/معرفي كشورهاي فراموش شده -16/ صحراي غربي؛ كشوري كه پس از سالها كشمكش هنوزهم در اشغال مراكش است
صحراي غربي، سرزميني است به مساحت 252 هزار و 120 كيلومتر مربع كه در شمال قارهي آفريقا و هم مرز با اقيانوس اطلس شمالي و بين دو كشور موريتاني و مراكش واقع شده است.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) آب و هواي اين كشور، داغ با صحراهاي خشك، بارش بسيار اندك و جريانهاي هوايي سرد ساحلي است كه اين جريانها اغلب ايجاد مه دود و شبنمهاي سنگين ميكند. از مهمترين مشكلات محيط زيستي اين منطقه ميتوان به كمبود آب و فقدان زمينهاي زراعي و قابل كشت اشاره كرد.
پايتخت اين كشور العيون دارد و مهمترين شهرهاي ديگر آن به نامهاي نواذيبو، داخله و بوكراع هستند. جمعيت اين كشور تنها 260 هزار نفر است. اين كشور پول مختص به خود ندارد و پول رايج در آن درهم مراكش است. زبان اصلي مردم صحرا، عربي است و دين اصلي آنها نيز اسلام است. گروههاي نژادي اصلي در صحرا عربها و بربرها هستند.
مهمترين منابع طبيعي اين كشور فسفات و سنگ معدن آهن هستند. صحرا منطقهاي غني از فسفات است و تصور ميشود كه داراي ذخاير نفتي ساحلي باشد.
اين قلمرو كه عمدتا بياباني است در شمال غرب قاره آفريقا واقع شده و دهههاي متمادي موضوع درگيريها ميان مراكش و جبههي آزادي بخش پليساريوي تحت حمايت الجزاير بوده است.
صحرا در سال 1884 تحت حاكميت اسپانيا در آمد و در سال 1934 به يك ايالت اسپانيايي تبديل شد.
در دههي 1960 ملي گرايي در اين منطقه ظهور كرد. در روز 10 مه سال 1973 جبهه آزادي بخش پليساريو تشكيل شد و خود را به عنوان نماينده تام مردم صحرا در اين منطقه مستقر كرد.
در اكتبر سال 1975 دادگاه بينالمللي لاهه ادعاهاي ارضي دو كشور مراكش و موريتاني را نسبت به اين قلمرو رد كرد. دادگاه حق خودمختاري را براي مردم صحرا تشخيص داد و اسپانيا نيز با برگزاري يك رفراندوم موافقت كرد. اما در نوامبر سال 1975 حسن دوم، شاه مراكش دستور دارد تا با اجراي طرحي موسوم به "پيشروي سبز"، بيش از 300 هزار مراكشي به صحرا بروند. با اين اقدام اسپانيا از برگزاري رفراندوم صرفنظر كرده و در مورد حاكميت صحرا با مراكش و موريتاني وارد مذاكره شد كه اين مذاكرات به توافقنامهي مادريد ختم شد. بر طبق اين توافقنامه كه 14 نوامبر سال 1975 به امضا رسيد، اين منطقه تقسيم گرديد. مراكش صاحب دو سوم از اراضي اين منطقه در شمال و موريتاني نيز صاحب يك سوم باقي مانده در جنوب شد. اسپانيا نيز موافقت كرد تا به حاكميت مستعمراتي خود پايان دهد.
پليساريو در 27 فوريه سال 1976 جمهوري دموكراتيك عربي صحرا و تشكيل اولين دولت خود را در 4 ماه مارس اعلام كرد. محمد عبدالعزيز نيز خود را رييس جمهور جمهوري دموكراتيك عربي صحرا ناميد.
در اوت 1978 يك ماه پس از وقوع كودتا، دولت جديد موريتاني پيمان صلح جديدي را با پليساريو امضا كرد و از تمام ادعاهاي ارضي خود صرف نظر كرد. پس از آن مراكش به جانب نواحي اشغالي و تحت اختيار موريتاني حركت كرد.
در مقابل الجزاير به آوارگان صحرا اجازه داد در يك شهر جنوبي الجزاير موسوم به تيندوف كه پايگاه اصلي پليساريو محسوب ميشد، مستقر شوند و پليساريو تا سال 1991 يك جنگ چريكي را عليه نيروهاي مراكشي رهبري كرد.
در آوريل سال 1991، سازمان ملل ماموريتي موسوم به "مينورسو" طراحي كرد كه وظيفهي آن برگزاري رفراندوم دربارهي سرنوشت اين كشور بود.
خلاصهي اين اقدام اجراي طرح صلحي بود كه طرح كلي آن در قطعنامهي شوراي امنيت در سال 1990 تصويب شده بود.
در سپتامبر سال 1991 آتشبسي به ميانجيگري سازمان ملل ميان جبههي آزاديبخش پليساريو و مراكش اعلام شد. اين طرح صلح منجر به يك دوره انتقالي و تعيين ژانويه سال 1992 براي برگزاري رفراندم شد.
مردم صحرا بايد در اين رفراندوم بين استقلال و يا حاكميت مراكش يكي را انتخاب ميكردند.
با اين حال از آن تاريخ كه آتش بس برقرار شد تاكنون برنامهي تحت حمايت سازمان ملل به صورت كامل اجرا نشده و دورهي انتقالي همچنان ادامه دارد.
مشكلات از آنجا آغاز شده كه جبههي پليساريو ميخواهد وضعيت طرح "پيشروي سبز"و مراكشيهايي كه وارد صحرا شدهاند، مشخص شود و آنها از اين سرزمين بيرون روند.
همچنين تلاشهاي ديگري كه از جانب سازمان ملل براي برقراري صلح صورت گرفته هر بار از سوي يكي از مدعيان و يا جبههي پليساريو با مخالفت رو بهرو شده است.
از آنجا كه هنوز هم عملا اين منطقه تحت كنترل اجرايي مراكش است، وضعيت قطعي و خودمختاري صحرا هنوز لاينحل باقي مانده است.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بیاحترامی به اشخاص، قومیتها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزههای دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر میشود.
نظرات