رييس شبكه كشوري بيوتكنولوژي پزشكي با ابراز نگراني از تنزل بودجههاي تحقيقاتي وزارتخانه هاي علوم و بهداشت و كاهش شديد بودجه شوراي عالي زيست فنآوري كشور از 1891 ميليارد ريال به 35 ميليارد ريال كه كمتر از 5 درصد بودجه مصوب است، اظهار داشت: با اين اوصاف چگونه ميتوان انتظار داشت بيوتكنولوژي و توسعه فرآوردهاي زيستي در كشور سير صعودي داشته باشد؟
دكتر فريدون مهبودي در گفتوگو با خبرنگار «پژوهشي» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، با اظهار اين مطلب افزود: هنگام تدوين برنامههاي توسعهيي جز به مقام اول در منطقه نميانديشيم اما هنگام برنامهريزي و اجرا، نگاه ما به توسعه تكنولوژي همانند كشورهاي جهان سوم و عقب مانده است.
وي با هشدار نسبت به تبعات ادامه روند كنوني در عدم تخصيص اعتبارات كافي به تحقيقات زيستفنآوري در كشور اظهار داشت: اين در حالي است كه درست در مجاورت ما، كشورهاي عربي كه معمولا به كشورهاي مصرف كننده و متكي به نفت مشهورند به سرعت در حال ايجاد زير ساختهاي خود براي گسترش بيوتكنولوژي هستند. نمونه بارز اين حركت، JEDDEH BIOCITY در عربستان، DUBIOTECH در امارات متحده عربي و يك مركز بيوتكنولوژي جديد در قطر است كه در حوزه خليج فارس در حال شكل گيري است.
دكتر مهبودي خاطرنشان كرد: 12 سال پيش هنگامي كه ايران به دنبال توليد واكسن هپاتيت بود، كشورهاي منطقه در خواب بيخبري بودند و نميتوان به راحتي پذيرفت كه امروز عربستان طي مدت كمتر از سه سال واكسن هپاتيت را روانه بازار كرده است.
وي با اشاره به اين كه سند چشم انداز 20 ساله كشور به صورتي تدوين شده است كه پس از طي اين دوران، ايران مقام نخست منطقه باشد، اظهار داشت: كشور كره جنوبي نيز در برنامه 20 ساله خود به دنبال رسيدن به مقام اول آسيا يعني پشت سر گذاشتن چين و ژاپن است اما سهم پژوهش از درآمد ملي كشور ما با كشوره كره تفاوت بسيار فاحشي دارد به طوري كه از برنامههاي پيش بيني شده در سند ملي زيست فنآوري، تاكنون دو سال عقب افتاده ايم و با اين روند فاصله ما با جهان هر سال بيشتر ميشود.
دكتر مهبودي در ادامه با اشاره به اهميت توسعه زيست فنآوري در تامين سلامت و پاسخگويي به نيازهاي درماني كشور و رشد بخشهاي مختلف به ايسنا گفت: جهان امروز با شتاب به سوي جايگزيني داروهاي بيوتكنولوژي به جاي داروهاي سنتي و شيميايي در حركت است. داروهاي حاصل از بيوتكنولوژي با قيمتهاي بسيار گران و سرسام آور به بازارهاي جهاني ارائه ميشوند به گونهاي كه طي چند سال آينده كل يارانه بنزين يا دارو يا حتي مجموع اين يارانهها نخواهد توانست نياز كشور را تامين كند. در حال حاضر هر دوز چنين داروهايي بين يك ميليون تا 20 ميليون ريال است و طبيعتا براي بهرهمندي همه اقشار جامعه از چنين محصولاتي تنها چاره را بايد در توجه به توليد چنين محصولاتي در كشور و حمايت از تحقيقات كاربردي براي دستيابي به چنين فرآوردههايي جست و جو كرد.
وي در گفتوگو با ايسنا تصريح كرد: در اين شرايط سير واردات طي سالهاي گذشته رشد فزايندهاي يافته است و سهم پژوهش را اگر كاهش يافته تلقي نكنيم حداكثر ميتوان گفت كه روند ثابتي داشته است؛ اين در حالي است كه برنامهريزيهاي دراز مدت براي توسعه كشور نظير سند ملي زيست فنآوري بايد دغدغه اصلي مسوولان كلان كشور باشد.
