دولت جديد با رويكردي كه نسبت به بهره مندي هر چه بيشتر از بخش داخلي و حمايت از سرمايه گذاري داشته است، نفس تازهاي به بخش داخلي داده است كه مي تواند تحقق برنامه هاي چشم انداز 20 ساله كشور را دستيافتنيتر كند.
دكتر محمد ابراهيم محمدي -استاد دانشگاه و کارشناس ارشد بازار نفت و اقتصاد انرژي- در گفت و گو با خبرنگار نفت و انرژي ايسنا، با بيان اينكه نفت در ايران به عنوان سرمايه ملي و محور تلاش، توسعه و امنيت بوده است و همواره خواسته يا ناخواسته در مسير تحولات سياسي و امنيتي کشور و در منطقه نقش محوري ايفا كرده است افزود: باور اين نقش و بهره گيري بههنگام از آن هنر مديران است که چطور از طلاي سياه بهره ببرند. نگاه به نفت هميشه با زواياي مختلف در تاريخ ايران همراه بوده است. از اين رو برخي آن را بلاي سياه و عامل اتکاء به درآمد کوتاه مدت و مانع از نيل به استقلال و عده اي هم آن را نعمتي براي گذران روز در عمل معني كرده اند.
وي معتقد است با گذر زمان و تحولات پرفراز و نشيب در محيط بين الملل، به يقين نفت کالايي صرفا براي كسب درآمد نيست ، بلکه بايد با چشماني باز و نگاهي هوشمندانه توأم با درک زمان و مکان به اين ثروت بي نظيرآن هم در فرصت محدود باقيمانده تا اتمام اين ذخيره ارزشمند نظر داشته باشيم .
وي با اشاره به جايگاه ايران در افق 1404 و در ظرف " چشم انداز 20 ساله نظام مقدس جمهوري اسلامي ايران" افزود: باتوجه به پتانسيلهاي موجود در ميهن اسلامي، اعم از منابع و ذخاير متعدد و متنوع زيرزميني و معادن و بويژه نيروي انساني متخصص و تحصيلکرده و بالاخص جوانان آماده و جوياي کار، تحقق اهداف چشم انداز نه فقط امري دور از دسترس نيست بلکه در حوزه خلق دانش و فنآوريهاي درجه يك همانند انرژي هسته اي، در مقياس جهاني حرفهاي زيادي براي گفتن داريم.
محمدي افزود: کار کارشناسي قوي و همه جانبه اي که براي تهيه و تنظيم برنامه چشم انداز انجام شد و بررسيهاي مضاعف و چند جانبه واز همه مهمتر تأييدات مقام معظم رهبري گوياي اين مطلب است كه نظام مقدس جمهوري اسلامي ايران براي ارتقاء و توسعه در کليه سطوح داخلي و بين المللي , عزم و اراده جدي دارد.
اين كارشناس مسايل انرژي ادامه داد: بهنظر ميرسد اصلي ترين و فوري ترين راهکار تحقق اهداف چشم انداز در حوزه نفت و گاز و پتروشيمي، توسعه سرمايه گذاري است .
وي افزود: چنانچه کوتاهي هاي پيشين در بخش سرمايه گذاري نفت ادامه يابد تمام ابزارها از دست ما خارج خواهند شد. ظرفيت سازي وتوسعه آن در قضيه نفت نه فقط محور توسعه کشور است بلکه به سبب اين که موجب افزايش قدرت چانه زني ما در محيط بين المللي ميشود، يک نياز فوري و حياتي است .
وي با اشاره به سرعت بالاي كشورهاي همسايه مثل عربستان و قطر در حوزه سرمايه گذاري و افزايش ظرفيت ، معتقد است غفلتها در اين حوزه ايران را برخلاف اهداف چشم انداز از قافله عقب نگه مي دارد .
وي ادامه داد: کشور ما براي حفظ موقعيت سياسي خود مي بايست براي دستيابي به 130 ميليارد بشکه نفت معادل 11 درصد سهم جهان تلاش و کوشش قابل ملاحظه اي کند.
محمدي خاطرنشان كرد: کوتاهيهاي پيشين موجب شده است بهره برداري از مخزن مشترک گاز ايران و قطر به نفع قطر و به ضرر جمهوري اسلامي ايران تمام شود و با تأسف فراوان همچنان اين روند ادامه داشته باشد.
اين کارشناس ارشد بازار نفت و اقتصاد انرژي تاكيد دارد كه در فضاي فعلي بازار متاسفانه در ارتباط با سرمايه گذاري دچار ترديد و تشکيک هستيم و اين در حالي است كه اين سرمايه توسط شريک قطري به بهره برداري ميرسد.
محمدي ضمن اشاره به نقاط قوت وتلاشهاي قابل تقدير متخصصين و کارشناسان داخلي افزود: اين بخش طي سالهاي اخير توانمنديها و قابليتهاي خود را تا اندازه اي بروز و ظهور داده اند كه موفقيتهاي ارزنده در عسلويه و منطقه پارس جنوبي و در قالب فازهاي 1 و2 و3 و 4 و5 و 6 و 7 و 8 و 9 و 10 و 11 و 12 و ... 17 و 18 به منصه ظهور رساندهاند از جمله آنهاست.
وي با بيان اينكه مديريت کنوني وزارت نفت به کمک خودباوريها و اعتماد بنفس بخش داخلي آمده است، افزود: اين حمايت موجب دلگرمي و اميدواري را فراهم آورده است.
اين استاد دانشگاه با اشاره به اقدامات انجام شده در حوزه پتروشيمي تصريح كرد: اولويت وزارت نفت در قالب چشم انداز 20 ساله كشور پرهيز از خام فروشي و حرکت سريع و پرشتاب و همه جانبه بسوي فرآورده فروشي است. اهداف کلان در پتروشيمي تدوين شده است و توسعه صنايع پتروشيمي کشور، ايفاي نقش عمده در صادرات غيرنفتي، تأمين مواد اوليه مورد نياز صنايع پائين دست، دستيابي به سهم بيشتر از بازار جهاني را دنبال ميكند.
وي افزود: توسعه پايدار، خصوصي سازي ، تربيت نيروي انساني ماهر، مديريت مؤثر سرمايه ها ، طراحي و استقرار سيستم هاي جامع اطلاعاتي ، بهبود و بهسازي نظام اجرايي طرحها ، گسترش و تعميق تحقيق و توسعه ، همکاريهاي منطقه اي و ارتقاء کيفي فرآيند فروش و خدمات پشتيباني , از جمله سياستهاي استراتژيک پتروشيمي است .
محمدي با اشاره به برنامه هاي توسعه استراتژيک پتروشيمي در قالب پنج برنامه براي سالهاي 1375 تا 1394 و براي دستيابي به 33 ميليون دلار سرمايه گذاري افزود: شرکت ملي صنايع پتروشيمي در آغاز سال 1384 وارد فاز جديدي از برنامه هاي 5 ساله چهارم شده است. در اين برنامه دستيابي به 56 ميليون تن توليد قابل فروش و 11 ميليارد دلار صادرات و 6 ميليارد دلار فروش داخلي بعنوان نقطه هدف درنظر گرفته شده است.
وي گفت : به نظر ميرسد باتوجه به طرحهاي گسترده توسعه اي صنعت پتروشيمي , تا سال 2010 کشور ما يک سوم توليد محصولات پتروشيمي خاورميانه را در اختيار بگيرد. در حال حاضر بخش پتروشيمي کشور همچنان سهم اندکي از توليدات پتروشيمي جهان را در اختيار دارد و سهم کشور ما از توليدات 570 ميليارد دلاري پتروشيمي در سطح جهان در حال حاضر کمتر از يک درصد است.
وي خاطرنشان كرد : پيش بيني ميشود توليد محصولات پتروشيمي ايران تا سال 2015 به 76 ميليون تن معادل 26 ميليارد دلار برسد و شرکت ملي صنايع پتروشيمي را به جايگاه دومين شرکت بزرگ پتروشيمي در دنيا تبديل کند.
محمدي با بيان اين كه ايران دومين توليد کننده بزرگ اوپک است و حدود 11 درصد ذخاير قطعي نفت جهان را در اختيار دارد ،اين امر را موجب دسترسي فراوان و آسان به منابع اوليه پتروشيمي دانست .
وي رتبه ايران را در حال حاضر در رتبه 60 بزرگترين توليد کنندگان و صادر کنندگان محصولات پتروشيمي جهان عنوان كرد و افزود: تا سال 2010 بالغ بر 4 درصد صنعت پتروشيمي جهان و 33 درصد خاورميانه را در اختيار خواهد گرفت.
اين كارشناس وجود مشوق هاي صادرات و واردات که در مناطق ويژه اقتصادي داده ميشود، روابط مناسب با کشورهاي همسايه و موقعيت مناسب جغرافيايي و حمايت بيدريغ و همه جانبه مديريت عالي وزارت نفت از برنامه ها را از جمله شرايط و بسترهاي مناسب صنعت پتروشيمي کشور دانست.
وي، عزم و اراده دولت جديد در استفاذه از توانمندي و کارآمدي نيروها و متخصصان و شرکتهاي داخلي و ترجيح شرکتهاي داخلي به کمپانيهاي خارجي را از جمله ويژگي هاي مثبت شرايط امروز اين صنعت عنوان كرد .
اين كارشناس در ادامه گفت و گو خود با ايسنا همچنين فقدان نگرش و تفکر سيستمي و نگاه استراتژيک ونيز بي اعتنايي به کلان نگري اقتصادي را موجب خردبيني و روزمرهگي و شيوه هاي غير سيستمي دانست و افزود: متاسفانه شرايطي به وجود آمده است كه فرصت سوزي بررفتار و کردار و شيوه تصميم گيري مديران کشور مستولي شده است.
وي يكي از آثار مهم نهادينه شده شيوه هاي ناصحيح در صنعت نفت را بي اعتنايي به ضرورت احداث پالايشگاههاي مورد نياز کشور دانست .
محمدي يکي از پارامترهايي که در کشور تا کنون مغفول مانده است را استفاده از مديران كارآمد و برخوردار از دانش و فهم روز دانست و گفت : تاکنون اقتصادي بودن پالايشگاه سازي مورد مطالعه دقيق قرار نگرفته و فقط صرفه مالي اين کار ارزيابي شده است . يکي از مهمترين دلايل عدم توجه به ضرورت احداث پالايشگاه و زيان ده قلمداد شدن ساخت پالايشگاه در دولت پيشين، فقدان نگرش استراتژيک و دانش اقتصادي در تصميم گيري ها بوده است.در صنعت نفت کشور، وجود تعداد بسيار زياد مهندسين و متخصصين متعهد و دلسوز و فوق العاده کارآمد، يکي از نقاط مثبت و بسيار حائز اهميت اين صنعت به شمار مي رود.
وي افزود: وجود مهندسان متخصص و کارآمد صنعت نفت به جهت اعمال نگاه يکطرفه در بعضي موارد نقش مثبت خود را تا حدودي از دست داده است، زيرا در حوزه هاي کاملا اقتصادي که نياز به دانش آموخته و داراي تجربه مديريتي در رشته هاي مالي و اقتصادي و حقوقي دارد , از مهندسين و دانش آموختگان رشته هاي مختلف مهندسي استفاده شود و بخش هايي که بايد در مديريت تحصيلکردگان و دانش آموختگان مالي و حقوقي و اقتصادي قرار داشته باشد را تحت مديريت و تسلطّ مهندسان قرار داده است.
وي تصريح كرد: مديريت عالي امروز وزارت نفت براي جبران قصور و تقصيرهاي پيشين اقدامات قابل توجهي را در دستورکار خود و زيرمجموعه مرتبط قرار داده است.
وي در ادامه پيشنهاد كرد كه وزارت نفت به منظور بهينه سازي پالايشگاههاي موجود کشور، اصلاح ساختار کيفي محصولات پالايشگاهي مطابق با استانداردهاي بين المللي، اصلاح الگوي پالايشي مناسب در راستاي افزايش فرآورده هاي با ارزش افزوده بيشتر، اصلاح ساختار نفت خام خوراک پالايشگاهها برحسب منافع نفتي قابل اختصاص، انجام اقدامات لازم جهت بهينه سازي و رفع تنگناهاي عملياتي در پالايشگاههاي نفت کشور، انجام اقدامات لازم براي تصميم گيري الگوي مصرف انرژي و بهينه سازي مصرف انرژي، بهکارگيري دقت عمل هنگام احداث 3 پالايشگاه جديد موضوع برنامه چهارم توسعه را به طور جدي تر در دستور كار خود قرار دهد تا در اجراي برنامه چشم انداز موفق باشد.
انتهاي پيام
نظرات