غرفه‌ي ايران در بازار گردشگري عرب (ATM) به‌عنوان آخرين نمايشگاه از برنامه‌ي حضور ايران در نمايشگاه‌هاي بين‌المللي گردشگري سال 1387 ـ 1386، درحالي برپا شد كه به گفته‌ي شركت‌كنندگان ايراني، در آخرين لحظه‌ها و فرصتي اندك، براي شركت در اين نمايشگاه تصميم گرفته شد و در صورت برنامه‌ريزي مناسب‌تر، حضور بهتري تجربه مي‌شد.
به گزارش خبرنگار بخش گردشگري خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، پانزدهمين نمايشگاه گردشگري امارات (ATM) يا بازار گردشگري عرب، از 6 تا 10 ماه مي (17 تا 21 ارديبهشت‌ماه) در مركز بين‌المللي اجلاس و نمايشگاه دبي با حضور 2208 شركت‌كننده از 70 كشور جهان برگزار شد. امسال فضاي اختصاص داده‌شده به غرفه‌هاي كشورهاي آسيايي، اروپايي، آفريقايي و آمريكاي لاتين از رشد 10 درصدي و كشورهاي خاورميانه از رشد 5 درصدي برخوردار بود. نود غرفه نيز به شركت‌كننده‌هايي از بنگلادش، فيليپين، جيبوتي، ارمنستان، سنگال و نپال كه نخستين حضور خود را در اين نمايشگاه تجربه كردند، داده شدند.
بازار گردشگري عرب براي اروپايي‌ها نيز آن‌قدر اهميت دارد كه كشورهايي مانند ايتاليا و فرانسه كه صدها هزار گردشگر در سال از خاورميانه جذب مي‌كنند، در اين نمايشگاه حضور جدي داشته باشند.
نمايشگاه گردشگري امارات (ATM) در نخستين سال برگزاري ـ 1994 ميلادي ـ 300 شركت از 52 كشور جهان را جذب كرد و هفت‌هزار بازديدكننده داشت. در سال 2007 ميلادي نيز با 2600 شركت از 64 كشور برپا شد. در اين سال چين، كرواسي، فلسطين، پرو، سوييس، تايوان و زيمباوه نخستين حضور خود را در بازار گردشگري عرب تجربه كردند. سال گذشته، اين نمايشگاه 12 هزار و 850 نفر بازديدكننده داشت.
امارات كه قصد دارد، براي جذب سالانه 10 ميليون گردشگر تا سال 2010 ميلادي، 490 هتل جديد ايجاد و 64 هزار تخت به ظرفيت اقامتي اين كشور اضافه كند، از فضاي اين نمايشگاه براي جذب گردشگران آينده‌اش با وجود اين‌كه كشورهاي شركت‌كننده براي جذب گردشگران عربي به اين نمايشگاه آمده بودند، استفاده كرد، چون اين كشور تلاش دارد، برنامه‌ها و پيش‌بيني‌هاي خود را با ايجاد جذابيت‌هايي خاص و قابل توجه اجرا و محقق كند.
به گزارش ايسنا، ايران امسال در غرفه‌اي 150 متري با پنج دفتر خدمات مسافرتي، دو شركت صنايع دستي و نماينده‌ي منطقه‌ي آزاد كيش دهمين حضور خود را در بازار گردشگري عرب تجربه كرد.
حضور در اين نمايشگاه مي‌توانست بهتر باشد
خطوط پروازي به كشورهاي عربي محدود است
محدود شدن به فعاليت‌هاي نمايشگاهي يعني انجام ناقص فرآيند بازاريابي
اكبر غمخوار ـ يكي از شركت‌كنندگان در بازار گردشگري عرب ـ درباره‌ي اين نمايشگاه و فضاي تعاملي آن به خبرنگار ايسنا، گفت: تقاضا براي مسافرت به ايران از كشورهايي مانند امارات، عربستان، يمن و عمان خوب بود؛ اما مشكل اصلي پرواز است كه در صورت رفع اين مسأله، ميزان مسافرت از اين كشورها به ايران افزايش مي‌يابد.
وي ادامه داد: تعداد زيادي از شيعيان اين كشورها تمايل دارند، به مشهد سفر كنند؛ ولي تعداد پروازها به اين شهر محدود است، براي نمونه عربستاني‌ها از ما روزي دو پرواز درخواست كردند كه با توجه به امكانات محدود، نمي‌توانستيم اين خدمات را عرضه كنيم.
او نمايشگاه گردشگري امسال امارات را با توجه به حضور گسترده‌ي متخصصان، خوب ارزيابي و بيان كرد: نحوه‌ي حضور ايران در اين نمايشگاه‌ها خيلي بد نبود؛ اما مي‌توانست بهتر باشد. شايد دليل اين موضوع، تصميم‌گيري براي حضور در ATM در آخرين لحظه‌ها بود كه البته با همان فرصت كم، تلاش‌هايي صورت گرفتند.
اين فعال گردشگري درباره‌ي نحوه‌ي حضور در كشورهاي عربي و حاشيه‌ي خليج فارس با توجه به اين‌كه از اولويت‌هاي فعاليت‌هاي گردشگري ايران محسوب مي‌شوند، گفت: بايد در بازارهاي منطقه، حضور فعال‌تري داشته باشيم. ايران در شبكه‌هاي تلويزيوني مانند الجزيره تبليغ مي‌شود؛ اما مردم اين كشورها نمي‌دانند چگونه به ايران سفر كنند.
او ايجاد دفاتر اطلاع‌رساني گردشگري را در كشورهاي هدف براي توسعه‌ي گردشگري تأثيرگذار دانست و افزود: ما در اين كشورها، دفاتر اطلاع‌رساني نداريم، درحالي‌كه يكي از اهداف سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري ايجاد اين دفاتر بود. فقط حضور در نمايشگاه‌هاي گردشگري كشورهاي عربي و حاشيه‌ي خليج فارس كافي نيست. محدود شدن به فعاليت‌هاي نمايشگاهي به‌معني انجام ناقص فرآيند بازاريابي است.
رييس انجمن صنفي دفاتر سفر و گردشگري استان تهران تأكيد كرد: بايد فرآيند بازاريابي گردشگري تكميل شود، حضور صرف در نمايشگاه و پخش تبليغات، چندان مؤثر نيست. بايد دفاتر اطلاع‌رساني نيز راه‌اندازي شوند و آژانس‌ها سفرنامه‌هاي خود را ارايه كنند. با تكميل حلقه‌هاي بازاريابي، گردشگران بي‌شماري را مي‌توان جذب كرد.
طراحي غرفه‌ي ايران نشان‌دهنده‌ي تصميم‌گيري سريع بود
مهشيد باقري ـ از ديگر شركت‌كنندگان ايراني در نمايشگاه گردشگري امارات ـ استقبال كشورهاي خاورميانه و خاور دور را از غرفه‌ي ايران، خيلي خوب ارزيابي كرد و خبرنگار ايسنا گفت: وضعيت غرفه‌ي ايران با وجود اين شرايط، از نظر طراحي خيلي جالب نبود و خيلي سريع آماده شده و نشان‌دهنده‌ي تصميم‌گيري سريع بود؛ اما برنامه‌ريزي خيلي بد نبود و حالت منسجم داشت.
اين فعال گردشگري با بيان اين‌كه استقبال از نمايشگاه امسال بهتر از سال گذشته بود، ادامه داد: تبليغات در اين بازارها خيلي مؤثر است، به‌خصوص اگر بروشورها و سفرنامه‌هاي جديدي از ايران ارايه دهيم، تغييرات خوبي ايجاد مي‌شوند. اگرچه ايران در اين كشورها، تبليغاتي داشته، اما در مقابل، تبليغات منفي بيشتر بوده است.
او افزود: براي گردشگران كشورهاي عربي و حاشيه‌ي خليج فارس، سفرنامه‌ي جديد مهم است. بايد مذاكرات با آژانس‌هاي اين كشورها پي‌گيري و بسيار تبليغ شود.
امارات براي جذب گردشگر و فروش خدمات در اين نمايشگاه موفق بود
گردشگران عرب ترجيح مي‌دهند تعطيلات در اروپا باشند
نسرين سربازپور ـ ايراني ديگري كه در بازار گردشگري امارات حضور يافته بود ـ نيز معتقد است: غرفه‌ي ايران در اين نمايشگاه در مقابل نمايشگاه‌هاي گردشگري WTM لندن، ITB برلين و فرانسه افت كرده و غرفه‌اي ساده بود كه اصلا چشم‌گير نبود و در مقابل غرفه‌هاي كشورهايي مانند عمان و سوريه، ساده و محقر به‌نظر مي‌رسيد.
