حسن اسماعيل‌زاده معروف به استاد چليپا، يكي از آخرين بازماندگان نسل هنرمند نقاشي قهوه‌خانه‌يي ايران، با "خيالى‌سازى"هايش، ماندگار شد.
به گزارش خبرنگار بخش هنرهاي تجسمي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، وي روز 20 بهمن، در سن 82 سالگي، به‌خاطر عوارض ناشي از كهولت سن، در تهران دارفاني را وداع گفت.
او كه در شهر زنجان متولد شده، در کودکي به‌همراه خانواده‌اش به تهران آمد؛ هفت ساله بود که مادر به شاگردي زنده‌ياد محمد مدبر سپردش و تا پايان حياتش تابلوهاي بسياري در زمينه‌ي حماسه‌هاي مذهبي، ملي و موضوع‌هاي رزمي و بزمي خلق كرد.
چليپا را يكى از چهره‌هاى ماندگار و از ستون‌هاى نقاشى "خيالى‌ساز" قهوه‌خانه‌يى مي‌دانستند.
ضايعه‌اي در ميان هنرمندان سنتي و قديمي ايران
آيدين آغداشلو، با ابراز تاسف از شنيدن خبر درگذشت استاد حسن چليپا، به خبرنگار ايسنا گفت: او يكي از مهمترينهاي نسلي از نقاشان قهوه‌خانه‌يي يا هنر مردمي ايراني بود تا آخرين لحظات عمرش به خلق آثار متعددي ادامه داد و عنوان، مقام و منزلتش به‌طور قطع درميان مهمترينهاي اين نسل قرار داشت.
نكته‌ي مهم مورد اشاره‌ي اين هنرمند نقاش و منتقد هنري درباره‌ي هنر چليپا، اينست كه وي بار امانت و نقاشي سنتي - مردمي - قهوه‌خانه‌يي را با افزوده‌هايي كه در شكل‌گيري كامل‌تر آن انجام مي‌شد، ادامه داد.
به اعتقاد او، چليپا در حقيقت، برخلاف تعدادي از هنرمنداني كه در انتهاي دوران يك سبك و شيوه كار مي‌كنند، تغيير و تبديلي كه شيوه را از شكل بياندازد، اعمال نكرد و همان مهارت و استادي استادان ديگرش را با قدرت و ظرافت انجام داد. بنابراين، نبودنش ضايعه‌اي در ميان هنرمندان سنتي قديمي ايراني است.
آغداشلو كه خود نيز از جمله شاگردان محمد مدبر بوده است، تاكيد كرد: اگر در نظر بگيريم نقاشي مردمي يا همان خيالي‌سازي در انتهاي دوران عمرش قرار دارد، آن‌وقت متوجه مي‌شويم كه اين ضايعه چقدر تاثيرگذار است.
وي متذكر شد، نقاشي قهوه‌خانه‌يي به‌خاطر نداشتن بازار خريد و فروش مناسب و نداشتن حمايت كافي فقط و فقط به‌واسطه‌ي هنرمندان بازمانده و تك‌مانده‌اش، ادامه داشته و هنوز هم شايد دارد. بنابراين با چنين موقعيتي، چنين ضايعه‌اي اهميت مضاعف پيدا مي‌كند.
به گزارش ايسنا، حسن اسماعيل‌زاده مي‌گفت: تابلوهايش را در ذهنش طراحى و سپس روى بوم مى‌آورد.
او تابلوهاى بسيارى از حماسه‌هاى مذهبى، ملى و موضوع‌هاى رزمى و بزمى و آداب و سنن زندگى مردم خلق كرده بود. خيمه‌گاه سيدالشهدا(ع)، جنگ‌ها و شمايل اميرالمومنين حضرت على(ع)، سياوشان، كشته‌شدن ديو سفيد به‌دست رستم، بهرام و گل‌اندام، پرده‌هاى درويشى به جا مانده از اوست.
اين استاد چيره دست آداب و سنت‌هاي مردم ايران را نيز در آثارش ماندكار كرده است. تابلوهايي با عنوان عقدكنان، حنابندان، شب يلدا، آيين خواستگارى و… از آن جمله‌اند.
وي مدت‌ها بود به‌خاطر ضعف بينايي در خانه‌اش طراحي مي‌كرد و تا پايان حياتش، برپايى نمايشگاه‌هاى متعدد انفرادى و شركت در چند نمايشگاه جمعى داخلى و خارجى از جمله نمايشگاه‌هايى در خانه‌ي آفتاب، موزه‌ي هنرهاى معاصر تهران، نگارخانه‌ي سعدآباد، فرهنگسراى ارسباران، خانه‌ي هنرهاى ايرانى، موزه‌ي نقاشى پشت شيشه، فرهنگسراى نياوران، مجموعه‌ي فرهنگى هنرى صبا، فرهنگسراى بهمن، فرهنگسراى خاوران و يك نمايشگاه جمعى در آلمان را در كارنامه‌ي كاري‌اش ثبت كرد.
خردادماه گذشته نيز به‌همراه بزرگداشتي براي اين پير نقاشي ايران در موزه‌ي امام علي (ع) تهران، آخرين نمايشگاه از آثارش برگزار شد.
بنا بر اعلام، مراسم تشييع پيكر اين هنرمند برجسته‌ي ايران، ساعت 10 روز دوشنبه 23 بهمن‌ماه جاري، از مقابل موزه‌ي هنرهاي معاصر تهران برگزار و در قطعه‌ي هنرمندان ايران در بهشت زهرا (س) به‌خاك سپرده مي‌شود.
انتهاي پيام
نظرات