد كه«مرهم» را بدون درام مشخصي مي‌دانست،خاطرنشان كرد: در تعاريف موجود، درام متكي بر تضاد است. اين تضاد گاهي بسيار شديد خواهد بود و گاهي نيز مانند فيلم ما به تضاد دو گرايش اجتماعي برخواهد گشت بنابراين اين فيلم مبتني بر درام است. از طرف ديگر بعضي انتقاد مي‌كنند كه
«مرهم» شخصيت پردازي كاملي ندارد، اما بايد بگويم شخصيت پردازي يك چارچوب مشخص نيست. نمي‌توان گفت اگر انساني ثبات شخصيت ندارد پس به درد درام نمي‌خورد.
وي ادامه داد:در اين فيلم همه شخصيت‌ها داراي تعارضاتي هستند، اما تنها «عزيز» است كه اين تعارضات را در خود حل كرده است.
داودنژاد مطرح كرد:اگر به زندگي عادي نگاه كنيم، مي‌بينيم كه تعارضات كم و بيش در زندگي واقعي خودمان نيز ديده مي‌شود. ما هميشه در آستانه درون و بيرونمان ايستاده‌ايم و اين دو دنيا كاملا واقعيت دارد.
طالبي نژاد منتقد جلسه نيز در تاييد سخنان كارگردان «مرهم» مطرح كرد:انتقادهايي كه نسبت به درام و شخصيت پردازي «مرهم» مي‌شود، بيشتر به واسطه كليشه‌هايي است كه در سينماي ايران توسط فيلم فارسي
به وجود آمده است. به نظر من يكي از ويژگي‌هاي بارز «مرهم» آن است كه كاملا ضد كليشه است.
طناز طباطبايي نيز در پاسخ به سوال يكي ديگر از حاضران درباره اينكه آيا براي بازي در نقش يك دختر معتاد مطالعه خاصي انجام داده است،خاطر نشان كرد: آقاي داوود نژاد حدود سه هفته در اين زمينه تحقيق و بررسي مي‌كرد و البته با افرادي مانند «مريم» به صورت خصوصي صحبت‌هايي داشت. در كنار اين موضوع، من نيز با يكي دو نفر از افرادي كه اينگونه معتاد بودند ارتباط برقرار كردم و حتي استفاده آنها از مواد مخدر صنعتي را نيز مشاهده كردم. اين مشاهده تا حدي بود كه به آقاي داوود نژاد گفتم اگر من بخواهم يك ثانيه از رفتارهاي اين گونه افراد را در فيلم بازي كنم، تماشاگر در سينما رعشه مي‌گيرد.
به گزارش ايسنا،احترام سادات حبيبيان و كبري حسن‌زاده ـ بازيگران مادر و مادربزرگ فيلم «مرهم» ـ در برنامه حضور داشتند كه مورد تشويق حاضران قرار گرفتند.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات