كتاب «نقدي بر سير تحول گفتار در سينماي مستند ايران»، پژوهشي از همايون امامي، منتشر شد. به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، اين کتاب که در قطع وزيري و 347 صفحه به صورت مصور از سوي انتشارات دانشکده صدا و سيما منتشر شده، با اين مباحث همراه است: بخش اول: کليات: مروري اجمالي بر پيشينه‌ي مستندسازي در ايران، سير تکاملي گفتار از آغاز تا به حال، تعريف و تشريح گفتار، اجمالي بر سبک‌شناسي سينماي مستند، بيل نيکولز و شيوه‌شناسي فيلم مستند (شيوه‌ي توضيحي، شيوه‌ي مشاهده‌گر، مستند تعاملي، شيوه‌ي انعکاسي، شيوه‌ي پرفورماتيو)، کارکردها و کاربردهاي گفتار، موقعيت گفتار در سينماي مستند امروز ايران، بخش دوم: سير تحولي گفتار در دهه‌هاي سي، چهل، پنجاه، شصت و هفتاد خورشيدي و بخش سوم: گفتارهاي برگزيده‌ي سينماي مستند ايران شامل گفتار متن فيلم‌هاي يک آتش، موج و مرجان و خارا، تپه‌هاي مارليک و گنجينه‌هاي گوهر از ابراهيم گلستان، گود مقدس از هژير داريوش، باد جن از ناصر تقوايي، جام حسنلو از محمدرضا اصلاني، باد صبا از آلبر لاموريس، در جست‌وجوي تعادل از حسين محجوب و بچه‌ها در هور بازي مي‌کنند از فرزاد مؤتمن. چند ماه پيش از امامي کتاب ديگري با عنوان «جستاري در گونه‌شناسي فيلم مستند» منتشر شد که نشر آن‌را اداره کل پژوهش و آموزش سيما به عهده داشت. امامي که تنها بر پژوهش و نقد در حوزه سينماي مستند متمرکز است، پيش‌تر نيز كتاب‌هايي را چون پسِ قصه (نقد و بررسي ده اثر برتر سينماي مستند ايران)، نشر سروش، جستاري در گونه‌شناسي فيلم مستند، نشر سروش، نقدي بر قوم‌پژوهي در سينماي مستند ايران، نشر افکار، و درام و ساختار دراماتيک در فيلم مستند، نشر ساقي، منتشر کرده و کتاب آسيب‌شناسي مستند تلويزيوني وي از سوي اداره کل پژوهش و آموزش سيما در دست انتشار است. همچنين به گفته‌ي او، دو کتاب يک سرزمين، يک مرد، يک راه (نقد و بررسي آثار مستند خسرو سينايي) و تاريخ شفاهي قوم‌پژوهي در سينماي مستند ايران سال‌هاست که در انتظار چاپ و نشر به سر مي‌برند. از اين دو کتاب، کتاب نخست به سفارش مرکز گسترش سينماي مستند و تجربي (1381) و کتاب تاريخ شفاهي قوم‌پژوهي (1385)، به سفارش پژوهشکده‌ي مردم‌شناسي سازمان ميراث فرهنگي نوشته شده است. انتهاي پيام