”آيين نگارشي در وبلاگها“ گفتوگو با رضا شكراللهي، حسن محمودي و ناتاشا اميري «رعايت آيين نگارشي در وبلاگها مثل سواد اول دبستان است»

خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، در گفتوگوهايي با رضا شكراللهي، حسن محمودي و ناتاشا اميري، ارزيابي آنها را از شيوهي آيين نگارشي در وبلاگها جويا شده است.
رضا شكراللهي با تفكيك قايل شدن بين زبان فارسي و نگارش در وبلاگستان گفت: زبان، بحثي كليتر، عامتر و مهمتر و نگارش، بخشي از زبان است. اجماعي كه وجود دارد، اين است كه وبلاگستان به خاطر اينكه توانسته مرزهاي بين زبان محاوره و معيار را بردارد، زبانشناسان را به تكاپو انداخته و زبان فارسي به خاطر حضور وبلاگستان از حالت مردگي خارج شده است و جان تازهاي ميتواند گرفته باشد.
او با بيان اينكه وبلاگستان، نوشتن را از انحصار روزنامهنگاران، داستاننويسان و انديشمندان خارج كرده است، افزود: به اين وسيله هر كسي به سادگي ميتواند وبلاگي داشته باشد و بنويسد كه در اين بين، علاوه بر زندگي دوبارهي زبان، با شلختگيها، بيمعياريها و هرزنگاريها هم مواجهيم كه اين به نظرم به ضرر زبان ما نيست؛ اينها بخشي از توفاني است كه ميتواند اتفاق بيفتد و درنهايت چيزي كه درست است، به جا ميماند.
شكراللهي در ادامه با اشاره به اهميت بحث آيين نگارش در وبلاگستان گفت: خودم يكي از كساني بودم كه اين موضوع را اولين بار تحت عنوان «غلط نامه» در «خوابگرد» مطرح كردم و معتقدم درست است آزاديم در وبلاگستان هر چيزي را هر جوري كه ميخواهيم بنويسيم، اما فراموش نكنيم همانطور كه نوشتن روي كاغذ آييني دارد، نوشتن روي وب هم آيين خاص خود را دارد؛ بعضي اين بحث درستنويسي را با انشا اشتباه گرفتند و خيلي از واكنشهاي منفي هم به همين دليل بود.
او افزود: همانطور كه نوشتن «است» با صاد مسخره است، در وب هم اصول اوليهي نگارشي مثل نقطهگذاري وجود دارد كه با نوشتن روي كاغذ فرق ميكند و بايد رعايت شود. كساني كه جديترند، اين موارد را رعايت ميكنند و من كساني را كه اين آييننگارشي را رعايت نكنند، به شلختگي متهم ميكنم؛ اين موضوع مثل سواد اول دبستان است.
شكراللهي تاكيد كرد: درست است كه هر كس در وبلاگستان ميتواند هر طور كه دلش ميخواهد بنويسد، اما اين به نوع نگارش مربوط ميشود كه بعضي با زيان معيار، محاوره يا شكسته مينويسند، ولي غلط نوشتن مساله ديگري است و هر كس ميگويد دوست دارد در وبلاگش غلط بنويسد بايد به او خنديد.
او در عين حال تاكيد كرد: بر روي واژهها هم بايد دقت كرد؛ چنان كه منظور از آيين نگارش، انشا نيست، يا زبان با نثر فرق دارد.
اما حسن محمودي گذاشتن قاعده و قانون را براي شيوهي نگارش در وبلاگنويسي، كاري نامعقول دانست و گفت: وبلاگ، دفترچهي يادداشت روزانهاي است كه منتشر ميشود و ديگران هم آن را ميبينند. اين يادداشتها در فضاي مجازي ضوابطي را دارد كه آن را از ذات خودش ميگيرد؛ نه از چيزهايي از پيش تعيين شده و اين ضابطه اين است كه هر كس هر جور دوست داشت، بنويسد و منتشر كند؛ همانطور كه قبل از اين هم براي دفترچهي يادداشت قاعدهاي نداشتيم.
او افزود: دستورالعمل گذاشتن براي وبلاگنويسي همان بلايي را سر ما ميآورد كه كتابهايي مثل «غلط ننويسيم» ابوالحسن نجفي سر داستاننويسي ما آوردند؛ كتابها و هدايتها و نظارتهايي از اين دست باعث شد گفتار و لحن مردم وارد داستاننويسي ما نشود.
