خودرو ايراني سايپا روز گذشته با نام مينياتور رونمايي شد. اين خودرو كه پس از سمند به عنوان دومين خودرو ملي كشور نام گرفته و قرار است به عنوان خودرو ارزان‌قيمت از نيمه دوم سال آينده به هموطنان عرضه شود، روز گذشته طي مراسمي با حضور رييس جمهوري اسلامي ايران رونمايي شد تا نويدي ديگر از ثمرات عزم و اراده ملي در حوزه دانش فني و اقتصاد صنعتي در راستاي خودكفايي باشد. اما اين محصول كه به گفته مسوولان امر، به طور كامل و از صفر تا 100 آن ايراني است، اختلاف نظر و سليقه‌هايي را در موضوع جنبي نام‌گذاري آن بين اهالي فن در پي داشته كه به مرور برخي از ديدگاه‌هاي موافقان و مخالفان آن مي‌پردازيم.

به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، بسياري از صنعتگران و فعالان حوزه خودرو انتخاب چنين نامي را با توجه به اين كه برگرفته از يك هنر ايراني است (هرچند كه در اين زمينه نيز اختلاف وجود دارد) بدون اشكال مي‌دانند، ولي اساتيد حوزه ادب پارسي واژه مينياتور را داراي ريشه‌اي فرانسوي برشمرده‌اند.

اين در حالي است كه مديرعامل شركت سايپا معتقد است كه به لحاظ زيبايي اين خودرو، واژه مينياتور كه در زبان فارسي به معني ظريف‌كاري و معني ديگر آن نقاشي اصلي ايراني است، براي آن انتخاب شده است.

البته بذرپاش اذعان مي‌كند كه درباره نام‌گذاري اين خودرو تصميم‌گيرنده نبوده‌ است: " براي انتخاب نام اين خودرو فراخواني انجام و بيش از سه هزار اسم جمع آوري شد كه در نهايت نام مينياتور را براي اين خودرو انتخاب كرديم."

اما در اين ميان سخنان يكي از صاحب نظران حوزه ادب پارسي نيز شنيدني است.

مير جلال الدين كزازي مي‌گويد: " تا آنجايي كه من مي‌دانم، واژه مينياتور يك واژه فرنگي است كه از زبان فرانسوي وارد زبان پارسي شده كه البته گونه‌اي از نگارگري ايران و معادل پارسي آن ريزنگاري است."

وي معتقد است كه اين كه اين شيوه نگارگري در ايران يا چين پديد آمده و در اين باره نيز اين موضوع در بين تاريخ دانان مورد اختلاف است، ولي آنچه كه مشخص است اين است كه اين شيوه درايران پديد آمده است و پيروان ماني آن را از ايران به چين برده اند.

به گفته او مينياتور از دو قسمت ميني به معني كوچك و ناتور به معني طبيعت گرفته شده و نامي ايراني نيست.

وي توضيح مي‌دهد: "به گمان من با توجه به اين‌كه اين خودرو در ايران ساخته شده، با چنين نامي براي آن با نام ايراني دم‌ساز نيست و اصلا پيوندي نيز با اين خودرو ندارد."

اين استاد دانشگاه علامه طباطبايي ياد آور مي‌شود: "بايد نام اين خودرو گويا و خوش آهنگ باشد. مينياتور در زبان پارسي به عنوان نغز و نازك جا افتاده است و نغزي و نازك‌بدني يكي از ويژگي‌هاي دلبر است. "

اما ساير فعالان صنعت خودروسازي و قطعه‌سازي در اين باره چه نظري دارند؟

محمدرضا نجفي منش ـ دبير انجمن سازندگان قطعات و مجموعه‌هاي خودرو - درباره نام اين خودرو اظهار مي‌كند: " مينياتور ممكن است بر گرفته از يك لغت خارجي باشد، ولي آن را به نام ايران مي‌شناسند و درست است كه از واژه mini nature آمده، ولي به واقع فارسي تلقي مي‌شود و در اين زمينه بهزاد را به عنوان يكي از مينياتوريست‌هاي معروف مي‌شناسيم."

وي البته تاكيد مي‌كند كه خيلي با واژه خودرو ملي موافق نيست: "براي برند ايراني انتخاب نام مينياتور هيچ اشكالي ندارد. حتي يكي از شركت‌هاي خارجي براي يكي از برندهاي خود نام قشقايي را بر مي‌گزيند و براي اين كار از واژه محلي رايج در كشور خود استفاده نمي‌كند."

در اين ميان اميري ـ مشاور مدير عامل سايپا ـ نيز تقريبا چنين نظري دارد، ولي برخلاف نجفي كه معتقد است قشقايي يك نام ايراني است، مي‌گويد كه نام اين محصول شركت نيسان برگرفته از واژه كشكايي است.

وي معتقد است كه مسوولان اين گروه خودروسازي براي برخي محصولاتشان برنامه‌هايي دارند و نام خودروهاي خود را برگرفته از ريشه ملت‌هاي مختلف انتخاب مي‌كنند.

مديرعامل سابق شركت پارس‌خودرو با تاكيد بر اين‌كه انتخاب نام مينياتور براي محصول ساخت داخل سايپا هيچ اشكالي ندارد، مي‌گويد: " نام مينياتور برگرفته از هنر ايراني است."

دبير پيشين انجمن خودروسازان نيز با اشاره به اين‌كه مينياتور نوعي سبك نقاشي ايراني است، توضيح مي‌دهد: "اين هنر ريشه‌اي قديمي دارد. خارجي‌ها براي خريد نقاشي‌هاي ايراني به ايران مي‌آمدند و در اروپا نيز خريدار پيدا كرد و در آن جا به عنوان mini nature شناخته شد."

از سوي ديگر حسن انوشه ـ سرپرست دانش نامه‌ي ادب فارسي ـ معتقد است كه مينياتور يك كلمه‌ي فرانسوي است و نوعي نقاشي است كه شيوه پرداخت آن مربوط به سال‌هاي قديم است و اين نوع نقاشي است كه از چين گرفته شده و سپس به ايران آورده شده است.

به گفته وي هر واژه‌اي كه در ميان ملت رواج يابد آن واژه ملي محسوب مي‌شود، چرا كه ما در زبان فارسي واژگان زيادي داريم كه از زبان عربي گرفته شده‌اند و همچنين واژگان فارسي به زبان انگليسي نيز رسوخ پيدا كرده‌اند؛ بنابراين استفاده از نام مينياتور براي يك خوروي ايراني اشكالي ندارد، چرا كه اين واژه سالهاست در بين ما جا افتاده است.

انتهاي پيام