مدير اداره‌ي ميراث فرهنگي و گردشگري شوشتر از نوشتن پيام‌ بازرگاني روي پل‌بند تاريخي شادروان شوشتر خبر داد.

محمدحسين ارسطوزاده در گفت‌وگو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در خوزستان، اظهار كرد: يگان حفاظتي در هنگام نوشتن آگهي بازرگاني توسط فردي روي پل تاريخي شادروان، متوجه اين عمل مي‌شود و براي بازداشتن او از اين كار تلاش مي‌كند؛ اما فرد يادشده بدون توجه به هشدارهاي يگان حفاظتي به كار خود ادامه مي‌دهد.

وي افزود: براساس پي‌گيري‌هاي اداره‌ي ميراث فرهنگي و گردشگري شوشتر فرد خاطي پيگرد قانوني مي‌شود و پس از تشكيل پرونده‌ي حقوقي، او به پاك كردن آگهي خود از پل تاريخي با نظارت كارشناسان اداره‌ي ميراث فرهنگي و گردشگري محكوم مي‌شود. اكنون نيز منتظر هستيم تا راي دادگستري براي گرفتن خسارت از او صادر شود.

او با تاكيد بر اين مطلب كه بيشتر آثار تاريخي كه در محدوده‌ي شهر شوشتر قرار دارند، از خطر ديوارنويسي و نوشتن آگهي‌هاي تبليغاتي در امان نيستند، گفت: در محدوده‌ي شهر، آثار باستاني وجود دارند كه هميشه در معرض تخريب‌اند. بافت تاريخي نيز از ديوارنويسي مصون نمانده است. البته چنين مشكلاتي در تمام شهرهاي كشور وجود دارند. اداره‌ي ميراث فرهنگي و گردشگري شوشتر هميشه با اين‌گونه ديوار‌نويسي‌هاي بي‌ضابطه و به دور از چارچوپ قوانين برخورد كرده و با پيش‌گيري از اين اعمال يا پيگيري جرايم صورت گرفته براي محو كردن آسيب‌ها تلاش كرده است.

ارسطوزاده اضافه كرد: تلاش مي‌كنيم تا تابلوهاي هشداردهنده را در سطح شهر بيشتر كنيم و در كنار هر اثر تاريخي ضمن معرفي آن، يك جمله‌ي هشداردهنده نيز درج كنيم كه تخريب آثار تاريخي و ميراث فرهنگي پيگرد قانوني خواهد داشت.

وي با بيان اين‌كه مراقبان آثار تاريخي اداره‌ي ميراث فرهنگي و گردشگري شوشتر نيز در محدوده‌ي شهر و هم در محوطه‌هاي خارج از محدوده‌ي شهر گشت‌زني مي‌كنند، تصريح كرد: با توجه به امكانات موجود براي اداره‌ي ميراث فرهنگي و گردشگري، امكان اين‌كه براي تمام آثار تاريخي شهرستان شوشتر كه حدود هزار اثر تاريخي هستند، فقط و فقط يك نگهبان 24 ساعته بگذاريم، اصلا وجود ندارد؛ اما يگان حفاظتي اداره با توجه به تلاش‌هاي صورت گرفته به آثار سركشي مداوم دارد و جلسه‌هاي زيادي نيز براي اطلاع‌رساني به مردم با انجمن‌هاي مردمي ترتيب داده است تا همگان به ارزش آثار فرهنگي و تاريخي شهر خود پي ببرند.

او ادامه داد: اكنون آگهي‌هاي بازرگاني درج‌شده روي پل تاريخي شادروان پاك شده‌اند و اين عمل نيز با وارد آمدن كمترين صدمه‌ي ممكن به پل صورت گرفته و به سختي مي‌توان تشخيص داد كه قبلا آگهي بازرگاني روي پل نوشته شده است.

ارسطوزاده با اشاره به اين‌كه مرحله‌ي نخست حفظ آثار فرهنگي و تاريخي كشور تعجيل در اطلاع‌رساني به مردم و مرحله‌ي بعد، ايجاد اقدامات پيشگيرانه و پيگيري مجرمان تخريب‌كنندگان آثار است، تاكيد كرد: عملكرد انجمن‌هاي مردمي در آگاهي دادن نسبت به ارزش آثار تاريخي و فرهنگي شهر بسيار موثرتر از عملكرد نيروهاي يگان حفاظتي خواهد بود؛ چراكه به‌طور مستقيم درصدد حفظ اين آثار هستند.

پيشينه‌ي پل‌بند شادروان؛

اين پل‌بند به دوره‌ي شاپور ساساني مربوط است و براساس شواهد و مداركي در زمان شاپور ساساني پي‌ريزي و ساخته شده است. پل‌بند شادروان در 300 متري جنوب بند ميزان و در شمال غربي شوشتر بر شاخه‌ي اصلي رود كارون ـ شطيط ـ ساخته شده است و اكنون بقاياي آن در كنار پل آزادگان به‌چشم مي‌خورد.