بلاگر «آدم و حوا» متذكر شد: قواعد و قوانين وبلاگنويسي در وهلهي اول از بيضابطهگياش نشات ميگيرد. كساني كه داستان نويس يا روزنامه نگارند و در كنار آن به وبلاگنويسي مشغولند، براي اين به اين كار ميپردازند كه از همهي ضوابط و قوانيني كه بوده، خارج شوند و برخي اصلن براي فرار از اين مساله به وبلاگنويسي رو ميآورند.
او همچنين متذكر شد: يكي از مزيتهاي وبلاگنويسي كه در سالهاي اول همه از آن حرف ميزدند، وارد كردن لحن زنانه دردنياي مجازي بود كه در فيلم و ادبيات رسمي ما غايب بود و اين به داستاننويسان و پژوهشگران كمك ميكند. اما كمكم بعضي ها قواعدي مشخص كردند و اصلا نميدانم چطور به خود اجازه ميدهند براي چيزي كه در وهلهي اول متكي به فرد، خواست او و تراوشات دنياي فردي اوست، قاعده و ضابطه بگذارند.
اين داستاننويس و روزنامهگار شيوههاي مختلف نگارشي را در وبلاگها، اتفاقن خيلي مثبت دانست و گفت: آنها كه نگران اين موضوع هستند، مثل استادان ادبيات قديمند كه در برابر جريانهاي نوگرايي مثل محمدعلي جمالزاده و صادق هدايت ايستادند و حالا آنها به تاريخ پيوستهاند و جمالزاده و هدايت ماندهاند.
محمودي دربارهي رعايت مسائل نوشتاري، از جمله املاي صحيح كلمات توسط بلاگرها، گفت: مثلا اگر فرد كم سوادي در خاطراتش كلمهاي را اشتباه بنويسد، وقتي نوشتهاش ارزش پيدا كند و بخواهند آن را منتشر كنند، آن كلمه را تصحيح ميكنند و راهكاري هست. در وبلاگنويسي هم اگر كسي از روي بيسوادي كلمهاي را نادرست بنويسد، فكر نميكنم در زبان فارسي تاثيري بگذارد، گاهي هم كسي عمدا ميخواهد ساختار را عوض كند، و به شيوه و رسمالخط ديگري معتقد است كه باز اگر موفق باشد جريانسازي خاص خود را ميكند.
محمودي با تاكيد بر اينكه اين مسائل به زبان فارسي خدشهاي وارد نميكنند، يادآور شد: اتفاقن وبلاگنويسي كمك كرده است تا زبان نوشتاري ما به آن چيزي كه بايد، نزديكتر شود. در اين دهه، زبان پويا و جاندار را كمتر در داستاننويسيمان ديدهايم و قواعد و محدوديتها خيلي ملكهي ذهن نويسندهها بوده كه اگر جسارتي در كار نويسندگان وبلاگنويس ميبينيم، كمتر در داستانهايمان وجود دارد و درمجموع، مزيتهاي زبان وبلاگنويسي خيلي بيشتر از ضررهاي آن است.
ناتاشا اميري نيز با بيان اينكه وبلاگنويسي شرايط خاص خود را دارد، گفت: از كسي كه نويسنده است و وبلاگنويسي ميكند، اين انتظار وجود دارد كه شسته و رفته و بيغلط بنويسد؛ ولي اين انتظار از كسي كه نويسنده نيست، بيجاست.
اين داستاننويس افزود: مثلا كسي كه كارمند است و رشتهاش هم رياضي بوده، اصلا به آيين نگارش توجه نميكند و حتا با غلط املايي مينويسد كه اين به نظرم خيلي قشنگ است.
اين بلاگر با باين اينكه قواعد وبلاگ، ساختهي ذهن خود و بلاگنويسان است، گفت: بيشتر مردم صحبتهايشان پر از اشتباه است؛ نوشتن هم كه ديگر بدتر است و به نظرم، اينكه يك آدم عادي تقصير را با سين بنويسد جالب است.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بیاحترامی به اشخاص، قومیتها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزههای دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر میشود.
نظرات