دكتر داشاب در سمينار حقوق كودك: 300 هزار كودك دختر و پسر زير 18 سال در مخاصمات مسلحانه سرباز مي‌شوند
عضو هيأت علمي دانشكده حقوق دانشگاه علامه طباطبايي اظهار داشت: اكنون 300 هزار كودك دختر و پسر زير 18 سال در مخاصمات مسلحانه سرباز مي‌شوند و تعداد كمي به صورت داوطلبانه حضور دارند.
به گزارش خبرنگار حقوقي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، دكتر داشاب عضو هيأت علمي دانشكده حقوق دانشگاه علامه طباطبايي در دومين روز سمينار حقوق كودك درباره‌ي كودك سرباز به ايراد سخنراني پرداخت و گفت: كودكان سرباز از گستردگي و پيچيدگي ويژه‌اي برخوردارند و در جنگ‌ها و خشونت‌ها كه به منظور تحقق اهداف و آرمان‌هاي ملي و بين‌المللي حكومت‌هاست افراد غيرنظامي متحمل بيشترين آزار مي‌شوند.
وي افزود: اكثر مخاصمات مسلحانه جنبه‌ي داخلي يافته و ميزان خشونت و ويراني‌ها و تلفات انساني در آنها بسيار زياد است. يكي ديگر از ويژگي‌هاي مخاصمات مسلحانه داخلي اين است كه كودكان يتيم جابجا شده و با اعمال زور به صورت اجبار توسط نيروهاي مسلح دولتي و شبه نظامي مورد سوءاستفاده قرار مي‌گيرند.
داشاب افزود: اكنون 300 هزار كودك دختر و پسر زير 18 سال در مخاصمات مسلحانه سرباز مي‌شوند و تعداد كمي به صورت داوطلبانه و اكثريت آنها قرباني توحش افرادي هستند كه با انگيزه‌هاي مختلف با يكديگر مي‌جنگند و هيچ احترامي براي كرامت كودكان قائل نيستند.
وي با اشاره به گزارش دبيركل سازمان ملل متحد به شوراي امنيت در اين زمينه، گفت: درگيري‌هاي مسلحانه بين نيروهاي ارتش نپال و گروه CPA نشان مي‌دهد 110 كودك سرباز زخمي شدند همچنين در سريلانكا عليرغم انعقاد موافقتنامه‌اي مبني بر خودداري از سربازگيري كودكان در سال 2005 بيش از هزار كودك به اين گروه شبه‌نظامي اضافه شدند.
وي ادامه داد: كودك سرباز فقط براي شركت مستقيم در نيروها استفاده نمي‌شود بلكه از آنها به عنوان جاسوس، آشپز، خدمتكار، برده‌ي جنسي، مين‌ياب و براي قاچاق منابع طبيعي و سلاحهاي سبك و غيره استفاده مي‌شود.
وي گفت: منظور از كودك سرباز دختر و پسر زير 18 سال است كه به نيروهاي مسلح رسمي و غيررسمي ملحق شده و در آن گروهها اعمال مختلفي را انجام مي‌دهند كه يونيسف با ارائه‌ي اين تعريف از كودكاني كه در گروه‌هاي غيررسمي مورد سوءاستفاده قرار مي‌گيرند نيز حمايت مي‌كند.
داشاب با اشاره به اسناد بين‌المللي مختلفي كه در مورد كودك سرباز وجود دارد عنوان كرد: بر اساس مقاوله‌نامه‌ي سال 82 سربازگيري اجباري كودكان و استخدام در مخاصمات مسلحانه جزو بدترين اشكال كار كودك تلقي مي‌شود. همچنين در اساسنامه‌ي ديوان بين‌المللي كيفري استخدام و استفاده كودكان زير 15 سال به عنوان جنايت جنگي محسوب مي‌شود.
وي در ادامه به معرفي اصول كيپ تاون 1997 پرداخت و گفت: در آوريل سال 97 همايشي در رابطه با پيشگيري، خلع سلاح و بازگرداندن كودك سربازها در كيپ تاون با همكاري يونيسف و سازمان‌هاي بين‌المللي صورت گرفت كه تدوين‌كنندگان اين اصول معتقد بودند اين سند مي‌تواند راه حل پيشنهادي سازمان‌هاي بين‌المللي قرار گيرد.
وي افزود: در اين سند از سه محور به موضوع كودكان توجه شده، پيشگيري از استخدام، خلع سلاح كودك سربازها و بازگرداندن كودك سربازها به كانون خانواده‌هاي خود و جامعه از محورهاي آن است. در رابطه با پيشگيري از استخدام شركت‌كنندگان همايش معتقد بودند مهمترين راهكار افزايش سن سربازگيري و استخدام كودكان در نيروهاي مسلح رسمي و غيررسمي است.
وي گفت: آموزش قواعد و استانداردهاي بين‌المللي حقوق بشر و حقوق بشردوستانه، آموزش و اطلاع‌رساني به افراد غيرنظامي، برگزاري كلاس‌هاي آموزشي ويژه براي كودكان مناطق جنگي، كودكان پناهنده و خياباني، اتخاذ تدابير ويژه براي پيشگيري از سربازگيري كودكان در اردوگاه‌هاي پناهندگي، ايجاد اين اردوگاه‌ها در مناطق دورتر را از جمله اصولي خواند كه مورد توجه قرار گرفت كه كارشناسان و نمايندگان سازمان‌هاي غيردولتي بايد در جهت اجراي اين اصول حركت كنند.
داشاب، مهمترين اصول مربوط به خلع سلاح را در چند اصل خلاصه كرد و گفت: هنگامي كه طرفين مخاصمات در حال مذاكرات صلح هستند بايد اقدامات مقتضي در مرخص كردن كودك سربازها اتخاذ شود كه در اين زمينه همكاري و هماهنگي مقامات دولتي و غيردولتي امري ضروري است. همچنين خلع سلاح و مرخص كردن كودك سربازها اولين مرحله‌ي بازگرداندن كودكان به خانواده است كه بايد به صورت محرمانه انجام شود. در مرحله‌ي مرخص كردن كودكان افرادي كه با كودكان مصاحبه مي‌كنند بايد بدون حضور سربازان عالي‌رتبه اين كار را انجام دهند.
وي ادامه داد: بايد به كودكان اطمينان داده شود كه پرونده‌ي آنها محرمانه است و اگر كودك سرباز دختر است به ويژگي‌هاي او توجه شود. همچنين جمع‌آوري اطلاعات در رابطه با خانواده‌ي كودكان بسيار مهم است. معاينه پزشكي كودكان و تجويز دارو براي آنها امري ضروري است و كودكان داراي معلوليت و مورد خشونت قرار گرفته بايد به مراكز بهداشتي معرفي شوند.
داشاب در ادامه به كنوانسيون حقوق كودك كه داراي دو پروتكل الحاقي است، اشاره كرد و به شرح برخي مواد آن در رابطه با كودك سربازها پرداخت و گفت: قوانين مندرج در پروتكل داراي خلأهاي زيادي است كه اين در واقع بر خلاف اصول كيپ تاون و مرخص كردن كودك سربازها و برگرداندن آنها به جامعه است و در اين زمينه وظيفه‌ي چنداني به عهده‌ي دولت‌ها گذاشته نشده است.
وي در ادامه افزود: تصويب اسناد بين‌المللي و هنجارپروري به خودي خود نمي‌تواند جنبه‌ي بازدارنده داشته باشد و تاكنون جامعه‌ي بين‌المللي تا اندازه‌ي زيادي ناموفق بوده است. اگرچه اقدامات جامعه‌ي بين‌المللي تا حدي ستودني است و نمي‌توان همه را غيرمؤثر دانست. مشكل جامعه‌ي بين‌المللي عليرغم ضعف‌ها و خلأهاي موجود در اسناد ناشي از عدم وجود ضمانت‌نامه اجرايي است در سال‌هاي اخير تعداد كودك سربازها كم نشده و از كودكان به صورت اجباري در جنگ‌ها استفاده مي‌شود.
داشاب با اشاره به آخرين قطعنامه‌ي شوراي امنيت مورخ جولاي 2006 بر اهميت آن تأكيد كرد و گفت: شوراي امنيت تصميم گرفت كميته‌ي تخصصي تشكيل دهد تا در اجراي قطعنامه و اعمال نظرات و تصميمات شوراي امنيت نظارت نمايد. اين كميته از سال 2006 فعاليت‌هاي خود را آغاز كرده و نمايندگان دائمي و غيردائمي شوراي امنيت در آن حضور دارند.
وي در انتها بر نقش دبيركل سازمان ملل متحد در زمينه‌ي كودك سرباز تأكيد كرد و گفت: اعمال مجازات توسط شوراي امنيت محور اصلي و اساسي سازمان ملل محسوب مي‌شود و اميدي براي پايان دادن به زجر كودكان سربازي كه قرباني مخاصمات مسلحانه هستند محسوب مي‌شود.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات