يك فعال طبيعت‌گردي: رسانه‌ها درباره‌ي چگونگي سفر به طبيعت و حفاظت از آن آموزش نمي‌دهند چرا پاي درختان جنگل هيركاني با زباله پوشيده شده است؟
يك فعال طبيعت‌گردي گفت: طبيعت علاقه‌مندان بسياري دارد؛ اما در هيچ جايي چگونگي سفر به طبيعت و حفاظت از محيط زيست آموزش داده نمي‌شود، رسانه‌ها نيز اصلا چنين آموزش‌هايي ندارند.
كيوان دخت‌امين در گفت‌وگو با خبرنگار بخش گردشگري خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، اظهار داشت: به‌عنوان يك برگزار‌كننده‌ي اكوتوريسم مي‌دانيم كه اين نوع گردشگري، سفري مسؤولانه به طبيعت است كه با رعايت شاخص‌هاي آن، كم‌ترين آسيب را به طبيعت مي‌توان وارد كرد، فرهنگ جامعه‌ي ميزبان را تخريب نكرد و مردم منطقه را مستقيما از ورود گردشگر به‌لحاظ مالي منتفع كرد و حتا براي حفاظت از طبيعت مي‌توان هزينه پرداخت كرد كه البته اين مورد تاكنون اتفاق نيفتاده است.
او در توضيح منظور خود از پرداخت هزينه براي محافظت از طبيعت، گفت: پرداخت هزينه مانند تعيين ورودي براي مناطق طبيعي است كه اين درآمد را براي حفاظت از آن منطقه صرف مي‌كنند. علاوه بر اين، بسياري از انجمن‌ها و تشكل‌هاي غيردولتي داوطلبانه براي پاك‌سازي مناطق طبيعي اقدام مي‌كنند و ما با راه‌اندازي تورهاي پاك‌سازي طبيعت با هزينه‌اي ناچيز، اين گروه‌ها را همراهي مي‌كنيم.
وي يادآور شد: يكي از وظايف طبيعت‌گردها، پايبندي به گردشگري پايدار است. طبيعت در دست ما امانت است و بايد براي حفاظت از آن اقدام كرد.
دخت‌امين درباره‌ي تأثير تورهاي غيرمجاز به فعاليت‌هاي تخصصي طبيعت‌گردي، بيان كرد: حتما هر تور غيرمجازي را عامل تخريب نمي‌توان طبيعت دانست؛ ولي افرادي كه به‌صورت غيرمجاز به طبيعت سفر مي‌كنند، چون راهنماي متخصص طبيعت‌گردي و ضوابطي ندارند، امكان دارد كه به طبيعت آسيب‌هايي را وارد كنند.
وي ادامه داد: درست است كه رشته‌ي طبيعت‌گردي در گردشگري جوان است و راهنماياني كه به‌تازگي در مؤسسه‌هاي آموزشي، دوره‌هاي مرتبط را گذرانده‌اند در آغاز راه هستند، ولي اين آموزش‌ها مقدماتي بوده‌اند و به دوره‌هاي تخصصي نياز است. البته شركت در اين آموزش‌هاي مقدماتي براي علاقه‌مندان طبيعت و اكوتوريسم ضروري و لازم است.
اين برگزار‌كننده‌ي تورهاي طبيعت اظهار كرد: ممكن است، رفتار نادرست ديگران در برخورد مسؤولان تأثير‌گذار باشد و به ما كه تخصصي فعاليت مي‌كنيم، صدمه بزند و شايد مسؤولان اين سازمان در اين‌باره محق باشند؛ اما افراد غيرمتخصص نبايد مبناي قضاوت باشند، چون وقتي به فردي يا گروهي مجوز فعاليت مي‌دهند، يعني صلاحيت آن‌ها تأييد شده است و بايد بين اين گروه‌ها فرق باشد.
وي درباره‌ي وجود ضوابط و استانداردهايي مدون براي تورهاي طبيعت، توضيح داد: اين ضوابط در دوره‌هاي آموشي طبيعت‌گردي تدريس مي‌شوند؛ اما چگونگي اجراي آن مدون نيست تا در اختيار راهنمايان تور و برگزار‌كنندگان اكوتوريسم قرار گيرد. البته در شركت‌هاي تخصصي خود اين استانداردها را تعريف كرده‌ايم و گردشگران را به رعايت اصول اخلاقي در طبيعت ملزم مي‌كنيم و زندگي در كنار طبيعت را به آن‌ها آموزش مي‌دهيم.
