يك مدرس دانشگاه: ارايه‌ي آمار براساس تعداد عبوري‌ها معمولا برنامه‌ريزي را به بي‌راهه مي‌برد طراحي پرسش‌نامه يك كار تخصصي است
يك مدرس دانشگاه درباره‌ي شيوه‌ي آمارگيري از گردشگران، گفت: ارايه‌ي آمار براساس تعداد افراد ورودي و عبوري، معمولا ما را براي برنامه‌ريزي به بي‌راهه مي‌برد. هم‌چنين طراحي پرسش‌نامه نيز كاري بسيار تخصصي است و پرسش‌نامه بايد با درنظر گرفتن مسايل مختلف تنظيم شود.
اسماعيل قادري در گفت‌و‌گو با خبرنگار بخش گردشگري خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، درباره‌ي شيوه‌ي آمارگيري از گردشگران، توضيح داد: آمارگيري صحيح اين‌گونه است كه در ورودي شهرها يا كشورها، فضاهايي را درنظر مي‌گيرند تا افرادي كه به آن مقصد وارد مي‌شوند، سرشماري شوند و با استفاده از پرسش‌نامه‌هايي، از آن‌ها پرسيده شود كه از كجا مي‌آيند، به كجا مي‌روند، چقدر مي‌خواهند اقامت داشته باشند و مقصد نهايي‌شان كجاست.
او بيان كرد: اگر در دروازه‌ي ورودي شهر كاشان بخواهند آمارگيري كنند، بايد از افرادي كه وارد مي‌شوند، بپرسند كه آيا در شهر كاشان اقامت مي‌كنند يا خير، يعني بايد مقصد سفر آن‌ها پرسيده شود كه آيا اصفهان مي‌روند يا در كاشان اقامت مي‌كنند.
وي گفت: در سال‌هاي گذشته، وقتي كسي به شهري وارد شده است، از او نپرسيده‌اند كه به كجا مي‌رود، فقط اعلام كرده‌اند كه يك نفر وارد شده است؛ اما اين پرسش بايد مطرح شود، چون ممكن است كه آن فرد اصلا در كاشان اقامت نكند.
قادري ادامه داد: نظام آمارگيري صحيح بايد مقصد، هدف و مدت اقامت مسافران را در ناحيه‌ي مقصد مشخص كند. اين يكي از نكات اساسي است كه اطلاعات بسياري را مي‌تواند در اختيار آمارگيران و برنامه‌ريزان صنعت گردشگري قرار دهد.
اين مدرس دانشگاه اظهار داشت: آمار تعداد ورودي گردشگران معمولا ما را به بي‌راهه مي‌برد، چون تعداد ورودي گردشگران به ناحيه‌ي مقصد، مثلا شهر كاشان براي ما مشخص نيست و اگر بخواهيم برنامه‌ريزي كنيم، اين آمار به ما مي‌گويد كه يك‌ميليون نفر آمده‌اند، از شهر كاشان ديدن كرده‌اند؛ درحالي‌كه 500هزار نفر از آن‌ها فقط از اين شهر عبور كرده‌اند.
او بيان كرد: با داشتن عدد افراد عبوري از يك شهر، اگر فردي بخواهد برنامه‌ريزي و سرمايه‌گذاري كند، براساس آن يك‌ميليون نفري كه آمار داده‌اند، برنامه‌ريزي مي‌كند. درحالي‌كه تعداد واقعي بازديد‌كنندگان از شهر كاشان فقط 500هزار نفر است و بايد براساس اين تعداد برنامه‌ريزي شود.
وي خاطرنشان كرد: اين اطلاعات، برنامه‌ريزان را درست هدايت نمي‌كنند و آن‌ها براساس آن نمي‌توانند تصميم‌گيري كنند، در نتيجه به بي‌راهه مي‌روند. بنابراين ممكن است، دوبرابر ميزان واقعي تقاضا در شهري برآورد نياز شود كه اين مشكل‌زا خواهد بود و تبعات اقتصادي خواهد داشت.