پل‌بند شادروان در جهت شرقي ـ غربي بر رود شطيط زده شده است. اين پل‌بند، 44 دهانه‌ي بزرگ و 43 دهانه‌ي كوچك دارد. اكنون نه دهانه در سمت شمال و 28 دهانه در ضلع جنوبي پل باقي مانده‌اند. طول پل كمي بيشتر از عرض رودخانه است و در حدود 500 متر طول دارد. در ساختمان اين بند دو قوس محدب روبه جريان آب و به سمت شرق و يك قوس مقعر روبه جهت جريان آب قرار دارد. هر چند اين قوس‌ها معلول بستر رودخانه هستند، ولي آن‌ها را در شمار بندهاي قوسي مي‌توان به‌شمار آورد.

در كنار اين پل‌بند آسياب‌هايي قرار داشته‌اند كه توسط انرژي آب، چرخ‌هاي آن‌ها به حركت درمي‌آمده است و بر انتهاي ضلع شرقي پل‌بند در جايي كه پل‌بند به شهر وارد مي‌شد، يك سردر عظيم آجري قرار داشته است كه در هنگام گذشتن از پل‌بند افراد از زير اين سردر عظيم عبور مي‌كرده‌اند.

مصالح به‌كار رفته در پل‌بند شادروان؛

در ساختمان اين پل‌بند از سنگ لاشه و ملات ساروج همراه با خاكستر استفاده شده است. عرض پي‌هاي پل هفت متر، عرض دهانه‌هاي آب‌رو آن هشت متر و ارتفاع از تاج تا كف پل 10 متر است. در ساختمان اين پل‌بند، سنگ‌هاي تراشيده‌شده كه به‌وسيله‌ي بست‌هاي فلزي به هم مرتبط شده، استفاده شده‌اند.

درباره‌ي ساخت اين پل گفته‌هاي بسياري بيان شده؛ از جمله اين‌كه براي ساختن آن از نيروي 70 هزار نفري اسراي رومي كه شاپور ساساني در جنگ با روم اسير كرده بود، استفاده شده و اين بناي عظيم از اركان اصلي شبكه‌ي آبياري قديمي ميان آب محسوب مي‌شده است.

نويسنده‌ي كتاب مجالس المؤمنين در اين‌باره گفته است كه پادشاه ساساني پس از شكست قيصر روم اسيران رومي را به فرماندهي برانوش براي ساختن پل‌بند عظيمي در شوشتر مستقر كرد و در ازاي آزادي آن‌ها ساختن بند ميزان را خواست. به گفته‌ي شاهنامه فردوسي سه سال ساختن شادروان طول كشيده است.

براي ساختن اين پل‌بند مسير رودخانه را توسط سنگ‌هاي تراش و منظم فرش و به‌وسيله‌ي بست‌هاي فلزي به هم محكم كرده‌اند. شادروان به معني فرش و بساط گران‌مايه و منقش است و چون زمين كف رودخانه توسط سنگ‌هاي منظم فرش شده، به شادروان معروف است. يكي از دلايل ساخت اين پل‌بند عظيم، بالا آوردن و آرام كردن جريان آب توسط پي و پايه‌هاي پل‌بند شادروان و ورود آن به نهر داريون براي آبياري مزرعه‌هاي ميان آب بوده است.

دوره‌هاي مرمتي؛

پل‌بند شادروان در دوره‌ي صفوي و حكومت فتحعلي‌خان حاكم شوشتر مرمت شده است. براساس كتاب «تذكره‌ي شوشتر» توسط فتحعلي‌خان نيز بازسازي شده است. هم‌چنين در زمان حكم‌راني ميرزا حشمت‌الدوله (نيمه‌ي دوم قرن 13) هفت چشمه‌ي ويران‌شده‌ي آن بازسازي شده‌اند. در سال 1311 نظام‌السلطنه مافي قصد مرمت پل را داشت؛ ولي به‌دليل طغيان رودخانه نتوانست، اين كار را انجام دهد. در سال 1380 نيز نخستين فعاليت مرمتي پل‌بند پس از انقلاب اسلامي صورت گرفت و دو دهانه از پل مرمت شدند.

دوره‌هاي تخريب شادروان و دلايل آن؛

اين پل‌بند توسط حجاج يوسف در شورش شيب خارجي تخريب شده است. براساس تحقيقات محلي كه توسط شرف‌الدين و عبدالرضا فرهي صورت گرفته، ويراني دهانه‌هاي مياني پل‌بند توسط انگليسي‌ها و به‌وسيله‌ي مواد منفجره انجام شده و براي قطع ارتباط اين شهرستان با شهرستان دزفول و جلوگيري از فرار نيروي كار ارزان از اين منطقه يعني شوشتر و مسجدسليمان به سمت دزفول و ديگر شهرها بوده است.

انتهاي پيام