رييس شبكه كشوري بيوتكنولوژي پزشكي در عين حال به موفقيتها و دستاوردهاي علمي ارزشمندي اشاره كرد كه به رغم تمامي كمبودها و مشكلات به همت محققان زيستفنآوري كشور حاصل شده و بخش عمدهاي از فهرست برجستهترين موفقيتهاي علمي پژوهشگران ايراني در سال 1385 را تشكيل ميدهد.
به گفته وي، محققان زيستفنآوري كشورمان توانستهاند در زمينههاي مختلف پزشكي، صنعتي و كشاورزي به پيشرفتهاي قابل ملاحظهاي دست يابند كه از مهمترين اين دستاوردها، توليد داروي اينترفرون بتا بود كه قبلا از آمريكا وارد ميشد و ايران به عنوان دومين توليد كننده اين دارو مطرح شد.
دكتر مهبودي در ادامه پژوهشهاي چشمگيردر زمينه سلول هاي بنيادي را از ديگر دستاوردهاي محققان زيست فنآوري كشور در سال 85 عنوان كرد و گفت: سلولهاي بنيادي حركت جديدي است كه در دنيا شروع شده و ايران نيز از جمله كشورهاي محدود دنياست كه توانسته اين يافته علمي را در دسترس بيماران و مردم قرار دهد و از مرحله علم و آزمايشگاه و تحقيق وارد مرحله عمل كند كه البته اين امر انعكاس وسيعي نيز در رسانههاي خارجي داشته است.
رييس شبكه بيوتكنولوژي پزشكي كشور، خاطر نشان كرد: از ديگر دستاوردهاي حاصل شده در اين حوزه سياستگذاري بسيار خوب معاونت غذا و داروي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي براي سال 86 است كه اميدواريم با اين برنامهريزي بتوانيم سال خوبي براي بيوتكنولوژي پزشكي كشور داشته باشيم.
وي در ادامه با اشاره به رشد 60 تا 70 درصدي مقالات محققان ايراني در مجلات معتبر خارجي (ISI) در زمينه بيوتكنولوژي در سال 85 تصريح كرد: از دستاوردهاي ديگر اين سال تشكيل شبكه منطقهيي بيوتكنولوژي و سلامت بود تا كشورهايي از قبيل ايران، عمان، عربستان سعودي، مصر، مراكش، تونس بتوانند فعاليتهاي بيوتكنولوژيشان را سر و سامان بدهند و از امكانات هم استفاده كنند ولي در كل آنچه در سفره مردم نشست ورود داروي بيوتكنولوژي اريتروپويتين و واكسن هپاتيت B در انستيتو پاستور بود كه بعد از 11 سال فعاليت محصول آن به بازار عرضه شد و با توجه به سياست عملگرايي و جامع نگري، وزارت بهداشت توانست محصولات خوبي را به بازار وارد كند كه در حد استاندارد اروپا و آمريكا است.
وي در ادامه رهنمودهاي مقام معظم رهبري را در اين خصوص بسيار تاثير گذار عنوان كرد و گفت: با توجه به تاكيدات مقام معظم رهبري صندوق حمايت از پژوهشگران و معاونتهاي پژوهشي وزارتخانهها فعال شد و همچنين وزارت صنايع نيز حركت بسيار خوبي را در سال 85 در زمينه بيوتكنولوژي انجام داد و مركز صنايع نوين توانست يافتههاي آزمايشگاهي را حمايت كند تا به توليد انبوه برسد و با حمايتهاي مالي و تسهيلات بانكي بيشتر و دراز مدت مشكلات صاحبان تكنولوژي برطرف كند كه اميدواريم در سالهاي 86 و 87 شاهد به بار نشستن آنها باشيم.
دكتر مهبودي در عين حال با بيان اين كه روند جاري در كشور همچنان با تاكيدات مستقيم و شفاف مسئولان عالي نظام مبني بر توسعه دانش و فنآوري فاصله دارد، ابراز اميدواري كرد كه در برنامههاي مالي سال 86 به كارگيري و بهرهبرداري از نيروي انساني، برنامهريزي براي اجراي سياستهاي توسعه دراز مدت كشور در بعد بيوتكنولوژي و مهمتر از همه نگاه به ايران قدرتمند و يكه تاز در عرصه فنآوري منطقه طي 20 سال آينده از دغدغههاي اصلي تمامي مسوولان، سياستگذاران كلان و قانونگذاران كشور باشد.
انتهاي پيام
نظرات