قادري تأكيد كرد: آمارگيري بايد مستمر باشد؛ تعداد ورودي‌ها را در كل سال بايد درنظر بگيريم تا براساس آن بتوانيم برنامه‌ريزي كنيم.
وي توضيح داد: ممكن است، امسال به‌دليل مساعد بودن شرايط آب‌وهوايي در يك مقصد، ورودي گردشگران بسيار زياد باشد؛ اما سال بعد، چنين شرايطي نباشد. بايد در طول سال، آمار ميانگين‌ها را داشته باشيم و بدانيم كه ماهانه و روزانه چه ميزان گردشگر به اين مقاصد گردشگري وارد مي‌شوند. اگر بتوانيم آمار بازديد‌كنندگان را داشته باشيم و پراكندگي فصلي را به‌دست آوريم و فصل پركار و كم‌كار گردشگري را مشخص كنيم، براساس آن قادر خواهيم بود كه خدمات و نيروي انساني را پيش‌بيني كنيم و اين روش درست آمارگيري است.
اين مدرس دانشگاه گفت: اگر بخواهند براي آمارگيري به گردشگران نوروزي فرم بدهند، بايد آن فرم‌ها به‌درستي طراحي شوند و محل تحويل دادن و تحويل گرفتن فرم‌ها مشخص باشد. به‌علاوه، محتواي پرسش‌نامه‌ها نيز خيلي مهم است. معمولا پرسش‌هايي كه در پرسش‌نامه‌ها مطرح مي‌شوند، بسيار كلي‌اند و گاهي افراد پاسخ‌دهنده را گم‌راه مي‌كنند.
او معتقد است: طراحي پرسش‌نامه يك كار تخصصي است و هر كسي نمي‌تواند آن را انجام دهد. به‌عبارتي كار كارمندهاي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري نيست. پرسش‌نامه‌ها بايد دقيق و كارشناسي باشند و اطلاعات مرتبط با آن‌ها جمع‌آوري شوند و براساس آن‌ها ببينند كه چه پرسش‌هايي بايد گنجانده شوند. سن گردشگر، جنس گردشگر، مدت سفر، ويژگي‌ها و خصلت‌هاي مسافر، هدف سفر، هزينه، وسيله‌ي نقليه و محل اقامت بايد مشخص شوند.
وي اظهار كرد: سازمان جهاني جهان‌گردي، خود يك نظام آمارگيري دارد كه سازمان ميراث قرهنگي و گردشگري بايد از آن استفاده كند. متأسفانه اكنون نمي‌دانند كه اصلا آن نظام چيست. اين كتابچه در سال‌هاي 70 ترجمه شده بود و راهنماي آمارگيري گردشگري بود و اكنون نيز نظامي به‌عنوان حساب‌هاي اقماري گردشگري (Tourism Satelite Account) وجود دارد كه يك مبناي آمارگيري است.
قادري يادآور شد: سازمان ايران‌گردي و جهان‌گردي در زمان مديريت معز‌الدين، طرحي را به نام نظام جامع آمارگيري اجرا كرد كه 17 جلد گزارش دارد. كارش اين بود كه راهكارهاي عملي را براي نظام آمارگيري ايران مشخص كند.
او توضيح داد: قرار بود كه كارشناسان اين طرح در استان‌ها بروند و اين نظام آمارگيري را به كارشناسان ياد بدهد. حدود هشتاد تا نود ميليون تومان براي اين كار هزينه شد. بعدها آمدند و حساب‌هاي اقماري گردشگري را با 40ميليون تومان با مركز آمار ايران قرارداد بستند كه آن هم هيچ حاصلي نداشت و حالا در كتابخانه‌ها خاك مي‌خورد.
وي اضافه كرد: آقايان بنشينند و اين كار‌ها را بررسي كنند. اگر در آن‌ها اشكالي وجود دارد، مشكلات را حل كنند. ايران يك نظام جامع آماري مي‌خواهد. اين 17 جلد گزارش را بخوانند و براساس آن، يك طرح جامع آمارگيري بدهند. براي اين كار، هزينه شده و پول بيت‌المال و نفت براي آن رفته است.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات