سرپرست فصل‌هاي پيشين كاوش‌هاي باستان‌شناسي جيرفت گفت: با وجود شرايط كنوني و در صورت ادامه‌ي اين شرايط، ديگر به جيرفت نمي‌آيم.
يوسف مجيدزاده در گفت‌وگو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، بيان كرد: جيرفت يكي از محوطه‌هاي مهم از نظر فرهنگي در تمام خاك ايران است و تمدني است كه كسي آن را نمي‌شناخت و بسياري از معادلات را كه پيش از اين مطرح مي‌شدند، رد مي‌كند. در واقع، شرق ايران داراي يك تمدن بسيار بزرگ بوده و در اينجا خطي وجود دارد كه هم‌زمان با خط بين‌النهرين است. البته اين مسايل چيزهايي‌اند كه من به آن‌ها اعتقاد دارم و تا ديگران بخواهند به آن‌ها برسند، زمان زيادي طول مي‌كشد.
وي ادامه داد: اين منطقه، نخستين تمدن در ايران است كه توسط ايراني‌ها كشف شده، زيرا تمام محوطه‌هاي بزرگ ايران توسط خارجي‌ها كشف شده‌اند و اين يك افتخار براي باستان‌شناسي ايران است.
او اظهار داشت: در مدتي كه كاوش باستان‌شناسي در جيرفت انجام مي‌شد، از افراد خارجي نيز استفاده مي‌كرديم و آن‌ها از طريق دانشگاه‌هاي خود مي‌توانستند، به‌نوعي براي ما سفير باشند و جيرفت را تبليغ كنند، آن هم درحالي‌كه بودجه‌ي اين هيأت، حفاري و مديريت آن صد‌درصد ايراني بوده است و آن‌ها نمي‌توانستند حتا كلمه‌اي را بدون اجازه‌ي ما در جايي بنويسند.
اين باستان‌شناس در ادامه گفت: اكنون وقتي گفته مي‌شود، هيأت مشترك بايد ببينيم آيا خارجي‌ها نيز اين حفاري‌ها را به‌عنوان حفاري مشترك قبول دارند يا خير.
او با اشاره به اين‌كه ماسيمو ويداله ـ سرپرست فعلي گروه ايتاليا كاوش در جيرفت ـ پيش از اين، در هيأت كاوش جيرفت زير نظر من كار مي‌كرد و حتا امسال پيش از سفر به ايران به من زنگ زد كه بروم يا نه، بيان كرد: در همه جاي دنيا وقتي يك باستان‌شناس در جايي كار مي‌كند، اگر به كسي ديگر پيشنهاد شود تا جاي آن فرد كار كند، قبول نمي‌كند و اين يك قانون نانوشته است، البته متأسفانه خارجي‌ها اين مسأله را براي خودشان رعايت مي‌كنند، ولي براي ما خير.
مجيدزاده با بيان اين‌كه وقتي گفته مي‌شود، حفاري مشترك بايد ديد منظور چه نوع اشتراكي است، افزود: اكنون گروه‌هاي ايراني زير نظر خارجي‌ها قرار گرفته‌اند و مطوط‌آباد از دست ما خارج شده است، زيرا ويداله كه براي ما كار مي‌كرد تا ديروز حق چاپ مطلبي را بدون اجازه‌ي ما نداشت، ولي اكنون مي‌تواند اين كار را انجام دهد و حفاري جيرفت ديگر از دست ايراني‌ها خارج شده است.
وي اظهار كرد: تا پيش از اين، افراد خارجي با اين‌كه زير نظر ما كار مي‌كردند، ولي مطالب در سايت‌هاي خارجي به‌گونه‌اي مطرح مي‌شدند كه گويي حفاري در جيرفت توسط پيتمن يا ويداله از ايتاليا انجام مي‌شود و نمي‌گفتند كه آن‌ها فقط عضوي از هيأت بوده‌اند، حال چه رسد به اين‌كه آن‌ها اكنون حق انتشار گزارش دارند.
او در پاسخ به اين‌كه مطالبي مطرح شده است مبني بر اين‌كه هنوز براي بازگشت و آغاز كار در جيرفت اعلام آمادگي نكرده‌ايد، توضيح داد: نامه‌اي را خطاب به رييس پژوهشگاه سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري ـ موسوي ـ فرستادم و در آن علاوه بر اظهار تأسف به‌دليل مسايل و مشكلاتي كه براي پژوهشگاه به‌واسطه‌ي چاپ كتابي درباره‌ي جيرفت به‌وجود آمدند، درخواست كردم تا تكليف من را مشخص كنند كه خود را براي كار و ورود به ايران آماده كنم يا خير؛ ولي تا امروز سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري پاسخي به من نداده است و اين درست نيست كه گفته مي‌شود، من اعلام آمادگي نكرده‌ام. اين درحالي است كه به من گفته بودند، ما پول نداريم و به همين دليل حفاري‌هاي بزرگ متوقف خواهند شد. اكنون پرسش من اين است كه ويداله مگر چقدر پول همراه خود به جيرفت آورده است؟!
مجيدزاده ادامه داد: البته به گفته‌ي خود ويداله، او فقط چهارهزار يورو آورده است. آيا پژوهشكده‌ي باستان‌شناسي اين‌قدر هم پول ندارد؟ البته اگر ندارد، لزومي نداشت كه در جيرفت كاوش صورت گيرد و حفاري را يك سال مي‌توانستيم متوقف كنيم.
او با بيان اين‌كه اكنون بحث من مجيدزاده نيست، گفت: مسأله‌ي من اين است كه يك حفاري بزرگ از دست ما خارج شد و در دست خارجي‌ها قرار گرفت و گزارش‌هاي اين كار توسط آن‌ها منتشر مي‌شوند. اين كار يك اهمال و بي‌توجهي است كه صورت گرفته است. البته من مخالف حضور باستان‌شناسان خارجي در ايران نيستم، ولي اين كار درست برعكس اهدافي است كه ايران درنظر دارد.
اين باستان‌شناس با تأكيد بر اين‌كه در چنين مواردي بايد با دانشگاه‌ها پروتكل امضا كنيم نه با باستان‌شناسان، درباره‌ي انتقادهايي كه نسبت به او براي چاپ نكردن كتاب و نتايج كاوش‌هاي جيرفت مطرح شده‌اند، اظهار داشت: فاضلي ـ رييس پژوهشكده‌ي باستان‌شناسي ـ و موسوي كه باستان‌شناس هستند، قطعا بايد بدانند كه در يك حفاري بزرگ مانند جيرفت كه دست كم 20 يا 30 سال زمان براي حفاري نياز دارد، اطلاعات بايد به اندازه‌اي باشند كه قابل چاپ براي كتاب باشند، درحالي‌كه اطلاعات ما اكنون كم است و من نيز در آخر هر فصل حدود 500 صفحه مطلب و گزارش را ارايه داده‌ام، بويژه اين‌كه بدون ارايه‌ي گزارش، فصل جديد كار شروع نخواهد شد. گزارش فصل آخر نيز درحال آماده شدن است كه تا چند وقت ديگر فرستاده مي‌شود.
وي در ادامه با اشاره به چاپ مقاله‌ي خود در مجله‌اي با نام «ايران» كه در خارج از كشور منتشر مي‌شود، گفت: اين مقاله با توضيح‌هاي كامل و حدود 40 صفحه است. منتقدان بگويند، قبل و پس از انقلاب كدام باستان‌شناس ايراني مقاله‌اي را با اين حجم اطلاعات و تعداد صفحه در يك مجله‌ي خارجي چاپ كرده است. من سه سال پيش، مقاله‌اي را درباره‌ي خط و الواح جيرفت به پژوهشكده‌ي باستان‌شناسي دادم كه چاپ كند؛ ولي هنوز پس از گذشت سه سال اين اتفاق نيفتاده است و من به ناچار آن را در اختيار رفيع‌فر ـ سردبير مجله‌ي انسان‌شناسي ـ قرار مي‌دهم كه آن را چاپ كند.
مجيدزاده هم‌چنين با اشاره به كتاب مقالاتي كه درباره‌ي جيرفت منتشر شده است، گفت: مقاله يا گزارش زماني نوشته مي‌شود كه اطلاعات مقدماتي به‌دست آمده و اين مطالب درباره‌ي روزي است كه كار مي‌كنيد؛ اما اگر كتاب چاپ شود و سال آينده پس از انجام حفاري گزارش‌ها رد شوند، كتاب‌ها را بايد چه كنيم؟ آن را دور بيندازيم؟! در همه جاي دنيا، كتاب زماني چاپ مي‌شود كه كاوش تمام شود و اطلاعات كاملي كسب شوند؛ اما به‌نظر مي‌رسد برخي تفاوت بين مقاله، گزارش و كتاب را نمي‌دانند. درحالي‌كه هر كدام از اين‌ها در دنيا ضوابطي دارند. من زماني كتاب چاپ مي‌كنم كه كارم تمام شده باشد يا اين‌كه بگويند ديگر براي كاوش نياييد و كار را ادامه ندهيد.
او اضافه كرد: يك كتاب خوب چند سال زمان نياز دارد. البته درباره‌ي تپه‌ي ازبكي (در استان تهران) اطلاعات تكميل شده‌اند و دو جلد كتاب درحال آماده شدن هستند.
انتهاي پيام
نظرات