به گفتهي معاون ميراث فرهنگي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان قم، چهار بخش حفاريشده در يكي از قديميترين صحنهاي حرم حضرت معصومه (س) به نام صحن عتيق كه به دورهي صفوي متعلق است، نمونهاي از همكاري نكردن متوليان حرم حضرت معصومه (س) با سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان قم است.
علي بخشي در گفتوگو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، ادامه داد: با توجه به اينكه حرم حضرت معصومه (س) و مجموعههاي متعلق به آن، از نخستين بناهاي ثبتشده در فهرست آثار ملياند كه ديماه 1310 در اين فهرست به ثبت رسيدهاند، از نظر ورود زوار و توجهي كه مجاورين به اين بناي تاريخي بايد داشته باشند، ارزش اين بنا خاصتر از ديگر بناهاي تاريخي استان قم است. به همين دليل، انتظار سازمان ميراث فرهنگي بهعنوان متولي حفظ آثار تاريخي اين است كه متوليان حرم حضرت معصومه (س) توجه خاصي را نسبت به اين مجموعه داشته باشند.
وي بيان كرد: اين توجه توسط سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري از ابتدا روي حرم حضرت معصومه (س) بوده است؛ ولي در مدتي كه ما در ميراث فرهنگي هستيم، با وجود مكاتبههاي زيادي كه با حرم داشتهايم، متأسفانه نتوانستهايم متوليان حرم را قانع كنيم، براي مرمتهايي كه انجام ميدهند، دست كم با سازمان ميراث فرهنگي هماهنگي كنند.
او با اشاره به مرمتها، تعميرات و دخل و تصرفهايي كه در حرم حضرت معصومه (س) انجام ميشوند، اظهار داشت: متأسفانه سازمان ميراث فرهنگي هيچ اطلاعي از اقدامات انجامشده در حرم ندارد، حتا گاهي اين اتفاق پيش ميآيد كه كارشناساني كه از سوي سازمان ميراث فرهنگي براي بازديد و ارائهي گزارش از بخشهايي كه به بازديد نياز دارند، به حرم ميروند، به مجموعهي حرم حضرت معصومه (س) راه داده نميشوند.
وي ايجاد چهار گودال در صحن صفوي عتيق اين حرم را نمونهاي از تغييراتي دانست كه توسط متوليان آن بدون هماهنگي با سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در حال انجام است.
معاون ميراث فرهنگي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان قم گفت: متأسفانه در دورههاي گذشته، همهي جدارههاي حرم با كمترين الگوگيري از گذشتهي آنها، بهنوعي نوسازي شدهاند و مرمت به معناي واقعي آن، در حرم حضرت معصومه (س) انجام نشده است.
بخشي ادامه داد: مشخص نيست، ايجاد اين چهال گودال در صحن عتيق حرم حضرت معصومه (س) به چه دليلي انجام شده است؛ ولي به نظر ميرسد، اين گودالها با هدف ايجاد بستري براي سقف متحرك در صحن عتيق مانند سقفهاي متحرك در مدينهي منوره باشند.
وي طرح توسعهي مسجد اعظم، باز كردن در صحن اتابكي، تعويض كاشي در بخشهاي مختلف حرم، ايجاد سردر جديد كه سبب كور شدن بخشي از گنبد حرم بهلحاظ ديد منظري شده است و تغييراتي را كه در گنبدخانه انجام شدهاند، از ديگر اقدامات متوليان حرم حضرت معصومه (س) بدون اطلاع سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري قم اعلام و بيان كرد: مطلبي كه اين ميان مطرح ميشود، اين نيست كه سازمان ميراث فرهنگي قصد دارد، كار را به سمت خود بكشاند، بلكه بايد به اين نكته توجه داشت كه سازماني در ايران با تخصص مرمت آثار تاريخي شكل گرفته است كه با حضور يكسري كارشناس متخصص و خبره در اين زمينه، وظيفهي مرمت آثار و بناهاي تاريخي را برعهده دارد.
او گفت: اگر قرار است، هر نهاد يا سازماني مرمتگر يا كارشناس ميراث فرهنگي براي كارهاي خود جمع كند ما هم ميتوانيم يكسري كارشناس مخابرات، برق و آب و فاضلاب به سازمان ميراث فرهنگي بياوريم و بگوييم به جاي ديگري كار نداريم.