او در گفت‌وگو با خبرنگار ايسنا به فعاليت گسترده و چشم‌گير هتل‌ها و شركت‌هاي جذب‌كننده‌ي گردشگر اماراتي اشاره و اظهار كرد: در اين نمايشگاه، بيشتر تورگردانان جهان حضور داشتند؛ اما هتل‌ها و شركت‌هايي از امارات بودند كه تلاش داشتند، با استفاده از موقعيت اين فضا براي جذب گردشگر و فروش خدمات فعاليت كنند كه اين بخش بيشتر موفق بود.
اين فعال گردشگري فضاي تعاملي اين نمايشگاه را خوب ارزيابي كرد و گفت: بسياري از مؤسسه‌هاي گردشگري بزرگ دنيا در دبي دفتر دارند و مسافران زيادي را به اين منطقه مي‌آورند. بنابراين با آنها مذاكره شد تا ايران را به‌عنوان مقصدي فرهنگي و خروجي چند روزه براي اين مسافران معرفي و سفر به آن‌را برنامه‌ريزي كنند و قرار شد، با توجه به برقراري پروازهاي مستقيم از دبي به اصفهان و شيراز، ما نيز برنامه‌ي سفر چند روزه تنظيم و براي اين مؤسسه‌ها بفرستيم.
سربازپور درباره‌ي وجود روابط يك‌سويه‌ي گردشگري ايران با امارات و بيشتر كشورهاي عربي درحالي‌كه اين كشورها، بازارهاي در اولويت ايران محسوب مي‌شوند، بيان كرد: بخشي از اين موضوع به مسايل سياسي منطقه مربوط مي‌شود و نگراني‌هايي كه گردشگران از اوضاع امنيتي ايران دارند. علاوه بر اين، گردشگران عربي، خانوادگي سفر مي‌كنند، بنابراين به امكانات و فضايي خاص نياز دارند.
به گفته‌ي او، گردشگران عربي بيشتر از برنامه‌هاي مقاصد زيارتي ايران استقبال مي‌كنند. درحالي‌كه تاريخ مورد نظر آنها براي سفر به مشهد دقيقا هم‌زمان با فصل شلوغي سفر ايراني‌ها به اين شهر است كه كار كردن در اين زمان را خيلي سخت مي‌كند.
سربازپور اضافه كرد: در واقعيت، گردشگران عرب ترجيح مي‌دهند، تعطيلات خود را در اروپا بگذرانند و بايد برنامه‌هاي سفر آنها خيلي جزيي تنظيم شود، چون هنوز آن‌قدر فرهنگ گردشگري ندارند. بنابراين براي بسياري از تورگردانان كار كردن با آنها سخت است.
هنوز خود را جدي نگرفته‌ايم
كشورهايي كه داشته‌اي ندارند، در اين نمايشگاه جدي و حرفه‌يي حضور داشتند
مهدي چمن‌زاد ـ عضو هيأت مديره و معاون گردشگري سازمان منطقه‌ي آزاد كيش ـ كه براي معرفي ظرفيت‌ها و توانمندي‌هاي اين منطقه در نمايشگاه گردشگري امارات حضور يافته بود، به خبرنگار ايسنا گفت: فضاي اين نمايشگاه حرفه‌يي‌تر بود و كشورهاي ديگر و همسايه‌ها، خيلي جدي در اين نمايشگاه حضور يافته بودند. درحالي‌كه ايران با وجود جذابيت‌هاي خاص خود، بهتر مي‌توانست اين ظرفيت‌ها را معرفي كند.
وي اظهار داشت: در بازاريابي گردشگري حرف بسيار است، به شرط آن‌كه ايران خود را جدي بگيرد. گمان مي‌كنم، هنوز خود را جدي نگرفته‌ايم. با وجود اين‌كه سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در سال‌هاي اخير، اقداماتي را انجام داده است، اما هنوز به جايگاه خود نرسيده‌ايم و بيشتر در حد صبحت و گمانه‌زني هستيم.
