مراسم و آيين‌هاي مربوط به اعياد نيمه‌ي شعبان صبح امروز (30 مردادماه) با برگزاري مراسمي در سازمان سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، در فهرست ميراث معنوي ثبت شدند.
به گزارش خبرنگار بخش ايران‌شناسي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در اين مراسم معاون رييس‌جمهور و رييس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري گفت: امروز در فرآيند اقدام شايسته‌ي ثبت دستاوردهاي عظيم بشر در جريان زندگي تاريخي‌اش، برجسته‌ترين دستاوردها در جايگاه ملي كشورها و در مقياس جهاني به ثبت مي‌رسند تا به‌عنوان ميراثي براي يك كشور و جهان، دست‌مايه‌ي رشد و تعالي باشند.
اسفنديار رحيم‌مشايي بيان كرد: ثبت ميراث معنوي با هدف آن است كه نسل‌هاي آينده، زندگي خود را از صفر آغاز نكنند و بر پايه‌ي انباشت تجربه‌هاي گران نسل‌هاي پيش به اوج برسند و نقاط تعالي دامنه‌ي ديدشان را توسعه دهند و اين امكان را فراهم آورند كه با ارتقاي ديد خود و درك عظمت وجودي به خداوند نزديك شوند.
او ادامه داد: در اين ميان، ميراث معنوي بسيار مي‌توانند متنوع باشند و اين تنوع، جلوه‌هاي متفاوت و متعدد حوزه‌هاي زندگي را تصوير كند. بديهي است، در اين تنوع هريك از مواريث، محصول ممتازتري در جريان زندگي برجا گذاشته و اثر عميق‌تري داشته باشد، از ارجمندي بالاتري برخوردار است.
رحيم‌مشايي اظهار داشت: ميراث بشري را از نظر دوره‌ي اثرگذاري هريك از مواريث مي‌توان تعريف كرد و اين‌كه در چه دوره‌اي از تاريخ منشأ اثر بوده است. آيا ميراث مورد نظر به نسبت مواريث ديگر، دوره‌ي اثرگذاري آن به‌پايان رسيده و به يك بازه‌ي زماني خاص تعلق داشته است و نشانه‌ي برجسته‌اي از زندگي مردم بوده و آيا در گذشته اثر اين ميراث به‌پايان رسيده است.
وي توضيح داد: هريك از مواريث آن‌چنان كه به بازه‌اي از زمان مي‌توانند تعلق داشته باشند و به بخشي از تاريخ پيوند خورده باشند، به محدوده‌اي از جغرافيا نيز مي‌توانند تعلق داشته باشند. بنابراين ميراث معنوي مانند يك ماتريس دوبعدي است كه يك بخش از آن جغرافيا و بخش ديگر تاريخ است. براي ثبت ميراث معنوي در مقياس جهاني بايد به اين شاخص‌ها توجه شود و ثبت ميراث معنوي را كه در كنار ثبت آثار كالبدي آغاز كرده‌ايم، براي آينده مي‌تواند اثرگذار باشد.
او افزود: مسؤولان در سطح جهان بايد به اين شاخص‌ها توجه داشته باشند و اولويت‌هاي ثبت ميراث را از جهت اين شاخص‌ها بررسي كنند.
در اين مراسم، فريبرز دولت‌آبادي ـ معاون ميراث فرهنگي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري ـ نيز بيان كرد: بحث ميراث معنوي مقوله‌اي است كه با ثبت نوروز آغاز شد و پس از كنوانسيون سال 2003 ميلادي، موضوع ثبت ميراث ناملموس در ايران و جهان، شكل جديدي به خود گرفت.
وي اظهار كرد: اهداف كنوانسيون ميراث معنوي ناملموس، تضمين احترام به اين ميراث، ارتقاي آگاهي معنوي و بين‌المللي، تدارك همكاري و كمك بين‌المللي است. ميراث ناملموس به سنت‌ها، اصطلاحات شفاهي، هنرهاي نمايشي و رسوم اجتماعي، آيين‌ها، دانش و رسوم طبيعت و كيهان و هنرهاي دستي و سنتي گفته مي‌شود.
او ادامه داد: در ثبت ميراث ناملموس با اقيانوس ژرفي از مواريث روبه‌رو هستيم كه عمق‌يابي آن، خود مسئله‌اي است و تعيين اين‌كه ما چه تعداد ميراث معنوي ناملموس داريم، مسأله‌برانگيز است و به نظر من تعداد آنها بي‌انتها است.
