وضعيت كمي و كيفي برنامههاي ديني و مناسبتي سيما همواره مدنظر بسياري از اهالي و بينندگان رسانه‌ي ملي بوده و با وجود تلاش‌هايي كه در جهت بالا بردن كيفيت اين قبيل برنامه‌ها صورت گرفته، بازهم در ارتباط با ساختار و محتواي اين برنامه‌ها شاهد طرح مشكلاتي از سوي كارشناسان ،منتقدان و حتي مديران و برنامه سازان صداوسيما هستيم.
اين برنامه‌ها كه بنا بر ادعاي برنامه‌سازان سالهاست كه با مشكل كمبود بودجه (در بخش برنامههاي تركيبي و ميزگردها ) و مشكل كمبود زمان توليد ( در بخش برنامههاي نمايشي ) دست وپنجه نرم مي‌كنند، هر ساله با فرارسيدن مناسبت‌هايي همچون ماه رمضان حجم انبوهي از آنتن شبكه‌ها را به خود اختصاص مي‌دهند.
به گزارش خبرنگار سرويس تلويزيون ايسنا، اهميت ارتقاي كمي و كيفي برنامههاي ديني در رسانه ي ملي به حدي است كه رييس سازمان صداوسيما در روزهاي نخستين مهرماه 84 و در آستانه ي ماه مبارك رمضان از توليد برنامههاي ارزشمند و فاخر با هدف ارتقاي سطح بينش اعتقادي و ديني مردم به عنوان اولويت‌هاي رسانه‌ي ملي ياد كرد.
عزت الله ضرغامي از مديران و برنامه سازمان رسانه ملي درخواست كرد تا معارف ديني را به صحيح‌ترين شكل در قالب برنامههاي متنوع به مردم ارائه، و با افزايش زمان پخش اين گونه برنامه‌ها نقش خود را به خوبي ايفا كنند.
در همين ارتباط احمد ميراعلايي خواهان ورود مراجع ديني در عرصه‌ي تلويزيون و سينما شده و مي گويد: هرچقدر مراجع از اين عرصه‌ي دورتر باشند، دشمن نزديكتر مي‌شود و آزادي عمل بيشتري مي‌يابد.
اين تهيه كننده با اشاره به ضرورت تبيين درست ارزش‌هاي ديني از سوي رسانه‌ي ملي تصريح مي كند: به علت برنامه‌ريزي نارست پس از گذشت 27 سال از پيروزي انقلاب، هنوز در قالب برنامههاي مذهبي، ارزش‌هايي چون نماز و روزه به خوبي به مخاطبان معرفي نشده است !
به گفته‌ي ميراعلايي بهره‌گيري از شيوه‌هاي غيرمستقيم براي برنامه‌سازي ديني موثرتر است.
مدير گروه معارف شبكه‌ي سراسري صدا نيز اوج برنامههاي ماه مبارك رمضان خصوصا در راديو را در ويژه برنامههاي سحر متجلي مي‌داند.
حجت‌الاسلام عبدالله گودرزي در گفت‌وگو با ايسنا، مي‌افزايد: تعداد بيشتر مخاطبان راديو به نسبت تلويزيون در ساعت‌هاي ويژه سحر يكي از مزاياي اين رسانه است. بنابراين بايد دقت لازم در ساخت برنامههاي اين بخش صورت گيرد.
يك سردبير برنامه‌ي معارفي راديو نيز شناخت ظرفيت رسانه در انتقال معارف ديني و آگاهي از تفاوت آن با منبر و تجربه كردن قالب‌هاي مختلف در بيان اين گونه مطالب و بررسي باز خورد آن از سوي مخاطب را در برنامه‌سازي برنامههاي معارفي صدا و سيما ضروري مي‌داند.
يامين‌پور همچنين با بيان اين كه از هنر به معناي واقع كلمه در بسط معارف ديني در راديو و تلويزيون استفاده نشده است مي‌افزايد: بسياري از اوقات نخستين چيزي كه از انتقال معارف ديني به ذهن مي‌رسد صريح و رك به نمايش گذاشته مي‌شود.
حجت‌الاسلام حسين موسوي تبريزي، دبير مجمع محققين و مدرسين حوزه‌ي علميه‌ي قم ، درباره‌ي تاثيرات راهيابي خرافات و غلو در ذكر فضائل و مصائب اهل بيت (ع) در نگاه به مذهب شيعه، با ابراز تاسف از ترويج اين نوع خرافات حتي در صداو سيما ، مي‌گويد: اخيرا شاهد نقل قول‌هاي زيادي در منابر از سوي افراد بي‌سواد هستيم كه مثلا فلان شخص خواب امام زمان يا حتي خود حضرت (عج) را ديده است كه حتي اگر اصل اين مساله را منكر نشويم، ترويج و انتشار آن مضر است.
