مجيدزاده: تپهي ازبكي به 10 سال كاوش با حفاظت مناسب نياز دارد /وضعيت اسفناك تپههاي باستاني كي پايان مييابد؟/5
دكتر يوسف مجيدزاده، تاكيد كرد: وضعيت تپهي باستاني ازبكي ازنظر حفاظت و نگهداري از بخشهاي تاريخي كاوششده، بسيار اسفناك است.
وي كه سرپرست شش فصل كاوش در تپهي ازبكي بوده است، در گفتوگو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، تاكيد كرد: سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، پيش از هر كاري در تپهي ازبكي، بايد تكليف خود را با مالك آنجا مشخص كند؛ چراكه مالك تپهي ازبكي براي خود حقوقي ميشناسد و تا پيشاز مشخص شدن وضعيت ملك خود بههيچ وجه اجازه نميدهد، كاوشهاي باستانشناسي در ازبكي ادامه يابد.
اين باستانشناس با اشاره به آماده كردن طرح ايجاد پارك باستانشناسي در ازبكي، گفت: آن طرح، پيشاز ادغام دو سازمان ميراث فرهنگي و ايرانگردي و جهانگردي، آماده شد و باتوجه به نزديك بودن تپهي ازبكي به تهران، قرار بود پارك باستانشناسي و مركز مطالعات ايرانشناسي در آنجا ايجاد شود. باوجود آنكه نقشهي طرح با زيربناي دوهزار مترمربع، نقشهي مناسبي بود، اما متاسفانه با تغييرهايي كه در سازمان رخ داد، آن طرح بهطور كلي منتفي شد. از سوي ديگر، آثار باارزشي در ازبكي بهدست آمده بود كه ميتوانست حفظ شود ولي پس از چند سال حفاظت نكردن از آثار كاوششده، ديگر آنها ازبين رفتهاند و مشخص نيست اين محوطه، ارزش تبديل شدن به پارك باستانشناسي را دارد يا خير.
او كه درحال حاضر، كاوش مناطق باستاني جيرفت را برعهده دارد، تصريح كرد: تپههاي باستاني ازبكي حداقل 10 سال بايد كاوش شوند؛ البته ديگر نميتوان آثاري، درست مانند آنچه كه در كاوش سالهاي قبل بهدست آمده بود، پيدا كرد. بخشي از تپههاي باستاني براثر حفاريهاي غيرمجاز ازميان رفتهاند و در «يان تپه» نيز معبدي در ترانشهاي بزرگ بهدست آمده بود كه بدون شك در بخش ديگر تپه، معبد ديگري وجود نخواهد داشت؛ چون روي هر تپه يك عبادتگاه بيشتر وجود ندارد و معبد قبلي نيز ازميان رفته است. لذا اگر سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري بخواهد تپهي ازبكي را كاوش كند بايد با پوششهاي هوايي و يا هر سبك و سياقي كه ميتواند از آثار كاوششده حفاظت مستمر كند.
وي افزود: متاسفانه، سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري تنها براي حفاظت اوليه از آثار كاوششده كوشش ميكند و پساز آن، آثار رها ميشوند. هرچند آثار كاوششده در ازبكي، ازميان رفتهاند ولي تمام آنها مستندنگاري شده بودند و مطالب مربوط به آنها براي چاپ كتاب آماده است.
مجيدزاده با بيان اينكه بخشي از زمينهاي محوطهي باستاني ازبكي حدود 30 سال پيش زير كشت رفت و درختهاي ميوه در آنجا كاشته شد، گفت: در منطقهاي حدود 15 هكتار، باغ ميوه وجود دارد و مشخص نيست كه ريشههاي درختان، چيزي از آثار تاريخي باقي گذاشته باشند.
وي در پايان با تاكيد بر اينكه مالك تپهي ازبكي به فروش زمينهاي خود نيازي ندارد و اگر سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري ميخواهد بيشاز هشتهزار سال تمدن ازبكي را بشناسد، بايد براي خريد زمينها پيشقدم شود، اضافه كرد: مالك زمينهاي تپهي ازبكي، فردي مقتدر، سرمايهدار و منطقي است كه زير بار حرف زور نميرود. ازسوي ديگر، خانهاش در كنار محوطهي باستاني ازبكي است و اگر امسال به گروه كاوش ما اجازهي حفاري داد، بهدليل دوستي پنجساله و كامل شدن نتيجهي تحقيقات گذشتهي اين گروه بود؛ ولي تا تكليف زمينهاي او مشخص نشود، ديگر اجازهي ورود را به باستانشناسان نخواهد داد.
به گزارش ايسنا، محوطهي باستاني ازبكي در شهرستان ساوجبلاغ در 15 كيلومتري غرب شهر سيدجمالالدين اسدآبادي و در 73 كيلومتري شمالغربي تهران در شمالشرقي روستاي ازبكي واقع شده است. ازبكي، محوطهاي گسترده شامل يك تپهي بلند به ارتفاع 26 متر از سطح زمينهاي اطراف به نام «تپه ازبكي» و تعدادي تپهي كوتاهتر به نامهاي «گوموش تپه»، «جيران تپه»، «يان تپه»، «ماران تپه»، «دوشان تپه» و «تپه تختگاه» است. باتوجه به عمق لايههاي باستاني تا خاك بكر كه در جبههي شمالي تپهي ازبكي اثبات شده است، مجموع ارتفاع آن از خاك بكر بيشتر از 30 متر است و ميتوان گفت وسعت اين محوطهي باستاني به 100 هكتار ميرسد.
مجيدزاده در پايان آخرين فصل كاوش خود در تپهي ازبكي كه آبانماه انجام شد، «يان تپه» را با داشتن آثاري از دوهي تاريخي سيلك I ، قديميترين محوطهي ازبكي معرفي كرد. همچنين در اين محوطه، قلعهاي متعلق به دورهي مادها و آثار معماري متعددي از عصرآهن نمايان شده كه اين امر نشاندهندهي پيشينهي بسيار غني اين منطقه است.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بیاحترامی به اشخاص، قومیتها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزههای دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر میشود.
نظرات