وي گفت: پس از نوروز، چارچوب‌هاي ثبت ميراث معنوي را به استان‌ها ابلاغ كرديم و علاوه بر اين با كمك پژوهشگاه سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري و پژوهشكده‌ي مردم‌شناسي، 2200 اثر درحال بررسي و 280 پرونده آماده‌ي ثبت‌اند كه آنها را در دستور كار قرار داديم.
دولت‌آبادي توضيح داد: درباره‌ي آثار ملموس، يك اثر را در يك موقعيت جغرافيايي خاص و به يك‌باره ثبت مي‌كنيم؛ اما درباره‌ي ميراث ناملموس يك اثر بايد در طول زمان ثبت شود. درباره‌ي پرونده‌ي آيين‌ها و مراسم مربوط به اعياد نيمه‌ي شعبان، چارچوب كلي آن آماده شد و با توجه به موقعيت جغرافيايي و اقوام مختلف، اين مراسم در مكان‌هاي مختلف شامل آذين‌بندي، چراغاني، مولودي‌خاني، زيارت اهل قبور و نذورات بود.
وي گفت: در يك شهر خاص، عمده‌ي تأكيد بر زيارت قبور، در جاي ديگري نذورات و در محلي ديگر چراغاني بود و گاهي تفاوت اعياد بين اقوام مانند مراسم هلهله در بندر لنگه به‌حدي مي‌رسيد كه شكل خاصي از آن قابليت ثبت جداگانه داشت.
او اظهار داشت: گفتن آن‌كه پرونده‌ي نيمه‌ي شعبان امروز به تمام و كمال به ثبت رسيده، ادعاي گزافي است. درباره‌ي ساير پرونده‌هاي ميراث معنوي نيز مانند دفاع مقدس و مجموعه‌ي ماه مبارك رمضان، نظام كلي ثبت را آماده خواهيم كرد و در طول زمان اين پرونده‌ها تكميل مي‌شوند.
دولت‌آبادي بيان كرد: امروز چارچوب كلي پرونده‌ي نيمه‌ي شعبان را آماده كرده‌ايم و با استفاده از يك نظام نرم‌افزاري كه ارتباط معنايي موضوع‌ها را با يكديگر نشان دهد، به فعاليت خود ادامه مي‌دهيم.
معاون ميراث فرهنگي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري ادامه داد: براي ثبت ميراث معنوي منتظر پرونده‌هاي استان‌هاي مختلف هستيم و 280 پرونده‌ي آماده را در جريان ثبت قرار داديم و به مناسبت‌هاي مختلف، ميراث معنوي را به ثبت مي‌رسانيم.
وي يادآوري كرد: نوروز پرونده‌ي مشترك ميراث جهاني است. چهارم و پنجم شهريورماه در تهران اجلاسي برگزار مي‌شود كه با هماهنگي پژوهشگاه سازمان، معاونت ميراث فرهنگي و نماينده‌ي ايران در يونسكو فرستادن پرونده‌ي نوروز به يونسكو قطعي مي‌شود.
او درباره‌ي تأسيس دفتر منطقه‌يي ميراث معنوي نيز گفت: با توجه بر غناي ميراث معنوي در ايران و بحران‌هاي اجتماعي و سياسي، اين امكان وجود داشت كه ميراث معنوي مخدوش شود و ما آماده‌ايم كه دفتر منطقه‌يي را با همكاري كشورهاي منطقه تأسيس كنيم. اكنون گروه كارشناسي تشكيل شده است و منتظر بازديد نماينده‌ي يونسكو از اين دفتر هستيم.
در حاشيه؛
ــ رحيم‌مشايي در بخش از سخنان خود اظهار داشت: «حرف‌هايي كه من مي‌زنم عين آموزه‌هاي ديني است و هركسي كه شك دارد براي 100 ساعت بحث با او آماده‌ام و براي 100 ساعت مطلب دارم، هركسي كه باشد از اين تريبون هم‌آوردي مي‌كنم كه چرا نشنيده براي خودت حرف مي‌زني؟ من‌را صدا كن و بگو چه مي‌گويي مشايي تا من بگويم كه چه مي‌گويم و تو هم لذت ببري. اين عين آموزه‌هاي ديني ماست، اين عين آموزه‌هاي توحيد است، اين آموزه‌ها حتا به دين مربوط نيست و متعلق به تمام اديان الهي است.»
ــ اين مراسم با يك‌ساعت تأخير نسبت به زمان اعلام‌شده ازسوي مسؤولان برگزاري آغاز شد.
انتهاي پيام
نظرات