محمدرضا لطفي عاشق نقاشي است، هرچند كه خود تاكيد دارد كه نقاش نيست، اما مي‌گويد با آبرنگ و طراحي آرام و قرار مي‌گيرم با قلموي نقاشي تمرين مضراب مي‌كنم.

او روزهاي بهاري پركار و شلوغي را پشت سر ‌گذاشته و مي‌گذارد. گروه‌هاي شيدا را براي عرضه‌ي هنرمندي‌شان آماده مي‌كند تا به صحنه بيايند؛ مجموعه‌ي رديف ياحقي را براي انتشار به مرحله‌ي پاياني رسانده است و در تدارك حضور در فستيوال تورنتو نيز هست.

دومين نشست خبري محمدرضا لطفي - نوازنده چيره‌دست سه‌تار و تار ايران - به‌بهانه‌ي برگزاري كنسرت سه‌گانه‌هاي شيدا براي تشريح برنامه‌هاي اين گروه‌ها صبح امروز در تهران برگزار شد.

به گزارش خبرنگار بخش موسيقي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، گروه‌هاي شيدا كه محمدرضا لطفي آن‌ها سرپرستي مي‌كند، بيش از 13 ماه است كه در حال تمرين هستند تا 26 تا 29 ارديبهشت‌ماه جاري در تالار كشور به صحنه بيايند.

امكانات تالار كشور نسبت به گذشته‌اي كه ميزبان اجراهاي موسيقي بود، 50 درصد بهبود يافته است. اين‌ را لطفي در نشست خبري امروز در موسسه‌ي آواي شيدا عنوان كرد.

وي كه ترجيح مي‌داد كنسرت‌هايش در فضاي باز باشند، به خاطر كمين بهبود امكانات به تالار كشور خواهد رفت.

گروه 15 نفره‌ي همنوازان شيدا، 12 نفره‌ي بانوان شيدا و 8-9 نفره بازسازي شيدا سه شب هم‌زمان ساخته‌هاي جديد و شنيده‌نشده استاد و نوازنده‌ي تار و سه‌تار ايران را عرضه مي‌كنند.

محمدرضا لطفي پنج نقطه موسيقايي، دو تصنيف جديد، يك شعر از هوشنگ ابتهاج (سايه) و يك تصنيف از خودش را ‌آماده كرده است.

خودش تاكيد دارد كه نخستين‌بار است كه هم قطعه را ساخته و هم تصنيف را خودش براي قطعه سروده است. تصنيف او با عنوان "اي ايران اي وطنم" تم عاشقانه و ميهني دارد. آواز تصانيف گروه همنوازان را محمد معتمدي مي‌خواند.

گروه بانوان اما تصنيف مولانا را با خوانندگي عليرضا شاه‌محمدي اجرا مي‌كنند. گروه بازسازي هم متمركز بر اجراي آ‌ثار قديمي‌اند. آثاري از دوره قاجار و بعد از آن؛ با همان ضوابط و زيباشناسي همان دوره. امير اثني‌عشري اين بخش را خوانندگي مي‌كند.

لطفي در همه اجراها خود با نوازندگان همراه مي‌شود، اما هنوز مطمئن نيست كه با گروه شيداي بانوان هم مي‌نوازد يا خير؛ تاكيد دارد به شرايط آن‌ها در هفته‌ي آخر بستگي دارد. او گفت كه بانوان شيدا در سطحي قرار دارد كه نيازي به حضور خودش نيست.

قرار است شيداي بانوان و در پي آن بازسازي شيدا ابتدا به صحنه بيايند و در پي ايشان پس از تنفس هم‌نوازان شيدا اجراي 45 دقيقه‌يي را عرضه كنند.

تالار كشور و بهبود امكانات

لطفي گفت: اجرا در فضاي باز نياز به امكانات دارد. سالن‌هاي حرفه‌يي هم در ايران كم هستند. تالار كشور تنها جايي است كه امكانات دارد و اعلام كرده است كه نارسايي‌هايش را از لحاظ آكوستيكي و... تا 70 درصد حل كرده است. مسؤولان سالن علاقمندند سالن را حر فه‌يي‌تر كنند، بنا بر اين امكاناتي را فراهم كردند تا گروه‌ها با مشكلات كمتري به صحنه بروند. تغييراتي داده شده است، ورودي، آكوستيك، رختكن، دستشويي، رفت و آمد مردم و... از آن جمله است. با اين اوصاف تالار 50 درصد رشد كيفي خواهد داشت. قرار است كل آكوستيك سالن را حرفه‌يي كنند همه سالن را براي موسيقي آماده كنند.

وي تاكيد كرد: اگر به تالار كشور به سالن هنري و با كيفيت بالا تبديل شود مي‌توان گفت دست‌كم در تهران تا ساخت سالن مناسب مي‌تواند پاسخ‌گوي نياز گروه‌هاي موسيقي باشد.

اجرا از تلويزيون و راديو؛ خبري نيست

محمدرضا لطفي ابراز كرد: هر كاري يك مهلت و زماني مي‌خواهد؛ وقتي از شش ماه زودتر شروع به‌كار مي‌كنيم، انتظار داريم بعد از اعلام علاقمندان به ضبط كنسرت براي هر مصرفي با ما تماس بگيرند، بنشينيم و گفت‌وگو كنيم تا به نتيجه دلخواه برسيم. تا حالا كه اين جا نشسته‌ايم، كسي چيزي نگفته است.

قيمت بليط‌ها و همت عالي

به گزارش ايسنا، در اين نشست بهراد توكلي - مدير برنامه‌ي محمدرضا لطفي - گزارش آماري اين كنسرت و نياوران را ارايه كرد و گفت: در تالار كشور اندازه‌ي سن بزرگتر شده است. تعداد بليط‌ها 100 عدد از كنسرت نياوران بيشتر است، اما ميانگين قيمت‌ها در تالار كشور از كاخ نياوران هفت درصد كمتر و شروع قيمت بليط‌ها از 10 تا 40 هزار تومان است؛ 40 هزار تومان‌ها محدودند.

سرپرست گروه‌هاي شيدا هم اضافه كرد: در حقيقت بليط 40 هزار توماني نداريم، 320 بليط 40 هزار توماني داريم كه 150 عدد آن‌ها دعوتي است، 170 عدد براي فروش؛ با توجه به ميزان ميهمان‌ها فكر مي‌كنم چيزي براي فروش نماند. پس در حقيقت سقف بليط 30 تومان است!

لطفي معتقد است، امكانات رفاهي در هر كشوري متفاوت است. كسي كه وضع اقتصادي‌اش خوب است نبايد همان اندازه براي بليط پرداخت كند كه يك خانواده متوسط، دانشجو و... . 50 سال پيش حتا دوره درويش خان بليط‌هاي "همت عالي" موجود بود كه قيمت نداشت. اما اكنون باب نيست، ما نيز چنين نكرديم چون سنت نشده است.

همه‌ي آثار جديد و شنيده نشده

لطفي گفت: تعدادي از قطعه‌ها در فاصله يك‌سال گذشته ساخته شده‌اند. تعدادي هم از سه سال گذشته؛ اما يك قطعه را در 19 سالگي، وقتي در هنرستان كار مي‌كردم، ساخته‌ام. در كل70 درصد كارها در فاصله سه سال گذشته ساخته شده‌اند.

او عنوان كرد، هيچ وقت براي ساختن يك قطعه، پشت ميز نمي‌نشينم. 70 درصد كارها در سفرها ساخته شده‌اند. برخي تم اصلي‌اش در خيابان شكل گرفته و برخي در خواب آمده‌اند. كار سفارشي نمي‌سازم، دليلي هم ندارم اصراري به اين كار ندارم. كيفيت و حالت انسان متفاوت است، از لحاظ روحي هم روحيه‌ي من كه اكنون اقامت دائم دارم، فرق كرده است.

همدلي بزرگان

اين نوازنده‌ي تار و سه‌تار گفت: هميشه عامل وحدت فاكتورهاي مختلف دارد. بين هنرمندان قانون، قانون اجتماعي است. گاهي به ضرورت است و گاهي خصوصي. همان قوانين بر هنرمندان هم صدق مي‌كند. اتفاقا اين از يك‌سال پيش همدلي به‌وجود ‌آمده است. سال گذشته در نخستين نشست خبري، عليزاده، كياني و... را نديده بودم. اما حالا مذاكره و ملاقات داشتيم. اين نويد را مي‌دهم كه اين نزديكي به‌سمت همدلي بيشتر در حركت است. براي بقيه هنرمندان نام‌آور هم اتفاق مي‌افتد.

وي ياد آوري كرد: هيچ وقت دو نقاش معروف روي يك تابلو كار نمي‌كنند، اما در اجراي موسيقي چنين است. كياني، عليزاده، شجريان، مشكاتيان و من، جريان‌ساز بخشي از موسيقي ايران بوده و هستيم. اما با استقلال و دكترين مجزا به راهمان ادامه ‌داده گاهي كار مشترك با هم انجام دهيم و گاهي شايد به ضرورت كنار هم باشيم.

به‌زعم او، در آينده اين همدلي‌ها بيشتر مي‌شود. هنر جاي دلخوري و غيره و غيره و غيره نيست؛ اگر باشد وارد وادي سطحي‌تري مي‌شود.

اين كنسرت دوم ماست

وي تصريح كرد: كنسرت قبلي‌ام بعد از 25 سال در ايران بود. اين كنسرت شروع جديدي با گروه‌هاي شيدا و با انديشه و هدف و از پيش ساخته شده است. بعد از اجرا هم بايد به هدفي كه مي‌خواستم برسد. آن كنسرت اول من بود . اين كنسرت دوم ماست.

لطفي تاكيد كرد كه با خانه موسيقي مشاركتي در اجراي اين كنسرت نداشته است و همه‌ي سازمان‌دهي با آواي شيداست.

او اضافه كرد: هيچ گروه و انديشه‌اي را قضاوت نمي‌كنم. هنر براي تفرق نيست، براي وحدت است. ذات هنرچنين است همه مي‌خواهيم موسيقي‌هاي گوناگون انتشار يابد چون مردم ايران گونه‌گون هستند.

اجراي قطعات قديمي و خاطره‌ساز نداريم!

اين نوازنده و استاد موسيقي سنتي گفت: نوع كنسرتي كه طراحي شده چنين است. شايد در كنسرت بعدي نواي باغ فردوسي، باغ شيراز و يا نوايي كه شجريان خواند با شكل و فرمي جديد اجرا كنيم، اما اكنون چنين اجرايي نداريم. بعد از 28 سال هر خواننده قوي هم كه بتواند ايران سراي اميد بخواند، موفق نيست و مقايسه ايجاد مي‌شود. حتا شجريان هم به‌خاطر سن و سالش نمي‌تواند؛ نه من، نه شجريان در سال 57 نيستيم. پس كار شكست مي‌خورد.

لطفي اضافه كرد: اگر كارهايي از گذشته را تكرار مي‌كردم، براي من راحتر بود، مردم هم خوشحال‌تر مي‌شدند، اما اين كنسرت طور ديگري طراحي شده است و من وظيفه دارم بدانم بازتاب زندگي‌ام در مردم چيست. مطمئنا بعد از شش ماه قطعاتش جزو خاطرات مردم مي‌شود.

چرا شيداي بانوان تشكيل شد؟

به گزارش ايسنا، محمدرضا لطفي متذكر شد: ابتدا گروه شيداي بانوان را درست كردم، انگيزه‌ام اين بود كه بر توانمندي‌ خانم‌ها كه نقش مهمي در تاريخ‌سازي دارند، تمركز شود؛ آنها در گروه‌نوازي و تك‌نوازي حرفه‌يي هستند. پنج شاگرد تار دارم كه خيلي خوبند كه دو نفرشان در گروه بانوان‌ هستند؛ براي من زن و مرد فرقي ندارد. بر اساس توانمندي افراد گروه هم‌نوازان شكل گرفت كه خود به خود آقا شدند چون بهترين‌هاشان پيش‌تر در گروه بانوان رفته بودند.

وي گفت: اين‌ها آنقدر توانمندند كه نام خودم را كنارشان آوردم. به‌خاطر اجراي خودم در تيرماه سال گذشته اجراي آن‌ها به تاخير افتاد. هنوز نمي‌دانم كه در گروه بانوان اجرايي دارم يا خير؛ ممكن است با هر سه گروه نوازندگي داشته باشم، اما به ضرورت هفته ‌آخر. خودم ترجيح مي‌دهم كه در همنوازان بنوازنم؛ شيداي بانوان گروهي جاافتاده است.

استمرار فعاليت‌ها

فستيوال تورنتو و بقيه‌ي ماجرا

محمدرضا لطفي خبر داد كه شيدايي‌ها براي فستيوال تورنتو دعوت شده‌اند. هشت نفر از هم‌نوازان شيدا 17 جولاي به كانادا مي‌روند، اما درصدي از درآمد مي‌رود در صندوق شيدا. سه سال با اعضاي گروه قرارداد دارم، اولين كسي‌ هستم كه با اعضاي گروه قرارداد بسته و براي انتشار سي‌دي، كتاب، كاست تعهد داده‌ام؛ اين كار به آينده توليدهاي ما كمك مي‌كند.

تاخير فقط نيم ساعت!

لطفي عنوان كرد: قول مي‌دهم تاخير از نيم ساعت، دو دقيقه هم بيشتر نشود. اگر چنين شد با گروه به صحنه مي‌آيم و شروع به اجرا مي‌كنم. كنسرت‌ براي سه گروه زمان‌بندي دارد. بخش اول حداكثر يك‌ساعت، سپس تنفس و در پي‌ آن 45 دقيقه هم‌نوازان به‌صحنه مي‌آيند و در كل از دو ساعت بيشتر روي صحنه نيستند.

در شهرستان‌ها خبري نيست

وي گفت: براي شهرستان‌ها برنامه‌ريزي نكرده‌ايم، من وسواس دارم و مشغول بررسي اشكالات و مطالعه اوليه‌ام.

همخواني بانوان

محمدرضا لطفي با صراحت ابراز كرد: نه چيزي به‌نام هم‌خوان مي‌شناسم، نه تفكيك زن و مرد؛ اما اگر در قانون اساسي و نظام يك كشور چيزي منع شده است، به‌عنوان يك شهروند به آن عمل مي‌كنم، اما تلاش كرده كه آن‌را عوض كنم. فكر مي‌كنم درست نيست كه خانم‌ها را چرخ آخر درشكه‌ در كنار مردان قرار دهيم؛ ترجيح مي‌دهم كه موقعي زني بخواند كه منع قانوني نداشته باشد.

در اين نشست عنوان شد كه تكليف حضور عكاسان خبري در اين كنسرت تاكنون روشن نشده است.

انتهاي پيام