حدود يك سال از تشكيل اداره‌ي گردشگري خارجي در معاونت گردشگري سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري مي‌گذرد. شايد بتوان گفت كه اداره‌ي گردشگري خارجي كه اطلاع‌رساني يا نشست توجيهي درباره‌ي فعاليت‌هاي آن هيچ‌گاه براي اصحاب رسانه برگزار نشد، از جمله مهم‌ترين اداره‌هاي تشكيل‌شده در سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري باشد كه با وجود تصور هم‌پوشاني فعاليت‌اش با ديگر بخش‌هاي سازمان، بستر بسيار مهمي براي برنامه‌هاي اجرايي باشد.

محمدرضا پوينده ـ معاون اداره كل گردشگري خارجي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري ـ كه پس از پاك‌سرشت اين مسؤوليت را برعهده گرفته است، در گفت‌وگويي تفصيلي با خبرنگار بخش گردشگري خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) درباره‌ي مأموريت‌هاي اين اداره كل، بيان كرد: درباره‌ي اين‌كه چرا اين اداره كل تشكيل ‌شده، شايد دليل را به‌خوبي نتوانم بگويم، اما پيش‌فرض خودم اين است كه مديران ارشد سازمان در حوزه‌ي بين‌الملل و هماهنگي سازمان‌ها و وزارتخانه‌هاي بين بخشي كه امور آن‌ها به‌نوعي به گردشگران خارجي و مشكلات‌شان مربوط مي‌شود، خلأ احساس كردند كه انگيزه‌ي راه‌اندازي اين اداره‌ي كل بود.

وي ادامه داد: اين مشكلات داخلي سبب شدند تا مديران سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري به فكر تشكيلات جديدي باشند و بر اين اساس، اداره كل گردشگري خارجي با شرح وظايف بسيار مدون و مشخص تشكيل شد.

پوينده اظهار داشت: در ابتداي كار، مشكلات زيادي در بحث استقرار نيروهاي انساني كارشناسي و بحث لوازم و تجهيزات داشتيم و با وجود همه‌ي آن‌ها در يك اتاق مستقر شديم و برنامه‌ريزي‌ها را با حمايت مسؤولان، به‌ويژه معاونت گردشگري در بسياري از اموري كه هيچ‌يك از بخش‌هاي سازمان آن‌ها را در سطح بين‌الملل پي‌گيري نمي‌كردند، آغاز كرديم.

معاون اداره كل گردشگري خارجي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري با اشاره به اين‌كه مهم‌ترين اتفاق در اين اداره توجه به بحث آمار گردشگري داخلي و خارجي است، گفت: اصلا آمار گردشگري در سطح ملي و در سطح گردشگران ورودي وجود نداشت. هيچ‌يك از اقلام اقماري آماري كه تعداد آن‌ها نزديك به يك‌هزار قلم در صنعت گردشگري است، در ايران وجود ندارند. در سازمان جهاني جهانگردي نيز درج اين آمار مقابل نام كشور ايران كه عضو سازمان است و حق عضويت خود را همواره پرداخت مي‌كند، خالي است كه اين امر در شأن نام ايران نيست.

وي ادمه داد: بحث آمار، جسارت خاص خود را مي‌خواست. ما چيزي از پيش‌زمينه يا فايل اطلاعاتي از گذشته در حوزه‌ي آمار نداشتيم.

پوينده به صدور احكامي ازسوي رياست سازمان براي رؤساي دستگاه‌هاي ذي‌ربط در امر آمارگيري اشاره كرد و افزود: با برگزاري جلسات و هيأت‌هاي مختلفي كه تشكيل داده‌ايم، در خيلي از مباحث آماري، ورود پيدا كرده و ارايه‌ي آمار گردشگران ملي را به‌صورت فصلي در كشور آغاز كرده‌ايم.

وي با بيان اين‌كه موضوع آمار به هماهنگي زياد و جدي، بين سازمان‌هاي مختلف نيازمند است، يادآور شد: همكاري نمايندگان دستگاه‌هاي مختلف، به‌ويژه نيروي انتظامي و وزارت امور خارجه براي ما يك اصل بود كه به‌خوبي انجام شده است.

او از به‌دست آمدن بسياري از اقلام اقماري آماري گردشگري با وجود كمبود اعتبار در سال آينده خبر داد و گفت: نخستين گزارش آماري را در بحث‌هاي مختلف ورودي، خروجي، مليت‌ها، انگيزه‌ي سفر و ... آماده كرده‌ايم كه اميدواريم با اين برنامه، در حوزه‌ي آماري كه براي سياست‌گذاري‌هاي كلان و تصميم‌سازي يك اصل است، مؤثرتر بتوانيم عمل كنيم.

