سيدجعفر شهيدي معتقد بود: اگر مردم بين انتخاب دين و دنيا مخير باشند و خطري هم تهديدشان نكند، هميشه اقليتي بر دين باقي مي‌مانند. اين پژوهشگر فقيد‌ تاريخ اسلام در گفت‌وگويي با خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در حوالي عاشوراي سال 83، ‌درباره‌ي واقعه كربلا و مكتب عاشورا، گفت: بسياري از مردم دنيادوست‌اند و دين را هم به زبان‌شان مي‌آورند؛ اما اين تا وقتي است كه آزمايش نشوند و روبه‌روي خطر قرار نگيرند. هميشه هم همين‌طور بوده است. او در ادامه متذكر شد: بعد از پيامبر اكرم (ص) تا نيمه‌هاي اول حكومت عثمان، اين گرايش آشكار نشد؛ ولي وقتي مردم ديدند قدرت‌ها ضعيف شده‌اند، در نيمه‌ي دوم حكومت عثمان، ديگر آن عظمتي را كه براي ابوبكر قايل بودند، براي عثمان قايل نشدند و مخالفت‌ها شروع شد. همين است كه سيدالشهدا (ع) مي‌گويد خدايا ما را در مقام آزمايش قرار نده؛ ولي اگر قرار دادي، خودت ما را سربلند بيرون بياور. حالا هم مشخص نيست اگر امام زمان (عج) ظهور كند، چه تعداد از ما بر دين باقي بمانيم و حاضر باشيم جان‌مان را در راه حق از دست بدهيم. شهيدي سپس درباره‌ي افرادي كه در زمان واقعه‌ي عاشورا بر تپه‌اي مشرف بر كربلا رفتند و براي پيروزي امام حسين (ع) دست به دعا برداشتند، اما هيچ كمكي نكردند، گفت: بله، اين عده گفتند نه به جنگ با امام (ع) مي‌رويم، نه در سپاه او قرار مي‌گيريم؛ بلكه تنها دست به دعا برداشتند. اما امام (ع) مي‌گويند هر كه صداي درخواست ياري مرا بشنود و ياري‌ام نكند، بي‌دين از دنيا مي‌رود و اين نشان مي‌دهد كه دين‌داران واقعي هميشه در اقليت بوده‌اند. او همچنين عنوان كرد: در واقعه‌ي كربلا، عده‌اي براي حضرت سيد‌الشهدا (ع) نامه مي‌نوشتند و عده‌اي براي يزيد؛ اما دسته‌اي هم بينابين هر دو نامه را امضا مي‌كردند. اينان همان منافقان هستند كه گويي هميشه در اكثريت‌اند. مؤلف كتاب‌هاي «قيام حسين (ع)» و «علي بن الحسين (ع)» سپس درباره وجه ايدئولوژيك قيام حضرت امام حسين (ع) و اين‌كه آيا مي‌توان واقعه‌ي كربلا را نقطه‌ي اوج مواجهه‌ي عقيده‌ي توحيدي با افكار انحرافي صدر اسلام و تقابل تفكرات خوارجي و يزيدي با اسلام ناب دانست، گفت: در عراق، دو دسته بودند كه مي‌خواستند حكومت عوض شود؛ يك دسته عرب‌هاي جنوبي بودند كه نمي‌خواستند زير سلطه‌ي شام باشند و مي‌خواستند حضرت امام حسين (ع) يا هر كس ديگري بيايد تا از زير حكومت شام رهايي يابند، عده‌اي هم مسلماناني بودند كه دين داشتند و مي‌خواستند كسي بيايد كه احكام اسلام را اجرا كند؛ درواقع اكثريت مي‌خواستند قدرت از دست ابوسفيان دربيايد، و اقليت، خواستار حفظ اسلام بودند. اما در زمان امام علي (ع) اختلاف بر سر اين بود كه آيا اينان صلاحيت دارند زمام‌دار باشند يا نه، درحالي‌كه در واقعه‌ي كربلا اختلاف بر سر زمام‌دار نبود، بر سر اين بود كه جلو بدعت‌ها گرفته شود؛ درواقع ديگر كارد به استخوان رسيده بود. استاد شهيدي همچنين درباره‌ي اين‌كه با اين اوصاف و با توجه به اين‌كه بسياري از خصلت‌هاي دوره‌ي جاهليت كه برخي از آن‌ها تنها در برابر كافران سرسخت روا شمرده شده‌اند، در واقعه‌ي عاشورا دوباره بروز كرد، آيا مي‌توان گفت سپاه يزيد مدعي بود كه نعوذ بالله حضرت امام (ع) از دين خارج شده‌اند، توضيح داد: اينان تا صبح عاشورا پشت سر امام (ع) نماز مي‌خواندند، چطور يك‌دفعه به اين نتيجه رسيدند كه امام (ع) از دين خارج شده است؟ اينان غرض‌شان برخورداري از مال دنيا بود؛ نه اختلاف عقيده، درحالي‌كه خوارج واقعا عقيده داشتند العياذ بالله حضرت علي (ع) دين ندارند و مشكل عقيدتي داشتند. او سپس درباره‌ي رموز ماندگاري حماسه‌ي عاشورا در مقايسه با بسياري ديگر از جنگ‌هاي تاريخ گفت: عاشوراي امام حسين (ع) واقعه بسيار مهمي است؛ موضوع دين است و زمام‌دار آن امام حسين (ع). علاوه بر آن‌كه هر چيزي كه سنت شود، ماندگار مي‌شود، عاشورا كه ديگر حادثه‌ي خيلي بزرگي است و مسلما ماندگار مي‌شود؛ حتا اگر مانند دوران رضاخان، زنده نگه داشتن آن و عزاداري منع شود. شهيدي با تأكيد بر اين‌كه قيام عاشوراي حسيني بدون هيچ تبليغاتي خودش زنده مانده است، افزود: شيعيان وقتي ديدند نمي‌توانند از طريق ديگري مقاومت كنند، عزاداري براي امام حسين (ع) را انتخاب كردند و آن‌چه تشيع را زنده نگه داشته، همين عاشورا است و به‌يقين مي‌توان گفت كه شيعيان راه خوبي را انتخاب كردند. اين مترجم برجسته‌ي «نهج‌البلاغه»ي امام علي ابن ابيطالب (ع) همچنين درباره‌ي تبيين حقيقت مكتب عاشوراي حسيني و جلوگيري از خرافه‌ها به خبرنگار ايسنا گفت: بزرگان امر و علما بايد به اين كار بپردازند، كه اگر دير شود، ممكن است آن‌گاه حرف ايشان هم در اين زمينه مورد قبول قرار نگيرد و حتا تكفير شود. شهيدي در عين حال با بيان اين‌كه زياني كه دين از خرافات ديده، خيلي بزرگ است، معتقد بود: قديم نوحه‌خوان‌ها سواد نداشتند؛ ولي چون مطالب را از علما مي‌گرفتند، مشكلي نبود؛ ولي امروز خيلي از باسوادها هم نمي‌فهمند كه چه مي‌خواهند بگويند. انشاءالله ذهن مسلمانان باز شود. او همچنين يادآور شد: مادام كه عزاداري برخلاف دستور شرع نباشد، تكثر دسته‌هاي عزادار هيچ اشكالي ندارد؛ البته اگر گروه‌هاي مختلف با هم باشند، بهتر است؛ اما خطر آن‌جاست كه كسي براي رونق بازار خودش به اين كار متوسل شود. شهيدي در ادامه درباره‌ي پيام عاشورا توضيح داد: پيام اصلي عاشورا، امر به معروف و نهي از منكر است و آن‌چه امام (ع) برايش شهيد شدند، دين است. او همچنين درباره‌ي آزادگي به عنوان يكي از پيام‌هاي مورد بحث مكتب عاشورا تأكيد داشت: اگر دين آمد، آزادمردي هم پشتش خواهد آمد. امام حسين (ع) براي دين و امر به معروف و نهي از منكر قيام كردند و در حين واقعه بود كه به دشمنان گفتند: اگر دين نداريد، لااقل آزاده باشيد. انتهاي پيام