چمن‌زاد با اشاره به تبليغات امارات براي برنامه‌هاي آينده‌ي خود، ادامه داد: امروز اطلاع‌رساني در بازاريابي گردشگري حرف نخست را مي‌زند. دبي در اين نمايشگاه براي آنچه در آينده اتفاق مي‌افتد و برنامه‌ريزي مي‌شود، اطلاع‌رساني مي‌كند. شايد در عمل، اتفاقي نيفتاده باشد، اما نسبت به آينده بازاريابي مي‌كند و اين نحوه‌ي اطلاع‌رساني روبه جلو، رويكرد مهمي است كه ما صرفا به داشته‌ها تكيه نكنيم. اين موضوع در نمايشگاه گردشگري امارات مشهود بود. كشورهايي كه داشته‌اي ندارند، جدي و حرفه‌يي در اين نمايشگاه حضور يافته بودند و شايد ما هنوز خود را باور نكرده‌ايم.
به گزارش ايسنا، با وجود اين‌كه كشورهاي عربي و خاورميانه جزو اولويت‌هاي نخست گردشگري ايران، به‌خصوص در چشم‌انداز 20 ساله به‌شمار مي‌آيند و ايران در سال‌هاي اخير فعاليت‌هايي را با حضور در نمايشگاه‌هاي گردشگري اين كشورها آغاز كرده و امسال دهمين حضور خود را در نمايشگاه گردشگري ATM تجربه كرده است، اما براساس گفته‌هاي تورگردانان، چندان در جذب گردشگران كشورهاي عربي به‌صورت منسجم و برنامه‌ريزي‌شده موفق نبوده است.
البته از نظر تورگردانان فعاليت در بازارهاي گردشگري عربي با توجه به نيازها و سليقه‌هاي خاص گردشگران اين كشورها، سخت است و بيشتر تورگردانان به فعاليت در بازارهاي قديمي مانند كشورهاي اروپايي رغبت دارند و ظاهرا جايزه‌ي صادراتي 10 دلاري براي جذب گردشگران آسيايي و عربي چندان در افزايش اين انگيزه مؤثر نبوده است.
سال‌هاي زيادي است كه براي سامان‌دهي وضعيت ورود گردشگران عربي به كشور از عربستان، عراق و شيخ‌نشين‌هاي حاشيه‌ي خليج فارس سخن گفته مي‌شود و حتا در اولويت‌هاي نخست برنامه‌ها و چشم‌اندازها قرار گرفته است؛ اما براساس اعلام تورگردان‌ها و هتل‌ها، تاكنون در اين بازارها اتفاقي نيافتاده است، دفاتر اطلاعات گردشگري در اين كشورها فعال نشده‌اند، پروازها به اين مقصدها با محدوديت مواجه‌اند و مسير يك‌طرفه‌ي تعامل با اين كشورها در گردشگري ازسوي ايران هم‌چنان وجود دارد.
اگرچه مسؤولان كشور با حضور در نمايشگاه‌هاي اين كشورها مانند ATM امارات و توريسم درماني بحرين، تلاش دارند تا در ايجاد تعاملي دوسويه گام بردارند، اما گردشگران عرب هنوز ايران و جاذبه‌هاي آن‌را نمي‌شناسند و اطلاعي از چگونگي سفر به اين كشور ندارند يا ترجيح مي‌دهند، مستقل و خانوادگي سفر كنند، چون شايد هنوز به نظام و فرهنگ گردشگري پايبند نشده‌اند. تورگردانان ايراني نيز براي جذب اين گردشگران رغبتي نيافته‌اند.
در اين شرايط كه به اعتقاد تورگردانان، نظام ورود گردشگران با حالتي نه‌چندان به‌سامان از عربستان و شيخ‌نشين‌هاي حاشيه‌ي خليج فارس به كشور شكل گرفته است، ورود گردشگران و مسافران عراقي به ايران در سال‌هاي اخير، با توجه به تغيير وضعيت سياسي در اين كشور بار اضافه‌شده‌اي به وضعيت نابه‌سامان گذشته است كه هم‌چنان حالت لجام‌گسيخته و آزاد دارد.
حال در اين شرايط، اين موضوع مطرح است كه وضعيت گردشگري در كشورهاي عربي و حاشيه‌ي خليج فارس كه در اولويت فعاليت‌هاي گردشگري و سياست‌هاي ايران قرار دارند و مسؤولان همواره جذب گردشگران اين كشورها را با توجه به گرايش‌هاي مذهبي آنها مهم مي‌دانند و بر آن تأكيد دارند، چه زماني سامان‌دهي و نظام‌مند مي‌شود؟
انتهاي پيام
نظرات