وي در توضيح اقلام اقماري آماري، بيان كرد: به‌جز اين‌كه بايد حساب كنيم، چه تعداد گردشگر خارجي از چه مليت و طبقه‌ و با چه منظوري به كشور وارد مي‌شوند، بايد به‌دست آوريم، هزينه‌اي كه اين گردشگران ورودي خرج مي‌كند، چه‌قدر است؟ چه فرصت‌هاي شغلي را ايجاد مي‌كنند و اين درآمدها چه درصدي از درآمد ناخالص ملي را دربر مي‌گيرند يا ساير موارد آماري مانند درصد اشغال هتل‌ها، مراكز اقامتي، تفريحي و ... از اقلام اقماري محسوب مي‌شوند. در اين زمينه، همكاري خوبي با نماينده‌ي بانك مركزي داريم.

به گفته‌ي پوينده، تا 18 ماه آينده با ايجاد امكان نرم‌افزاري، هماهنگي بين بخشي و تهيه‌ي محتواي علمي، آمار را به‌روز مي‌توانيم اعلام كنيم.

وي در پاسخ به اين‌كه چرا ايران در آمار سازمان جهاني جهانگردي آمار مشخصي ندارد، اظهار داشت: ما گزارش سال 1386 را داده‌ايم و اكنون تعداد ورودي‌ها را ماه به ماه با همه‌ي جزييات آماده مي‌كنيم.

او با بيان اين‌كه در بحث آمار، پيشرفت خوبي داشته‌ايم، گفت: تا آخر امسال، آمار جديد و دقيق را به سازمان جهاني جهانگردي مي‌دهيم.

پوينده بلاتكليفي گردشگران براي ورود به كشور و اطمينان آن‌ها از سرويس‌دهي كشور مقصد در صورت بروز حادثه را يكي ديگر از موارد بديهي و مهم صنعت گردشگري كه در گردشگري ايران وجود ندارد، دانست و ادامه داد: گردشگري كه مي‌خواهد به ايران وارد شود، بلاتكليف است كه اگر حادثه‌اي برايش پيش آيد، سازمان‌هاي ذي‌ربط چه خدماتي به او ارايه مي‌دهند و در چه فاصله‌ي زماني اين خدمات ارايه مي‌شوند.

وي افزود: با توجه به تبليغاتي منفي كه درباره‌ي ايران وجود دارد، اداره كل گردشگري خارجي درحالي‌كه‌ هيچ سابقه‌اي از جلسه‌ها و گزارش‌هاي پي‌گيري‌شده‌ي قبلي نداشت، به اين حوزه وارد شد و با بيمه‌هاي مختلف مذاكره كرد. در جريان اين مذاكره‌ها دريافتيم كه رياست پيشين سازمان با مديرعامل بيمه‌ي سينا تفاهم‌نامه‌اي را امضا كرده كه هرگز اجرايي نشده است.

معاون اداره كل گردشگري خارجي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري اظهار كرد: با توانمندي بعضي از بيمه‌هاي عامل و حتا در قالب تشكيل يك كنسرسيوم با بيمه‌ي مركزي، در تلاش هستيم كه موضوع بيمه‌ي گردشگران خارجي به‌طور كامل و در همه‌ي ابعاد اجرايي شود.

به گفته‌ي او، نماينده‌ي وزارت راه، بهداشت و اورژانس با همكاري سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، قرار است در قالب يك تفاهم‌نامه‌ كه به سرعت هم اجرايي مي‌شود، بيمه‌ي گردشگران را تا آخر سال قطعا به سرانجام برسانند.

پوينده به وجود شعبه‌هاي بيمه در خارج از كشور اشاره و بر همكاري نهادهاي بين‌المللي براي اجراي بيمه‌ي گردشگران خارجي تأكيد كرد و افزود: بايد بستر را به‌گونه‌اي آماده كنيم كه به افراد ناتوان مجوز ندهيم كه وقت خود، سازمان و مردم را تلف كنند.

