مجموعهي شعر «آنها» سرودهي فاضل نظري نقد شد

جلسه نقد و بررسي مجموعه شعر «آنها» سروده فاضل نظري برگزار شد.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در ابتداي اين مراسم که با اجراي سعيد بيابانکي در کانون ادبي فرهنگسراي رازي برگزار شد، علي موسوي گرمارودي به عنوان نخستين منتقد به بيان نظراتش درباره کتاب «آنها» سومين مجموعه شعر فاضل نظري پرداخت و گفت: هر سه مجموعه نظري لبريز از لحظههاي سرشار از تجربههاي شاعرانه اوست. غزلهاي او تمام يا اکثرشان نشانههاي يک شعر خوب را دارا هستند که من دليل اصلي آن را دو عامل مهم ميدانم.
شاعر مجموعه «تا ناکجا» در توضيح اين دو دليل گفت: واقعيت اين است که از ميان همه قالبهاي شعري، غزل که پريزاده شعر فارسي است، اين شاعر را برگزيده است. در واقع شاعر لحظات شاعرانه را شکار نميکند؛ بلکه اين لحظات ناب هستند که شاعر را شکار ميکنند.
او افزود: تمرکز فاضل نظري بر روي قالب غزل و اکتفاي او به اين قالب نيز رمز ديگري از موفقيت اوست.
گرمارودي افزود: نظري شاعري معناگراست و در شعر او، معاني گستردهاي از دوستداري طبيعت، عشق زميني و آسماني، پذيرش تقدير و... ديده ميشود. در عين حال وي از سنت ادبي گذشته به خوبي آرايهها را در استخدام خود گرفته است؛ طوري که به هيچروي در ظاهر شعر به چشم نميآيند و شعر را به سوي تصنع نکشاندهاند.
در ادامه، سعيد حداديان موضوع انديشه و معناگرايي را از ويژگيهاي عمده شعر نظري خواند و گفت: او هم حرفهاي زيادي براي گفتن دارد و هم حرفهايش را خيلي خوب ميزند.
وي افزود: يکي از عناصري که شعر نظري را زيبا ميکند، حسن مطلعهاي برجسته است که گاه در شعر او نقش يک رباعي را بازي ميکند، به هر روي من نظري را در مسير شدن ميبينم و بايد به او به عنوان يک امکان در شعر فارسي نگاه کرد.
بهروز ياسمي هم سخنان خود را با پرداختن به قالب غزل آغاز کرد و گفت: شاعر هوشمند کسي است که ذائقه و پسند مردم را دريابد و در آن چهارچوب عمل کند؛ از آنجا که غزل آميخته با ذهن و روان ما ايرانيان است و هيچ قالبي به اندازه غزل بروزدهنده صميميت و صداقت شاعر نيست، انتخاب قالب غزل را ميتوان از دلايل هوشمندي و موفقيت شاعر دانست.
او افزود: نظري در اين سه مجموعه توانسته است اعتماد مخاطبش را به دست بياورد؛ اعتمادي که بسيار سخت به دست ميآيد و به همين دليل بايد شاعر از اعتبار آن به سختي دفاع کند.
اين شاعر دو انتقاد را به مجموعه «آنها» وارد دانست و گفت: موضوعات مطرحشده در اين مجموعه شعر بسيار کلي است؛ يعني موضوعاتي چون مرگ و زندگي و عشق و ... که بزرگان ادب فارسي چنين مسيري را بارها طي کردهاند. به عقيده من شاعر امروز بايد در پيرامون خود ريزتر شود و مسائل دوره خود را ببيند. از طرفي، زماني که شاعر گاه بر روي تکميل يک بيت ميگذارد، قدرت و توان خلاقه شاعر را ميگيرد و از بار زيبايي ديگر ابيات ميکاهد.
همچنين علي معلم دامغاني با بيان اينکه يافتن و ساختن مضمونهاي جديد دشوار است، تأکيد کرد: گاهي يک شاعر مضموني ميسازد و صد شاعر ديگر صد مضمون ديگر به نظير از آن ميسازند که اصلا اشکالي ندارد و عيب محسوب نميشود. امروزه ديگر شاعري که در آثار او نشانهاي از مضامين ديگران نباشد، وجود ندارد، البته به اين شرط که شاعر دست کم آن مضامين را رشد دهد.
او با تعريض به سخنان ياسمي گفت: درست است که اين بيت نيست که غزل را ميسازد؛ بلکه غزل کليتي است از بيتها؛ اما تک تک ابيات هم ارزش مستقل خود را دارد.
آخرين سخنران اين مراسم يوسفعلي ميرشکاک بود که با اشاره به فضاي کلي اشعار نظري گفت: به عقيده من اگرچه قالب شعر نظري غزل است؛ اما به طور واضح و آشکاري فضاي مابعد نيمايي در شعرهاي او اثر گذاشته است. در واقع فضاي شعر او کهنه و قديمي نيست.
اين شاعر ادامه داد: با اين حال نظري با آرايههاي شعر کلاسيک به خوبي آشناست و از آنها در جاي جاي شعر خود بهره برده است؛ به طوريکه کوچکترين اشکالي را نميتوان در وزن و قافيه اشعار او وارد کرد.
نويسنده کتاب «نسبت ما و تجدد» گفت: از نگاه من بهترين شعرهاي نظري آنهايي است که او در آنها به زبان «رمز» نزديک شده است؛ اگرچه عدهاي او را در چنين اشعاري به رعايت نکردن الگوهاي زباني متهم ميکنند؛ اما به واقع شعرهاي رمزي و نمادين او اوج شعرهايش است.
ميرشکاک در پايان خطاب به فاضل نظري گفت: من شعرهاي شما را بالنده ميبينم و پر از ظرافت و عاطفه، و بالندهتر خواهد شد، به شرط اينکه به مضامين کلاسيک بازنگرديد و به رويدادهاي پسانيمايي بپردازيد؛ چراکه تقليد از فضاي ذهني شاعران گذشته، مرگ شاعر را به بار ميآورد.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بیاحترامی به اشخاص، قومیتها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزههای دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر میشود.
نظرات