فردا ـ دوشنبه ـ سالگرد درگذشت علي حاتمي ـ خالق «هزاردستان» است. او كه پيش از «هزاردستان» هم مجموعه‌هاي «سلطان صاحب‌قران» و «مثنوي معنوي» را ساخته بود، 32 سال قبل به ساخت «هزاردستان» يا همان «جاده ابريشم» تصميم گرفت؛ سريالي كه اگر نگوييم تا به امروز نظير آن در تلويزيون ساخته نشده است اما به جرات مي‌توان آن را در زمره‌ي كارهاي بي‌نظير تلويزيون قرار داد.

به گزارش خبرنگار سرويس تلويزيون و راديو ايسنا، علي حاتمي 23 مرداد 1323 در تهران به دنيا آمد و 15 آذر چهارده سال قبل به دليل بيماري سرطان درگذشت. او کارگردان و فيلم‌نامه‌نويس بود. حاتمي در جايي متولد شد شبيه همان جايي که رضا خوشنويس در «هزاردستان» به ‏مفتش آدرس مي‌دهد؛ خيابان شاهپور، خيابان مختاري، کوچه ارديبهشت.‏

او دانش‌آموخته‌ي دانشکده هنرهاي دراماتيک است. علي حاتمي حداقل 15 فيلم بلند سينمايي و مجموعه تلويزيوني ساخته‌ است.‏ اولين اثر سينمايي حاتمي در سال 1348 با عنوان «حسن کچل» ساخته شد و آخرين فيلم نيمه‌تمامش با نام «جهان پهلوان تختي» که يکي از بزرگ‌ترين پروژه‌هاي سينمايي او بعد از مجموعه «هزاردستان» بود، به علت مرگ ناشي از بيماري سرطان نا فرجام ماند. پس از مرگش نيز دو فيلم مبتني بر «هزاردستان» با تدوين واروژ کريم‌مسيحي (به نام‌هاي کميته مجازات و طهران، روزگار نو) ساخته شد.

تلويزيون ايران 22 سال پس از پخش اوليه‌ي «هزاردستان»، بار ديگر به پخش سريال علي حاتمي اقدام كرد؛ سريالي كه موجبات ساخت شهرك سينمايي غزالي ـ تنها شهرك سينمايي حال حاضر ـ را فراهم آورد و به اعتقاد بازيگرانش «هنوز هم مجموعه‌اي در حد و اندازه‌هاي «هزاردستان» ساخته نشده است.»

سيد عزت‌الله انتظامي كه در سريال «هزاردستان» نقش «خان‌ مظفر» را ايفا كرده است از جمله معتقدان به اين جمله است.

اين بازيگر پيشكسوت تئاتر، سينما و تلويزيون پس از گذشت 31 سال بازي در «هزاردستان» به تازگي در گفت‌وگويي با خبرنگار سرويس تلويزيون ايسنا، شركت مي‌كند و درباره‌ي ‏پخش مجدد سريال مرحوم علي حاتمي مي‌گويد: «هزاردستان» با سريال‌هايي كه در حال حاضر ساخته مي‌شوند، قابل مقايسه نيست؛ در صورتي كه امكانات فيلمسازي در زمان حاضر خيلي بيشتر از زمان ساخت «هزاردستان» است.

آقاي بازيگر تاكيد مي‌كند: با توجه به امكاناتي كه در آن زمان وجود داشته، كار علي حاتمي فوق‌العاده بوده است. «هزاردستان» در زماني كه پخش مي‌شد سريال پربيننده‌اي بود؛ پخش اين سريال باعث خلوت شدن خيابان‌ها مي‌شد و حالا پس از مدتي دوباره پخش مي‌شود.

جمشيد مشايخي ـ «رضا خوشنويس» علي حاتمي هم در گفت‌وگويي با خبرنگار سرويس تلويزيون ايسنا شركت مي‌كند و درباره‌ي آشنايي‌اش با مرحوم علي حاتمي مي‌گويد: در دهه‌ي 40 با شادروان علي حاتمي دوست شدم. قرار بود در فيلم «طوقي» ايفاگر نقش مهمي باشم، اما با تهيه‌كننده به توافق نرسيديم. علي حاتمي در آن زمان از من دلگير شد، اما در سال 52، علي شش تا از داستان‌هاي مولانا را از مثنوي انتخاب كرد كه من در هر شش قصه حضور داشتم. اين مجموعه را در شهرستان‌هايي مثل شيراز، نوشهر، يزد و اطراف تهران كار كرديم. بعدها در سال 1353 در سريال «سلطان صاحب‌قران»، علي حاتمي نقش «ناصرالدين شاه» را به من داد. علي حاتمي در سال 54 «سوته‌دلان» را ساخت كه من در اين فيلم هم حضور داشتم. دراين زمان من با كار علي حاتمي آشنا بودم و از نوشته‌هايش لذت مي‌بردم. قبل از اين‌كه علي حاتمي از دنيا برود، من در مصاحبه‌اي كه با مجله «فيلم» داشتم، او را «سعدي سينماي ايران» ناميدم و براي اولين‌بار اين اصطلاح را به كار بردم.

بازيگر نقش «رضا خوشنويس» ادامه مي‌دهد: علي حاتمي به من گفت دو نقش به تو مي‌خورد، ولي من دوست دارم تو نقش «رضا خوشنويس» را بازي كني. مي‌گفت با توجه به شناختي كه از تو دارم شخصيتي كه نوشتم به روحيه‌ي تو نزديك است. شخصيت «رضا خوشنويس» كه در بعضي جاها «رضا تفنگچي» هم هست، شخصيت دوگانه‌اي دارد. به هرحال «رضا خوشنويس» يا «رضا تفنگچي» نقش اصلي اين سريال است كه من هم از بازي در اين نقش بسيار لذت بردم.

وي يادآور مي‌شود: بعد از انقلاب بود كه كار «هزاردستان» را شروع كرديم. علي حاتمي به من گفت حق ما را طوري كه بايد و شايد به ما نمي‌دهند، ولي براي پول كار نكنيم، براي هنر كار كنيم و سرمان را براي اين كار بگذاريم. نه تنها من، بلكه همه‌، حتي كساني كه نقش‌هاي كوتاه بازي مي‌كردند سرشان را براي اين كار گذاشتند.

جمشيد مشايخي در ادامه‌ي اين گفت‌وگو مي‌گويد: جديت و فعاليت علي حاتمي باعث شد، شهرك سينمايي ساخته شود؛ بازار و لاله‌زار با فشار او ساخته شد.

وي خاطرنشان مي‌كند: دوستي من و علي حاتمي دوستي واقعي بود و از حضور در كارهاي او لذت مي‌بردم. در آن سال‌ها به دليل اين‌كه مسؤولان صدا‌ و سيما مكرر عوض مي‌شدند، كارها با وقفه‌ مواجه مي‌شد. ما چند ماه فيلمبرداري مي‌كرديم و چند ماه كار تعطيل مي‌شد. «هزاردستان» در سال 58 شروع و در سال 64 تمام شد.

انتهاي پيام