وي يكي ديگر از كارهاي بديهي را كه بايد قطعا انجام شود، صدور كارت‌هاي اعتباري ويژه‌ي گردشگران خارجي دانست و بيان كرد: اين نقص همواره ازسوي سفيران كشورهاي خارجي به ما گوشزد شده است. در شرايطي كه در داخل كشور هم ترجيح اين است كه پول نقد حمل نشود و ازسوي ديگر، براي رسيدن به مستركارت محدوديت‌هايي وجود دارد تا چندماه آينده، در شش فرودگاه اصلي امام خميني (ره)، شيراز، تبريز، كيش و مشهد، امكان ارايه‌ي كارت اعتباري به گردشگران خارجي فراهم مي‌شود.

معاون اداره كل گردشگري خارجي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري به نقل قولي از طالب‌ ريفاعي ـ معاون دبير كل سازمان جهانگردي ـ اشاره كرد و گفت: در شرايطي كه صدور ويزاي الكترونيكي انقلاب صنعتي در گردشگري است، با وجود نگاه امنيتي كه در سطح كشورهاي منطقه و جهان وجود دارد، در ايران اين امكان فراهم شد. ما توانستيم با هماهنگي بين بخش و همكاري دستگاه‌هاي ذي‌ربط به مصوبه‌ي هيأت دولت و ابلاغيه‌ي رييس‌جمهور درباره‌ي ويزاي الكترونيكي جامه‌ي عمل بپوشانيم. يعني هر گردشگر خارجي به‌راحتي و بدون مراجعه به سفارتخانه‌ها و كنسول‌گري‌هاي ايران در خارج از فرودگاه امام خميني (ره) ويزاي الكترونيكي مي‌تواند دريافت كند.

پوينده توضيح داد: صدور ويزاي الكترونيكي براي كشوري مانند ايران كه در هجمه‌ي تبليغات منفي قرار دارد، گام بزرگي است كه سفراي خارجي نيز نسبت به آن اظهار خوشحالي كرده‌اند. هم‌چنين در چند ماه آينده، در فرودگاه‌هاي اصفهان، تبريز، كيش و مشهد امكانات سخت‌افزاري صدور ويزاي الكترونيكي فراهم مي‌شود. طوري برنامه‌ريزي كرده‌ايم كه هريك از دفاتر خدمات مسافرتي كشور، به‌طور مستقيم فرم‌ها را پر كنند و نتايج آن نيز به‌شكل مستقيم به آژانس اعلام شود و ويزاها به‌صورت فردي صادر و اعلام نشوند.

او با انتقاد از اطلاع‌رساني درباره‌ي صدور ويزاي الكترونيكي، اضافه كرد: اين موضوع بايد از طريق سفارتخانه‌ها، بنگاه‌هاي خبري و شبكه‌هاي منطقه‌يي و بين‌المللي اعلام شود، چون تبليغات و اطلاع‌رساني در اين حوزه، تحولات مثبتي را براي ما به‌دنبال خواهد داشت.

وي ارتباط با نهادهاي تخصصي بين‌المللي گردشگري را از ديگر فعاليت‌هاي پي‌گيري‌شده در اداره كل گردشگري خارجي دانست و گفت: آبان‌ماه سال گذشته، با همكاري نماينده‌ي ايران در يونسكو و اداره‌هاي مرتبط، 23 سفير خارجي را به ايران دعوت كرديم كه جلسه‌هايي را با رييس‌جمهور و رييس مجلس و ديدارهايي هم از اصفهان و شيراز داشتند.

وي ادامه داد: هدف اصلي ما در كنار ايجاد زمينه‌ي آشنايي آن‌ها با مسايل تاريخي و فرهنگي، جلب توافق براي عضويت ايران در ميراث جهاني بود كه خوشبختانه اتفاق افتاد. هم‌چنين سفر دوم 30 سفير فرهنگي به ايران در آبان‌ماه طراحي شده و قرار است، در جريان آن، بحث طراحي مسير و جاده‌ي فرهنگي در آسياي مركزي و ميانه با عضويت ايران، پاكستان، افغانستان، مصر، عراق و كشورهاي حوزه‌ي خليج فارس كه مشتركات تاريخي و تمدني دارند، طراحي و اجرايي شود.

معاون اداره كل گردشگري خارجي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري درباره‌ي فعاليت‌هاي اين اداره در حوزه‌ي كميته‌ي كد اخلاق جهانگردي، اظهار داشت: پاك‌سرشت هنوز به‌عنوان نماينده‌ي ما در كد اخلاق جهانگردي حضور دارد.

