پنج سال پس از غارت موزه‌ي بغداد، همه به‌دنبال پاسخي براي اين پرسش هستند كه موزه‌ي بغداد چگونه و توسط چه كساني غارت شد؟ به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) به نقل از تايمز آنلاين، با گذشت پنج سال از غارت موزه‌ي بغداد و تلاش‌هاي زيادي كه براي بازگرداندن اشياي تاريخي اين موزه انجام شدند، پرسشي كه تاكنون بي‌پاسخ مانده، اين است كه غارت‌گران اين موزه چه كساني بودند و در روزهاي پاياني حكومت صدام چه بلايي بر سر موزه‌ي بغداد آمد؟ براي نخستين‌بار از زمان اشغال عراق، نيروهاي انگليسي تحقيقات مفصلي را در اين‌باره آغاز كردند و در نخستين گام به‌سراغ شاهدان اين رخداد غم‌انگيز رفتند. در اين تحقيقات، دو نفر از مقامات ارشد موزه‌ي بريتانيا كه سال‌ها در دهه‌هاي 70 و 80 ميلادي به كاوش در محوطه‌هاي تاريخي عراق مشغول بودند، نيروهاي انگليسي را در انجام تحقيقات ياري كردند. نكته‌اي كه در ابتدا توجه نيروهاي انگليسي، بويژه دكتر نيل مك‌گريگور (Neil Macgregor) را به خود جلب كرد، بي‌توجهي نيروهاي ائتلاف، بويژه نيروهاي آمريكايي به محوطه‌هاي تاريخي عراق بود كه تا به امروز هم‌چنان ادامه دارد. نكته‌ي دومي كه توجه مك‌گريگور را به خود جلب كرد، معروف بودن موزه‌ي بغداد به‌عنوان يكي از موزه‌هاي غني جهان و موزه‌اي بود كه بيشترين آثار تاريخي را از تمدن بين‌النهرين دارد. اين امر، انگيزه‌ي كافي براي هر قاچاقچي آثار تاريخي يا افراد سودجو مي‌تواند باشد. موزه‌ي بغداد غني و منحصربه‌فرد بود و آثار تاريخي را از سومريان، بابليان و آشوريان داشت. براساس تحقيقات به عمل آمده، غارت موزه‌ي بغداد در روزهاي 13 و 14 آوريل سال 2003 ميلادي و وقتي هيچ‌كس از يكي از غني‌ترين موزه‌هاي خاورميانه حفاظت نمي‌كرد، رخ داد. يكي از محافظان موزه‌ي بغداد در اين‌باره گفت: به ما گفتند كه نيروهاي ائتلاف در نزديكي بغداد هستند و معلوم نيست كه با ورود آنها به شهر، چه سرنوشتي در انتظار شما خواهد بود. پس بهتر است كه به‌جاي حفاظت از موزه به فكر نجات جان خود و خانواده‌تان باشيد. در اين زمان بود كه موزه‌ي بغداد بدون هيچ محافظتي رها شد. سيستم‌هاي امنيتي آن نيز به‌دليل قطع برق و فرسودگي از مدار خارج شدند. در مرحله‌ي بعد، عكس و فيلم‌هايي كه از موزه پس از غارت تهيه شده بودند، بررسي شدند. اين‌طور به‌نظر مي‌رسد كه غارت‌گران موزه كه به احتمال زياد هيچ شناختي از اشياي تاريخي آن نداشتند، هر چيزي را كه دم دست بود، به سرقت بردند. البته براي شكستن شيشه بعضي از ويترين‌ها و ورود به انبار موزه به وسايل خاصي نياز است كه بعيد به‌نظر مي‌رسد، در اختيار دزدان معمولي باشد. پس اين‌طور مي‌توان نتيجه گرفت كه غارت اين موزه به‌صورت حساب‌شده و با تهيه‌ي تمام لوازم لازم صورت گرفته است. در روزهاي بعد، گزارش‌هاي زيادي از فروش آثار تاريخي عراق در نقاط مختلف اين كشور در روزنامه‌هاي مختلف جهان چاپ شدند؛ ولي هيچ‌گاه هيچ اثري از آثار تاريخي شاخص اين موزه يافت نشد. در مرحله‌ي سوم تحقيقات با رجوع به اسناد موزه و فهرست آثار، اشياي تاريخي به‌سرقت رفته ليست شدند و معلوم شد كه بين 15 تا 16 هزار شيء تاريخي به‌سرقت رفته‌اند. سپس تلاش شد، آن بخش از آثار تاريخي موزه كه هنوز در عراق بودند و مي‌شد آن‌ها را در بازار سياه خريد، دوباره به موزه برگردانده شوند. در اين راستا، با تحت نظر قرار دادن چند سارق سابقه‌دار، تعداد زيادي از آثار تاريخي اين موزه بازگردانده شدند. پس از سال‌ها تحقيقات معلوم شد، غارت‌گران اصلي اين موزه تعدادي سارق سابقه‌دار بودند كه با مساعد ديدن شرايط، به غارت اين موزه و ديگر مراكز دولتي عراق اقدام كردند. به‌عنوان مثال، در بازرسي خانه‌ي يكي از سارقان موزه‌ي بغداد علاوه بر آثار تاريخي موزه، اشيايي از وزارتخانه‌هاي مختلف عراق‌، كاخ‌هاي صدام و تعداد زيادي گذرنامه سفيد پيدا شدند. البته مسؤوليت نيروهاي ائتلاف و سهل‌انگاري آنها را در حفاظت از ساختمان‌هاي مهم دولتي عراق، بويژه موزه‌ي بغداد نمي‌توان كتمان كرد. اكنون با گذشت پنج سال از غارت موزه‌ي بغداد، بيش از نيمي از آثار تاريخي اين موزه بازگردانده شده‌اند، ولي بعيد به‌نظر مي‌رسد كه خسارت‌هايي را كه به‌دليل تاراج موزه به ‌آن وارد شده‌اند، در اين مدت بتوان جبران كرد. اين درحالي است كه هنوز تعدادي از اشياي تاريخي منحصربه‌فرد اين موزه مانند مجسمه‌هاي عاجي ‌آشوريان، تنديس‌هاي منحصربه‌فرد و مهره‌هاي استوانه‌يي به اين موزه بازگردانده نشده‌اند. همچنين مسأله‌ي ديگري كه باستان‌شناسان را نگران كرده، نبود حفاظت كافي از يكي از محوطه‌هاي مشهور تاريخي عراق است. اين محوطه‌ي تاريخي درحالي از تابستان سال 2004 ميلادي به يكي از پايگاه‌هاي اصلي نيروهاي ائتلاف تبديل شده است كه از آن به‌عنوان يكي از غني‌ترين محوطه‌هاي تاريخي جهان و متعلق به بابليان ياد مي‌شود. اين محوط حدود 150 هكتار وسعت دارد و هزاران سال پيش، پايتخت دو پادشاه مشهور جهان باستان يعني حمورابي، نخستين وضع‌كننده‌ي قانون در جهان كه لوح آن به نام لوح حمورابي شهرت جهاني دارد و ديگر نبوچادنزار (Nebuchadnezzar) بوده است كه از او نيز به‌عنوان سازنده‌ي باغ‌هاي معلق بابل نامبرده مي‌شود. اكنون اين محوطه‌ي تاريخي به يك پادگان نظامي تبديل شده است و تلاش‌ها براي نجات آن بي‌نتيجه مانده‌اند. انتهاي پيام