سرپرست موزهي ملي ايران برقراري ارتباط توسط اين موزه با مخاطبان را جزو اولويتهاي كاري خود دانست و گفت: يك بخش از كار موزه، جذب مخاطب است. در اين راستا، كميتهي ملي موزههاي ايران (ايكوم) براي آشتي دادن موزه و مردم هر سال شعارهايي را انتخاب ميكند كه اين شعارها نشاندهندهي زياد شدن ارتباط مخاطب با موزه است.
آزاده اردكاني در گفتوگو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، مواردي مانند «سال موزه با جوانان» و «سال موزه و تعامل اجتماعي» را از اينگونه شعارها دانست و بيان كرد: اينها نشان ميدهند كه مهمترين بخش كار موزه اين است كه بتواند اين ارتباط را بهصورت تنگاتنگ ايجاد كند.
وي با اشاره به برگزاري نمايشگاههايي در مناسبتهاي مختلف، ادامه داد: فقط از نظر نمايشگاهي، به موزه نگاه نميكنيم كه يكسري از اشيا را بهنمايش درآوريم، مدتي در ويترين بگذاريم و بعد، آنها به جاي خود برگردانده شوند، بلكه بايد يك كار كاملا علمي در اينباره انجام شود.
او با اشاره به آغاز كار 15 گروه براي برگزاري نمايشگاههاي موزهي ملي، اظهار كرد: هريك از اين گروهها مدير اجرايي و مدير علمي از ميان كارشناسان موزه دارند. همچنين فهرستي از نمايشگاههايي وجود دارد كه تا 27 اسفندماه در موزه برگزار ميشوند و در مدت چند روز براي برگزاري يك نمايشگاه برنامهريزي نميشود.
وي برگزاري نمايشگاهها را در موزهي ملي داراي دو جنبه دانست و گفت: يك جنبهي آن بهمنظور حفظ ارتباط با دانشگاههاست و جنبهي ديگر، جذب مخاطب عام به موزه است. كسي نميتواند بگويد موزه فقط مخصوص نخبگان است و كسي هم نميتواند ادعا كند، موزه فقط براي نمايش اشياست، بلكه موزه تلفيقي از اين دو جنبه است و موزهي ملي ايران تلفيق اين قضيه را بهطور كامل رعايت كرده است.
دغدغهي اصلي: شناساندن موزه بهعنوان جايگاهي براي باستانشناسان، نخبگان و مردم
سرپرست موزهي ملي ايران دغدغهي اصلي خود را در موزهي ملي شناساندن آن بهعنوان جايگاهي براي باستانشناسان، نخبگان و عموم مردم دانست و ادامه داد: اين اصليترين كاري است كه ميخواهم در موزه انجام دهم و هر كسي در اين راه به موزه كمك كند، خوشحال ميشويم؛ ولي نميخواهيم هيچگونه دستاندازي در موزهي ملي وجود داشته باشد. موزه تلاش ميكند، همهي دستاندازها را رد كند. در اين ميان، گاهي بدفهميهايي ايجاد ميشود، ولي براي برطرف و درست كردن آنها تلاش ميشود.
اردكاني با اشاره به پروژههايي كه موزهي ملي ايران با ارگانهاي مختلف مانند بخش مطالعاتي باستانشناسي دانشگاه تهران و موزهي سينما دارد، بيان كرد: ميتوان گفت، موزهي ملي در هر كشوري منبع تغذيهي ديگر موزههاي آن كشور محسوب ميشود.
كساني كه براي تجهيز موزهها به موزهي ملي آمدهاند دست خالي بيرون نرفتهاند
سرپرست موزهي ملي ايران دربارهي اقدامات انجامشده براي ايجاد شعبههايي از موزهي ملي در شهرهاي مختلف كشور با توجه به صحبتي كه رييس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري اواسط اسفندماه سال گذشته داشت، گفت: بسياري از اشياي موزه را كه نخبه نيستند و ميتوانيم از موزهي ملي براي نمايش به موزههاي ديگر بفرستيم، با اين هدف به استانها ميدهيم.
اردكاني با اشاره به تجهيز موزههاي شهرستانها توسط موزهي ملي، اظهار كرد: آن موزهها از سوي اداره كل موزهها براي تجهيز معرفي ميشوند. تا كنون كساني كه براي تجهيز موزههاي خود به موزهي ملي ايران آمدهاند، دست خالي از اين موزه بيرون نرفتهاند. مگر افرادي كه درخواست يك شيء خاص و نخبه را داشته باشند كه انتقال آن امكانپذير نباشد.
او با تأكيد بر اينكه مكان اشياي نخبه در همهي كشورها، در موزهي مادر آن كشور است، ادامه داد: با توجه به اينكه برخي موزهها در شهرستانها از مولاژ اشيا براي نمايش استفاده ميكنند، ميتوانيم اشيا و سفالهايي را كه نمونههايي از آنها را در موزهي ملي داريم، به موزههاي ديگر شهرها بفرستيم، چون در شأن موزههاي كشور نيست كه در آنها اشياي مولاژ بهنمايش درآيند.
وي گفت: قرار نيست، موزهي ملي انبارداري كند، شايد دربارهي اشياي موجود در انبارهاي ساماندهينشده و حتا مطالعاتي به اين نتيجه برسيم كه كل مطالعات يك شهر را بهصورت كامل به آن شهر بدهيم، تا هر شهرستاني كه قصد بهنمايش درآوردن تاريخ خود را دارد، بتواند اين كار را انجام دهد.
او بيان كرد: اين اتفاق تا وقتي اشيا در موزهي ملي بهصورت كامل مطالعه و ثبت نشوند، انجام نميشود. موزهي ملي در اين زمينه بسيار فعالانه حركت ميكند و اميدوارم اين كار ادامهدار باشد.
اردكاني شناسايي ظرفيتها و پتانسيلهاي شهرستانها براي فرستادن اشياي موزهيي به آنها را وظيفهي اداره كل موزهها دانست و گفت: من نميتوانم بهصورت سرخود اين كار را كارشناسي كنم، كاري كه اكنون انجام ميدهند، كارشناسي اين موضوع و مكانسنجي آن، كاملا با اداره كل موزههاست. آنها بعد از بررسي، موزه را براي تجهيز به ما معرفي ميكنند.
وي ادامه داد: نخست بهتر است، موزههاي موجود را تجهيز كنيم و سپس اگر به حدي رسيديم كه موزهها غني شدند، وارد مرحلهي ديگري شويم تا موزهي ملي در شهرستانها شعبهاي با نام موزهي ملي داشته باشد، البته اكنون بدنهي موزهي ملي از هيچيك از موزههاي كشور جدا نيست.
او تأكيد كرد: موزه نبايد فقط انباردار اشياي منحصربهفرد باشد يا در نمايش آنها به مردم خست به خرج دهد. البته اين مسأله را هم بايد در نظر گرفت كه مالك اصلي اموال، امناي اموال و مسؤولان موزه نيستند، وقتي نمايشگاهي مانند «شكوه ايران» در موزه برپا ميشود و حس نگراني نسبت به اشيا در بازديدكنندگان مشخص است، به اين مطلب ميتوان رسيد.
تا كنون سازمان ميراث فرهنگي دستوري براي انتقال آثار به كاخ گلستان نداده است
سرپرست موزهي ملي ايران دربارهي انتقال اشياي شاخص اين موزه به انبارهاي استاندارد كاخ گلستان، بيان كرد: كاخ گلستان از نظر امنيتي در مقابل آتشسوزي و زلزله، ضريب امنيتي بسيار بالايي دارد. در كاخ گلستان، نسخ خطي بسيار باارزشي هستند كه در انبارها نگهداري ميشوند.
اردكاني ادامه داد: اگر رييس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري و بقيهي مسؤولان در رأس سازمان روزي به اين نتيجه برسند كه موزهي ملي بايد اشياي خود را براي نگهداري بهتر، حفظ و حراست به جايي ديگر منتقل كند، حتما با انجام يك كار علمي اين اتفاق ميافتد؛ ولي تا كنون سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري هيچ دستوري در اين زمينه نداده است.
او با تأكيد بر لزوم توجه به بحثهايي مانند زلزله و آسيبهايي كه در اينگونه موارد به آثار تاريخي وارد ميشود، اظهار كرد: اينگونه نيست كه بخواهيم از بحث زلزله سرسري بگذريم، حتما اين قضيه يكي از دغدغههاي مهم موزهي ملي و رييس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري است و حتما مسؤولان در اينباره فكر ميكنند.
وي در اينباره توضيح داد: اينكه بهصورت رسمي و حتا پيشنهاد اوليه اين قضيه مطرح شده باشد، تا كنون تقاضايي توسط موزهي ملي به كاخ گلستان داده نشده است. همچنين رييس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در اينباره به ما دستوري نداده است، اما قطعا بايد در اين زمينه مراقب اشياي داخل موزه باشيم.
در حال تجهيز حفاظت و امنيت الكترونيكي بخش دوران اسلامي هستيم
اردكاني دربارهي بازگشايي بخش دوران اسلامي موزهي ملي ايران نيز با اشاره به پرسشهاي زياد و مدت زمان طولاني صرفشده در اين پروژه، بيان كرد: بال شرقي و غربي بخش دوران اسلامي در طبقهي نخست براساس طرحي كه از روز نخست براي گالري و برگزاري نمايشگاههاي موزه تهيه شده، مرمت شده است و موزهي ملي نمايشگاه «هزار سال اسناد بقعهي شيخ صفي» را بهعنوان نخستين نمايشگاه، در اين بخش برگزار ميكند.
وي با تأكيد بر كامل بودن سيستمهاي حفاظتي نصبشده و حفاظت كامل از موزه، ادامه داد: در حال تجهيز حفاظت و امنيت الكترونيكي بخش دوران اسلامي هستيم. تالار، نمايشگاهها و گالريهاي اين بخش در نوع خود از نظر حفاظتي و اطلاعرساني بينظير خواهند بود. همچنين بازديدكننده از طريق بلوتوث در كل نمايشگاه راهنمايي ميشود. نورهايي هم كه در گالريها به كار برده ميشوند، نورهاي كاملا علمي هستند.
او گفت: اميدوارم كار حفاظت الكترونيك اين بخش از موزهي دوران اسلامي به سرعت تا پايان خردادماه بهپايان برسد و بتوانيم نمايشگاه را تا آن زمان افتتاح كنيم، چون اكنون سير تاريخي در موزهي ملي ايران ناقص باقي مانده است.
سرپرست موزهي ملي ايران اظهار كرد: باستانشناسان بهتر از من ميدانند كه چرا ناگهان يك شكست و فاصلهي زياد براي مرمت و بازگشايي بخش دوران اسلامي موزه ايجاد شد. دست كم بايد از لحاظ علمي روي اين قضيه كار ميكردند و به اين نتيجه ميرسيدند كه اگر در دورهاي، بخش دوران اسلامي موزه تعطيل باشد، چه اتفاقي رخ ميدهد. شايد زمان كوتاهي براي اين پروژه در نظر گرفته بودند، ولي آن دوره طولاني شده است و اميدوارم به سرعت اين اتفاق بيفتد.
وي برگزاري نمايشگاههاي فصلي يا موضوعي را از جمله اقدامات مجموعهي كنوني موزهي ملي در مقابل اين شكست دانست و افزود: با برگزاري اين نمايشگاهها تلاش ميكنيم، به اشياي دوران اسلامي بهطور خاص بپردازيم، چون با اين كار حداقل دوران اسلامي بهطور دائم بهروز ميشود.
او گفت: در نمايشگاههاي مختلف مانند «شكوه ايران»، «زن در گذر زمان» و حتا نمايشگاههايي كه در آينده در موزه برگزار ميشوند، يكسري اشياي دوران اسلامي بهنمايش درآمدهاند يا نمايش داده ميشوند. همچنين تلاش ميكنيم تا مدتي كه موزهي دوران اسلامي باز نشده است، به اين موضوع بپردازيم.
اردكاني با بيان اينكه نميتوان دربارهي زمان پايان مرمتهاي بخش دوران اسلامي نظر قطعي داد، اظهار كرد: كارهاي مقدماتي آن انجام شده است. همچنين تا كنون كار خوبي كه شده، جانمايي اشياست كه درحال پايان يافتن است. كار برخي بخشها نيز ناقص مانده است كه بايد براساس مناقصهها و كارهايي كه بايد صورت گيرد، انجام شود.
وي ادامه داد: كار بهصورت روتين توسط صندوق حفظ و احيا انجام ميشود. اميدوارم اين صندوق هرچه سريعتر بتواند اين بخش از موزه را به ما تحويل دهد. فكر نكنم كسي به اندازهي ما نگران موزهي ملي باشد، چون سير تاريخي موزه ناقص مانده است.
اردكاني اضافه كرد: بازديدكنندگان موزه پس از ديدن بخش ايران باستان، ميان تاريخ ميمانند، چون بخش دوران اسلامي تعطيل است، دانشجويان هم بهدليل پروژههاي مختلفي كه دارند، در اين قضيه درگير ميشوند. ما هرگونه كه نگاه كنيم، بخش دوران اسلامي عقب مانده است. به همين دليل، اميدوارم هرچه سريعتر به مرحلهي بازگشايي اين بخش وارد شويم.
گفتوگو از خبرنگار ايسنا: سميه ايمانيان
انتهاي پيام
نظرات