دخت‌امين درباره‌ي امكان تعيين استاندارد براي مناطق طبيعي و روش‌هايي كه براي حفاظت از طبيعت در هنگام سفر بايد استفاده شوند، گفت: به آموزش، بيشتر از تعيين نگهبان براي طبيعت اعتقاد دارم، چون اثر آموزش در رفتار عميق‌تر است. بنابراين بايد كار را از مدارس آغاز و براي كودكان تورهاي آموزشي در طبيعت برگزار كرد. نقش صداوسيما نيز در اين ميان بسيار تأثير‌گذار است. اگر اين اقدامات انجام شوند، نتيجه‌ي كار را به‌زودي مي‌توان دريافت كرد؛ ولي در مناطق حفاظت‌شده از نگهبان مي‌توان استفاده كرد.
اين فعال طبيعت‌گردي درباره‌ي وضعيت برخي مناطق حفاظت‌شده پس از معرفي و ورود گردشگران، بيان كرد: برخي از اين مناطق مانند پارك ملي كوير براثر تخريب‌هاي وارد‌شده، حيات‌وحش و گونه‌هاي گياهي خود را از دست داده‌اند؛ اما مناطقي كه در دوردست هستند و معرفي نشده‌اند از اين آسيب‌ها در امان مانده‌اند.
به اعتقاد او، معرفي مناطق طبيعي يك طرف موضوع و چگونگي ورود به اين مناطق طرف ديگر موضوع است. ما فقط اين مناطق را معرفي مي‌كنيم و شايد افرادي كه اين كار را كرده‌اند، فكر نمي‌كردند كه اين مناطق طبيعي تخريب شوند؛ اما بعدها ديدند كه چه آسيبي وارد شده است.
دخت‌امين افزود: چرا جنگل هيركاني كه به دوره‌ي سوم زمين‌شناسي متعلق است و پرونده‌ي آن براي ثبت ميراث طبيعي آماده مي‌شود، زير درختانش با زباله پوشيده شده است؟! تنگه‌ي واشي نيز منطقه‌اي بود كه به زيبايي مي‌شد از آن استفاده كرد؛ اما اكنون روزهاي آخر هفته در ميان انبوهي از مردم محاصره مي‌شود. هم‌چنين كوه دماوند كه به‌تازگي به‌عنوان ميراث طبيعي ثبت شده است، وضعيت نامناسب دارد و سرويس‌هاي بهداشتي ايجادشده در جبهه‌ي جنوبي يا بارگاه اين كوه اصلا شرايط مناسبي ندارند و كوهنوردان و گردشگران در مسير بازگشت تا پايين كوه بايد زباله‌ها را جمع‌آوري كنند. ما در همه‌ي مناطق طبيعي نمي‌توانيم نگهبان تعيين كنيم.
اين فعال طبيعت‌گردي درباره‌ي نقش متوليان و كميته‌ي ملي طبيعت‌گردي در تبيين جايگاه اكوتوريسم، اظهار كرد: كميته‌ي ملي طبيعت‌گردي تاكنون در اين راه قدم برداشته است و اميدواريم كه از اقدامات اين كميته پاسخ خوبي به‌دست آوريم تا به آنچه اعتقاد داريم، صحه بگذارند.
وي با اشاره به قابل تفكيك نبودن بند «ب» (گردشگري) و كلي بودن آن، يادآوري كرد: در قالب اين مجوز، تورهاي فرهنگي و طبيعت و هر نوع سفر ديگري را مي‌توان راه‌اندازي كرد و هيچ تخصصي براي فعاليت در طبيعت‌گردي تعريف نشده است تا فردي كه مي‌خواهد در اين حوزه تخصصي كار كند، از اين تعاريف و ضوابط آگاه باشد. بنابراين افرادي كه مجوز بند «ب» را دريافت مي‌كنند، تورهاي طبيعت را نيز مي‌توانند برپا كنند.
دخت‌امين اضافه كرد: اگر براي برگزار‌كنندگان تورهاي تخصصي طبيعت استانداردي باشد، كار ساده‌تر مي‌شود و سازمان‌هاي دخيل از ما مي‌توانند حمايت كنند و بر رفتار ما صحه بگذارند، چون واقعيت اين است كه از فعاليت افراد غيرحرفه‌يي نمي‌توان جلوگيري كرد؛ اما با حمايتي كه از متخصصان طبيعت‌گردي مي‌كنند، اين توانايي را مي‌دهند كه ضررهاي خود را جبران كنند، چون برخي از سفرهاي طبيعت با زيان اجرا مي‌شوند. ما اصرار داريم، با طبيعت طوري رفتار كنيم كه صدمه‌اي به آن وارد نشود. بنابراين كارشناسان و حتا تكنسين‌هاي امداد را در تورها همراه خود داريم كه اين موارد در افزايش هزينه‌ي تور تأثير مي‌گذارند.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات