رضا قيصريه: رمان عامه‌پسند پديده‌ي جامعه‌ي مدرن قرن بيستمي است نقد ادبي ما تعريف حداقلي از ادبيات عامه‌پسند و جدي ندارد
رضا قيصريه معتقد است: نقد ادبي ما هنوز نتوانسته است تعريف حداقلي از ادبيات عامه‌پسند مردمي، بازاري، مبتذل و حتا ادبيات متعهد و جدي را ارايه كند تا مرزها مشخص شود، در حالي‌كه بين گونه‌هاي نام‌برده تفاوت‌هاي گاه عمده‌اي وجود دارد.
اين داستان‌نويس و مترجم در گفت‌وگويي با خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، در نوضيح بيش‌تر متذكر شد: از بستر تاريخي اين‌گونه ادبيات كه اصولا نقد ادبي ما توانايي چنداني در بررسي و برخورد با آن نشان نداده است كه بگذريم، عامل ديگر را بايد در شمارگان اندك و محدود كتابخوان‌ها دانست كه طيف آن‌چنان گسترده‌اي را دربر نمي‌گيرد تا بتوان از توليد انبوه كتاب صحبت كرد؛ در نتيجه اين‌جور تقسيم‌بندي‌ها چيزي جز تقليد صورت از كشورهايي كه در آن‌ها اين تفاوت‌ها مصداق عيني دارد، نيست.
وي در عين حال خاطرنشان كرد: تازه شايد هم بايد مديون همان كتاب‌هاي عامه‌پسند باشيم كه بازار كتاب را رونق مي‌دهند و حتا توليد خواننده مي‌كنند.
قيصريه با اشاره به ادبيات عامه‌پسند و مردمي در غرب توضيح داد: در اين رهگذر بد نيست به دو گونه از اين ادبيات در غرب اشاره شود؛ يعني ادبيات مردمي و ادبيات عامه‌پسند؛ تا حداقل بسترهاي تاريخي‌شان معلوم شود. ادبيات مردمي در جنبش‌هاي رمانتيسم سده نوزدهم ريشه دارد كه هدف آن فراگير كردن ادبيات در ميان مردم بود براي شناخت بيش‌تر آن‌ها با گذشته‌ي تاريخي كشورشان. بنابراين رويدادهاي تاريخي در اين‌گونه رمان‌هاي مردمي كه رمان‌هاي تاريخي هم نام گرفته‌اند، نقش عمده‌اي دارد. شخصيت‌ها در كنار اين رويدادها كه واقعيت تاريخي هم دارند، حركت مي‌كنند. كافي است به آثار هوگو، دوما، ديكنز و حتا رئاليست‌هايي مثل استندال نگاه كنيم.
او ادامه داد: اما رمان عامه‌پسند پديده‌ي جامعه‌ي مدرن قرن بيستمي است و حتا تداوم نوعي رمانتيسم در جامعه‌ي صنعتي پيشرفته. رمان‌هاي رنگارنگ عاشقانه و خصوصا رمان‌هاي پليسي و شكل توليد انبوه آن از اين گونه‌اند. تازه در ميان آن‌ها هم ارزش‌هاي ادبي متفاوت‌اند.
قيصريه گفت: امروزه آثار دشيل‌هاست، چندلر، سيمنون و كنان دوويل جزو كلاسيك‌ها هستند و جيمس هادلي چيس و ميكي اسپيلن و نظاير آن‌ها جزو بازاري‌پسندها و هر دو گونه شديدا عامه‌پسند. در چنين فضاهايي است كه از نظر تاريخي في‌المثل رمان "رمز داوينچي" دان براون به فروشي سرسام‌آور دست پيدا مي‌كنند كه لزوما نمي‌تواند بيانگر ارزش ادبي اثر باشد. نمونه‌هاي ديگر آثار رولينگ (هري پاتر)، رمان‌هاي جان گريشام، استفن كينگ و دانيل استيل هستند.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات