شادي يكي از اركان اصلي زندگي ايرانيان بوده، به‌شكلي كه در گذشته، وقتي نام روز با نام ماه هم‌سان مي‌شده، جشني برپا مي‌شده است.
به گزارش خبرنگار بخش ايران‌شناسي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، نوروز، سيزده به‌در، فروردين‌گان، ارديبهشت‌گان، خردادگان، تيرگان، امردادگان، شهريورگان، مهرگان، آبان‌گان، آذرگان، يلدا، دي‌گان، جشن سده، بهمن‌گان، اسفندگان و چهارشنبه‌سوري جشن‌هاي ايراني بوده‌اند كه هنوز هم برخي از آن‌ها در ميان ايرانيان رواج دارند؛ از يلدا كه مردمي‌ترين جشن همگاني ايراني است تا نوروز كه در سراسر ايران فرهنگي برپا مي‌شود.
فهرست ملي ميراث معنوي و فهرست ميراث ناملموس يونسكو جايگاه‌هايي براي ثبت اين جشن‌ها هستند تا با تهيه‌ي پرونده‌هايي براي آن‌ها، در مسير معرفي و حفظ اين ميراث گران‌بها گام برداريم.
محمد ميرشكرايي درباره‌ي شادروزهاي ايراني توضيح داد: در آداب و سنن ايراني، 12 جشن ماهانه به‌مناسبت تقارن روز و ماه، شش جشن آفرينشي به‌مناسبت مراحل شش‌گانه‌ي آفرينش جهان، چهار جشن آغاز فصل، نوروز به‌عنوان سال‌جشن همراه خرده‌جشن‌هاي مختلف در يك‌ونيم ماه، جشن‌هاي معيشتي مانند برداشت خرمن و زايش گوسفندان و جشن‌هايي كه در اين چارچوب نمي‌گنجند، مانند سده وجود دارند.
اين پيش‌كسوت حوزه‌ي مردم‌شناسي گفت: جشن‌هاي آييني بر پايه‌ي اعتقادات مردم شكل گرفته‌اند. جشن در زبان فارسي بر وزن «يسن» يعني نيايش است و هر جشن، نوعي نيايش به‌شمار مي‌آيد. داريوش نيز در كتيبه‌ي بيستون چنين گفته كه خدا بزرگ است، اهورامزدا و شادي را براي مردم آفريد.
در راستاي جلب توجه به شادروزهاي ايراني، سال گذشته يك سازمان مردم‌نهاد از اسفنديار رحيم‌مشايي ـ ريس پيشين سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري ـ خواست كه پس از ثبت نوروز و يلدا، ثبت مناسبت‌هايي هم‌چون تيرگان (روز پاسداري از مرزهاي ايراني)، مهرگان (روز مهر و دوستي در فرهنگ ايراني)، اسفندگان (روز زن و زمين در فرهنگ ايراني)، شخصيت کوروش بزرگ (روز حقوق بشر در تاريخ ايران) و ... را در دستور كار خود قرار دهد.
هم‌چنين سال گذشته، نماينده‌ي زرتشتيان در مجلس شوراي اسلامي با حضور در جشن سده، ثبت جشن‌هاي ملي ايران باستان و بويژه سده را در فهرست ميراث معنوي و تقويم ايران خواست و اظهار اميدواري كرد كه ثبت اين آيين‌ها، زمينه‌اي را براي ثبت جهاني آن‌ها در فهرست ميراث معنوي يونسكو فراهم آورد.
اسفنديار اختياري با اشاره به ثبت ملي جشن‌هاي نوروز و يلدا در فهرست ملي ميراث معنوي، ادامه داد: از اسفنديار رحيم‌مشايي ـ معاون رييس‌جمهور و رييس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري ـ درخواست مي‌كنم تا جشن سده را كه در روز مهر و محبت از ماه بهمن در انديشه‌ي نيك، جشن گرفته مي‌شود، در فهرست جهاني ثبت كند تا زمينه‌ي احيا و شناساندن آن به مردم جهان فراهم آيد.
از ميان اين جشن‌ها، اين روزها اسفندگان طرف‌داراني را پيدا كرده است. جشني كه شايد تا چند سال پيش، كسي درباره‌اش حرف نمي‌زد؛ اما با رونق يافتن ولنتاين كه در فرهنگ غرب ريشه دارد، اسفندگان كم‌كم در ميان برخي اقشار جامعه مطرح شد. گرچه به‌لحاظ محتوايي، دو جشن ولنتاين و اسفندگان با هم متفاوت هستند، اما به‌خاطر نزديكي كه با هم دارند، برخي آن را جايگزين مناسبي براي ولنتاين مي‌دانند.
گرچه از ميان اين‌گونه جشن‌هاي ايراني، يلدا و نوروز در فهرست ملي و آيين نوروز در فهرست جهاني يونسكو جايگاه‌هايي را كسب كرده‌اند، اما اميد است، با توجه و مديريت مسؤولان و پژوهش‌گران، تعداد بيش‌تري از اين جشن‌ها به ثبت برسند تا بتوان اين مواريث را حفظ كرد.
انتهاي پيام
نظرات