به گزارش ايسنا ، تهيه كننده‌ي برنامه ي تلويزيوني «جزرومد» نيز معتقد است: ساختن برنامههاي مذهبي بدون تحقيق، مثل آب در هاون كوبيدن است و انجام پژوهش براي برنامههاي اين چنيني ضروري است.
علي زاهدي درباره‌ي چگونگي جلوگيري از ورود خرافات در برنامههاي مذهبي اظهار مي‌كند: عدم استفاده از كارشناسان مذهبي خوب، يكي از مشكلات برنامههاي مذهبي است.
وي با تاكيد بر ضرورت متفاوت بودن برنامههاي مذهبي، تصريح مي‌كند: اگر ضرورتي براي ساخت برنامههاي مذهبي وجود دارد، اين آثار تلويزيوني بايد جذابيت بيشتر هم داشته باشند و با برخورداري از فرهنگ و معارف اسلامي در اجرا متفاوت باشد.
مدير گروه معارف شبكه‌ي سراسري صدا، استفاده از نيروهاي خلاق و خوش فكر، كارآمد و به روزكردن برنامه‌ها، بسته‌بندي پيام‌هاي ديني در بسته‌هاي مناسب و دقت و تامل بيشتر در ارائه يك برنامه مذهبي ـ معارفي را ضروري مي‌داند.
حجت‌الاسلام عبدالله گودرزي با موثر خواندن نقش صدا و سيما در تعميق و ترويج انديشه‌هاي ديني مي گويد: براي القاء پيام‌هاي معنوي و مذهبي بايد زحمت بيشتري كشيد و فعال‌تر بود.
به اعتقاد وي مداحي‌ها و مولودي‌ها بايد با دريافت عاطفي براي مخاطب همراه باشد و هم جنبه ديني و معرفتي را در او بالا ببرد.
بر اساس گزارش ايسنا، مدير راديو معارف نيز معتقد است: ارائه كارهاي مشابه ديني و مذهبي در شبكه‌هاي مختلف صداوسيما نشان دهنده‌ي اين است كه بر روي اين موضوعات كار تخصصي صورت نمي‌گيرد.
حجت‌الاسلام حجت‌الله بيات، از تشابه نسبتا زياد برنامههاي معارفي شبكه‌هاي مختلف صدا و سيما با يكديگر انتقاد مي كندو مي افزايد: سطوح و قالب برنامههاي معارفي و ديني به درستي و بر اساس تعريف و ماموريت شبكه‌ها و مخاطبان آن‌ها برنامه‌ريزي و تنظيم نمي‌شود.
جواد هاشمي ـ بازيگر ـ مي‌گويد: استفاده از مشاور ديني در كنار نويسنده در برنامههاي مذهبي ضروري است و موجب نگارش فيلمنامه با ديدي عالمانه‌تر و دقيق‌تر مي‌شود.
وي مي فزايد: با انجام اين كار علاوه بر جلوگيري از ورود خرافات در متن برنامه، اثر با مميزي مواجه نمي‌شود.
هاشمي با اشاره به كارهاي مذهبي ساخته شده اظهار مي كند: بسياري از كارهاي توليد شده، توانسته است، مايه‌هاي مثبت و اثر گذار داشته باشد البته خيلي وقتها هم اينطور نبوده است. بايد با بهره‌گيري از موضوعهاي متنوع مذهبي و آموزه‌هاي ارزشي آثار خوبي را خلق كرد.
به گزارش ايسنا يك عضو كميسيون فرهنگي مجلس برنامههاي نيز اين روزها گفته است كه صدا و سيما بايد داراي بار علمي بيشتري در مورد موضوعات متفاوت مذهبي و ديني باشد.
اميررضا خادم تصريح مي‌كند: گاه شاهديم كه صدا و سيما در برخي از مراسم از جمله عاشورا، تاسوعا و شب‌هاي قدر كه مردم به صورت طبيعي شركت مي‌كنند تنها با پخش مستقيم آن از شبكه‌هاي مختلف سعي در پر كردن برنامههاي تلويزيون دارد.
انتهاي پيام
نظرات