وي توضيح داد: اگر قرار است، دخل و تصرفي در مكاني انجام شود، سازمان ميراث فرهنگي با اين ديد كه كار انجام شود، آن را در شوراي فني مطرح ميكند؛ ولي متأسفانه نگراني و ترس از ميراث فرهنگي سبب ميشود، نهادها و سازمانها فكر كنند، اگر طرح و پروژهي خود را اعلام كنند، نخستين جايي كه مانع انجام كار ميشود، سازمان ميراث فرهنگي است. در صورتي كه اينگونه نيست، اگر در طرح اعلامشده آسيبي به بناي تاريخي وارد نشود و در آينده، تخريبي در آن بهوجود نيايد، با فرض اينكه كمترين آسيب منظري و استحكامبخشي به بنا وارد ميشود، با طرح موافقت ميشود. اين كاري است كه سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در كل كشور انجام ميدهد.
بخشي اظهار كرد: يك بناي تاريخي مانند حرم حضرت معصومه (س) با كاربري عظيم و مراجعههاي زيادي كه دارد، چيزي نيست كه ميراث فرهنگي اعلام كند، كسي به آن نزديك نشود، چون تخريب ميشود. سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در زمينهي كمك به مرمت حرم حضرت معصومه (س) كمك بسياري زيادي براي متوليان حرم ميتواند باشد، نه اينكه چون حرم از نظر بحث مديريتي تحت نظر مقام معظم رهبري است، كارهاي فني كه بايد بهصورت قانوني در آن انجام شوند، انجام نشوند. آقايان ميگويند، ما زير نظر دفتر مقام معظم رهبري هستيم، هيچ نيازي نيست كه با سازمان ميراث فرهنگي هماهنگي كنيم. درحاليكه بحث مديريتي، زير نظر ايشان است و بحثهاي فني را بايد كارشناسان فني انجام دهند.
وي تأكيد كرد: متأسفانه سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري هنوز نتوانسته است، توليت آستان حرم حضرت معصومه (س) را قانع كند كه دست كم كارهايي را كه ميخواهند در اين حرم انجام دهند، به سازمان اطلاع دهند.
معاون ميراث فرهنگي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان قم دربارهي راه حل اين مشكل، گفت: ميتوانيم هيأتي را شامل كارشناسان ميراث فرهنگي و حرم حضرت معصومه (س) كه داخل اين مجموعهها نيستند، تشكيل دهيم تا اگر قرار است، تغييرات مرمتي در اين بناي باارزش اتفاق بيفتند، آن هيأت با بررسي طرحها نظر خود را اعلام كند تا كار براساس نظر هر دو نهاد ميراث فرهنگي و متوليان حرم انجام شود.
او اظهار داشت: اينكه متوليان حرم براي كارهايي كه انجام ميدهند، هيچ اطلاعي به سازمان ميراث فرهنگي نميدهند، دودش به چشم آثار تاريخي ميرود. حدود پنجماه است كه حفر گودال را در صحن عتيق آغاز كردهاند و هنوز اين كار درحال انجام است. آنها با حفر هر چاله، دور آن را با چادر ميپوشانند و اينطور كه بهنظر ميرسد، بهصورت شبانه به كار خود ادامه ميدهند.
وي در توضيح پيگيريهاي حقوقي انجامشده در اين زمينه، افزود: اين قضيه را به اطلاع سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري كشور رساندهايم و مكاتبههايي با استانداري داشتهايم؛ ولي هنوز به نتيجه نرسيدهايم. با اين وجود، دور از ادب و شأن توليت محترم ميدانيم كه بخواهيم در اين كار به بحثهاي قضايي وارد شويم و دوست داريم اين قضيه را بهصورت دوستانه حل كنيم.
در اينباره، مسؤول عمران و نگهداري حرم حضرت معصومه (س) با بيان اينكه صحن عتيق فقط 10 متر با ضريح حرم مطهر حضرت معصومه (س) فاصله دارد، گفته است: توليت آستان مقدسه بهدليل نزديكي اين صحن به ضريح حضرت معصومه (س) تصميم به مسقف كردن آن با چترهايي شبيه به آنچه در مدينهي منوره وجود دارد، گرفته است.
علياكبر بادپا افزوده است: توليت آستانهي مقدسه تصميم گرفته است، در آيندهي نزديك يا هر زماني كه مقتضي بود، زيرزميني را در صحن عتيق ايجاد كند تا مورد استفادهي زائران قرار گيرد.
انتهاي پيام
نظرات