او درباره‌ي بازارهاي هدف گردشگري و وظيفه‌ي اين اداره براي شناسايي بازارهاي هدف، بيان كرد: بررسي و توليد محتوا درباره‌ي بازارهاي هدف و فرستادن آن‌ها به اداره‌هاي كل مربوطه براي لحاظ كردن اين دستاوردها در حوزه‌ي اجرا و تصميم‌گيري، از مأموريت‌هاي اداره‌ي كل كردشگري خارجي است.

پوينده با بيان اين‌كه اعتقاد عميق و راسخي به بحث‌هاي محتوايي و كارشناسي در حوزه‌ي تبليغات و بازاريابي دارم، ادامه داد: در پروژه‌اي به نام گردشگري آمارها و تحليل درباره‌ي هريك از كشورهاي هدف تمام مسايل مربوط به گردشگري آن‌ها را همراه اطلاعات وارده‌ي آن‌ها در سايت‌هاي مربوط و تحليل و كارشناسي خود در اختيار مديران سازمان قرار مي‌دهيم. نتايج اين پروژه در اختيار مديران ارشد دولتي و بخش خصوصي قرار مي‌گيرد كه اميدواريم هماهنگي خوبي را در بحث تصميم‌گيري ايجاد كند.

وي درباره‌ي مكانيزم كنترل بازارهاي هدف و بررسي و آناليز تأثير حضور در نمايشگاه‌هاي گردشگري براي جذب گردشگران خارجي، گفت: بازتاب شركت در نمايشگاه‌ها و نتايج آن، بحث مهمي است كه بايد به آن پرداخته شود. اين اطلاعات اكنون به‌دست ما نمي‌رسند. به اعتقاد من، اين امر حلقه‌ي مفقود‌ه‌اي است كه پرداختن به آن، برنامه‌ريزي‌هاي خوبي را ايجاد مي‌كند؛ اما ما آن‌را نتوانسته‌ايم به‌دست آوريم.

پوينده با بيان اين‌كه ما نمي‌دانيم حضور ايران در نمايشگاه‌هاي گردشگري چه‌قدر مؤثر و موفقيت‌آميز بوده است، اظهار كرد: بازتاب‌ها و نتايج عيني را براي لحاظ كردن در نمايشگاه‌هاي سال آينده نداريم. موضوع كنترل بازارهاي هدف و آناليز آن‌ها در حوزه‌ي اداره‌ كل بازاريابي و تبليغات تعريف شده و قرار بوده است كه كارشناسان اين بخش، نتايج را استخراج كنند و مديران ستاد تبليغات و نمايشگاه‌ها، مجري سياست‌هاي منتقل‌شده ازسوي اين اداره كل باشند.

وي با اعلام همكاري اداره كل گردشگري خارجي، گفت: بخشي از همكاري ما با ستاد تبليغات و نمايشگاه‌ها آغاز شده است كه از آن جمله به چاپ كتابي كه قرار است ازسوي يكي از انتشارات معتبر فرانسه درباره‌ي ايران در سطح دنيا منتشر شود، مي‌توان اشاره كرد.

معاون اداره كل گردشگري خارجي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري درباره‌ي پي‌گيري اجرايي شدن حدود 60 تفاهم‌نامه‌ي همكاري ايران و كشورهاي خارجي در حوزه‌ي گردشگري، تأكيد كرد: در گردهمايي ايران و ايتاليا در هتل لاله يادآور شدم كه تفاهم‌نامه‌هاي فراواني را با زحمات بسيار با كشورهاي خارجي به امضا مي‌رسانيم كه متأسفانه در عمل و اجرا با مشكلاتي همراه است.

وي يادآور شد: در شرح وظايف ما، بحث پي‌گيري اين تفاهم‌نامه‌ها وجود دارد؛ اما اين تفاهم‌نامه‌ها به امضاي مقامات عالي رسيده‌اند و به بخش‌هاي مختلف سازمان مربوط هستند و اجراي آن‌ها به همه‌ي بخش‌ها بازمي‌گردد و نمي‌توانم قطعا اعلام كنم كه اداره‌ي كل گردشگري خارجي متولي پي‌گيري اجرايي شدن اين تفاهم‌نامه‌هاست.

او با بيان اين‌كه در حوزه‌ي فعاليت‌هاي اجرايي و به‌ويژه در بحث آمار با مشكلات مالي مواجه‌ايم كه كارها را با كندي حركت مواجه كرده است، اضافه كرد: از ديگر سازمان‌هاي دولتي انتظار داريم كه در صنعت گردشگري كه قابليت جايگزيني صنعت نفت و تبديل شدن به صنعت نخست جهان را دارد، هرچه بيشتر سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري را ياري دهند.

انتهاي پيام