پيشبرد اهداف مندرج در سند شكل‌گيري، ثبات بازار و امنيت عرضه به نفع كشور‌هاي توليد و مصرف‌كننده، نهادينه كردن اين اهداف و توسعه فعاليت‌ها با مشاركت اعضا به ميزان تمايل سياسي آن‌ها و همچنين فعال تركردن اعضا در چارچوب مجمع از جمله موضوعات قابل طرح در نشست 20 فروردين مجمع كشور‌هاي صادركننده گاز در قطر است.

به گزارش خبرنگار انرژي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، حسين كاظم‌پور اردبيلي ـ مشاور وزير نفت و رييس هيات عامل اوپك ـ با بيان اين مطلب اظهار كرد: در سال‌هاي اخير تحولات وسيع بازار جهاني بر اثر تداوم رشد اقتصادي كشور‌ها، باعث سياست‌گذاري‌هاي كلان كشور‌هاي مصرف و توليدكننده بخش انرژي و رشد مصرف گاز طبيعي بوده است.

وي با اشاره به اين كه اين حامل انرژي از نظر ملاحظات زيست محيطي هماهنگي بيشتري با قوانين موجود مانند آنچه در پروتكل كيوتو مطرح شد دارد، گفت: به طور طبيعي كشور‌هاي دارنده گاز به سرمايه‌گذاري‌هاي كلان در بخش زيربنا‌سازي، اكتشاف، توليد، تبديل و حمل و نقل در بخش گاز پرداخته‌اند كه ضرورت همكاري اين كشور‌ها در بخش‌هاي مختلف و تبادل نظر و اطلاعات در قالب يك ساختارمشخص از ماه مه سال 2001 مطرح شد.

مشاور وزير نفت با بيان اين كه نخستين نشست مجمع كشور‌هاي صادركننده گاز در مي 2001 در تهران تشكيل شد، يادآوري كرد: در آن زمان هدف از ايجاد مجمع، تبادل نظر و اطلاعات بين كشور‌هاي صادركننده در خصوص طرح‌هاي توسعه گاز در جهان، توجه به توازن بين عرضه و تقاضا، فناوري‌هاي اكتشاف، ساختار‌ اقتصادي بازار‌هاي گاز در بخش‌هاي صادرات از طريق خط لوله، گاز مايع شده (LNG)، گاز‌هاي فشرده طبيعي (CNG) و يا تبديل گاز به مايع (GTL) بوده است.

به گفته او، همچنين بررسي مقوله‌هاي تجاري صادرات گاز در رقابت بين سوخت‌هاي مختلف كه مي‌توانست نقش گاز را تبيين كند، روش‌هاي بهبود و ارتقاي سهم گاز در انرژي‌هاي سوختي و ساير استفاده‌هاي گاز مانند تبديل به برق و خوراك پتروشيمي‌ها از جمله ديگر مسائل مورد بررسي بودند.

كاظم‌پور اردبيلي همچنين توضيح داد: در نخستين نشست، علاوه بر ايران كشور‌هاي الجزاير، اندونزي، برونئي، تركمنستان، روسيه، عمان، قطر، مالزي، نيجريه حضور داشتند كه در اين نشست نروژ عضو ناظر بود. دومين نشست در فوريه 2002 در الجزاير، نشست سوم (2003 ) در دوحه، نشست چهارم (2004 ) در قاهره و نشست پنجم در آوريل 2005 در ترينيداد و توباگو برگزار شد. قرار بود نشست ششم در سپتامبر 2006 در دوحه برگزار شود كه به دليل عدم حضور در تعداد كافي وزيران در آن مقطع زماني با تاخير مواجه شد و در اين هفته برگزار مي‌شود.

وي با اشاره به فعاليت پنج سال گذشته كشور‌هاي حاضر در مجمع، خاطرنشان كرد: مصر هر ساله گزارش وضعيت بازار و وضعيت قيمت‌گذاري گاز را ارائه كرده؛ ايران درباره چارچوب‌هاي قراردادي توسعه منابع گازي مطالعاتي انجام و ارائه كرده است. همچنين گروهي از كشور‌ها به سرپرستي الجزاير مسوول تهيه مدل جامع گاز هستند كه شرح كار مشاور تا پايان تهيه و هزينه‌ها شده كه اين هزينه معادل دو ميليون دلار برآورد شده است. كشور الجزاير همچنين برگزاري ميزگرد‌هاي تخصصي مربوط به تجارت گاز در رابطه با آزاد‌سازي آن و صدور گاز به اروپا را بر عهده داشته است.

نماينده ايران در اوپك با تاكيد بر اين كه فعاليت‌هاي انجام شده هنوز در حد انتظار به سمت سامان يافته‌ و متمركزتر كردن تحقق اهداف مجمع نبوده است، افزود: طبق نياز دفتر رابط مجمع كه مقر آن در قطر است با هدف پيشبرد اهداف مجمع تشكيل شده كه به تدريج به دنبال بررسي نحوه تامين منابع مالي آن هستيم.

او با تاكيد بر اين كه مجمع كشور‌هاي صادركننده گاز نياز به ساختار‌سازي دارند، يادآور شد: اين كه نام مجمع به سازمان، آژانس و يا هر نام ديگري تغيير پيدا كند تفاوتي ندارد، زيرا در حال حاضر مجمع داراي اساسنامه، ساختار اداري و تعداد پرسنل مشخص نيست و مكانيزم تعيين بودجه آن و نحوه تقسيم آن بين اعضا نيز مشخص نيست.

وي در ادامه افزود: ساختار فعلي مجمع از اجلاس وزيران (نشست سالانه)، هيات اجرايي (دو نشست در سال)، گروه كارشناسي كه برحسب موضوعات مورد تاييد در سمينار‌ها، ميزگرد‌هاي تخصصي و كارگاه‌هاي آموزشي تشكيل جلسه مي‌دهند و همچنين دفتر رابط تشكيل شده است، بنابراين تهيه اساسنامه براي مجمع كاري است كه بايد به منظور بهبود كيفيت امور و پيگيري همكاري‌هاي ميان اعضا ايجاد شود، زيرا برخي از كشور‌ها پرداخت سهميه‌هاي مالي خود را به تهيه اساسنامه مجمع موكول كرده‌اند.

كاظم‌پور اردبيلي با اشاره به بحث برداشت‌هاي منفي كشور‌هاي مصرف‌كننده از ايجاد چنين همكاري‌هايي و تلقي كارتل‌سازي از اين مجمع توضيح داد: تبليغات شركت‌هاي مصرف‌كننده توهمي‌ نسبت به اهداف آتي مجمع ايجاد كرده است.

وي همچنين تشريح كرد: در روند پنج سال گذشته به ويژه در ساختار‌سازي اوليه به خصوص اهداف مجمع در سال 2001 اين تمايل سياسي ميان كشور‌هاي شركت‌كننده در مجمع براي ايجاد سازمان وجود داشته است كه اميدواريم با مشاركت موثر كشور‌هاي حاضر در مجمع به سمت ساختار‌سازي و ايجاد زمينه‌هاي تسريع تحقق اهداف پيش برويم.

وي با اشاره به اين كه بحث مقامات كشور‌هاي عمده مصرف‌كننده و يا آژانس بين‌المللي انرژي نسبت به ايجاد چنين همكاري‌هايي احساس ترديد كرده و موضع تدافعي گرفته‌اند، تصريح كرد: تصور مي‌كنم نگاهي به اهداف برنامه‌هاي مجمع بار ديگر اثبات مي‌كند كه اين دسته از توليدكنندگان گاز در جهت تامين منابع و مشاركت براي تامين عرضه تمايل به همكاري دارند و عليه هيچ كشوري اقدام نمي‌كنند.

او با اشاره به توهم شبيه‌سازي اين مجمع به اوپك و مطرح كردن اوپك گازي كه يك غلط مصطلح است، گفت: ضمن تصحيح اين غلط مصطلح مي‌گويم كه به جهت فني وضعيت كار گازرساني با توجه به منطقه‌اي بودن آن و سرمايه‌گذاري‌هاي كلان شباهتي به وضعيت نفت ندارد، مگر زماني كه تبادل گاز به صورت LNG سهم گسترده‌تري به خود گيرد و به همين دليل تصور مي‌شود تبادل نظر كشور‌هاي توليدكننده گاز در زمينه‌هاي تامين امنيت عرضه و ثبات بازار بايد مورد استقبال كشور‌هاي مصرف‌كننده قرار گيرد.

به گفته وي، پيشنهاد مقام معظم رهبري به مقامات روسي در جهت همكاري بيشتر كشور روسيه در مجمع بوده است و اميدواريم آن دسته از كشور‌هاي موثر كه به عنوان توليد و صادركننده گاز در صحنه جهاني حضور دارند با بازنگري نسبت به چگونگي مشاركت در مجمع كشور‌هاي صادركننده گاز به طور فعال‌تر در جهت تحقق اهداف مجمع حركت كنند و سعي ما اين است كه مجموعه را به دور از سياست‌هاي تبليغاتي و سياسي كردن موضوع پيش ببريم.

كاظم‌پور اردبيلي، مديريت توليد و تضمين تامين درآمد را از جمله برنامه‌هاي سند شكل‌گيري مجمع كشور‌هاي صادركننده گاز ندانست و تصريح كرد: شايد در بلندمدت چنين برنامه‌هايي اتخاذ شود؛ همان گونه كه امنيت عرضه، ثبات بازار و درآمد پايدار از جمله اهداف كشور‌هاي عضو در اوپك است، ولي در حال حاضر اين موارد در دستور كار مجمع نيست. در حال حاضر تمام تلاش اعضا براي ساختار‌سازي مجمع است و بايد ابزار لازم براي تحقق اهداف مجمع را ايجاد كنيم براي نمونه فعالتر كردن دفتر رابط، منصوب كردن يك نفر به عنوان سرپرست آن، اقدام كارشناسان كشور‌هاي علاقمند به دفتر و گفت‌وگو در خصوص فعاليت‌هاي سند شكل‌گيري، ساختار و نحوه تامين منابع مالي مي‌تواند از جمله اقدامات كنوني مجمع باشد.

وي در خصوص بحث تشكيل اوپك گازي و پيشنهاد اين موضوع از سوي ايران تاكيد كرد: هيچ موضع‌گيري رسمي‌ از سوي مسوولان وزارت نفت مطرح نشده است. در اين زمينه هم ممكن است نمايندگان مجلس و يا هر فرد سياسي ديگري نسبت به مقوله اوپك گازي و ايجاد انتظاراتي در افكار عمومي‌ اقدام كرده باشند، ولي وزارت نفت موضع خاصي اعلام نكرده است. در حال حاضر نيز به دنبال نهادينه‌سازي و ساختار‌سازي مجمع و مشاركت بيشتر اعضا به منظور تحقق اهداف سند شكل‌گيري و رفع موانع موجود هستيم.

مشاور وزير نفت با اشاره به اين كه كشور‌هاي توليد‌كننده نفت و گاز، اوپك و مجمع كشور‌هاي صادركننده گاز را كارتل نمي‌داند، خاطرنشان كرد: به همين دليل كه ممكن است نام سازمان اين حس منفي را ايجاد كند تاكنون ترجيح داده‌ايم از نام مجمع استفاده كنيم. در اين راستا تاكنون كشور‌هاي ايران، قطر، الجزاير، نيجريه، ونزوئلا و مصر از سوي اعضاي فعال مجمع بوده‌اند و اميدواريم كشور‌هاي ديگر مانند اندونزي، مالزي، روسيه، برونئي، ترينيداد و توباگو، قزاقستان و همچنين نروژ همكاري‌هاي بيشتري داشته باشند.

انتهاي پيام