*گزارش - ايسنا* زيباترين رخدادهاي ژئومورفولوژي را در دل كويرهاي يزد نظاره كنيد
طبق آخرين آمارهاي دريافتي توانايي ارزآوري اكوتوريسم 12 ميليارد دلار است. اكورتويسم و طبيعت‌گردي نسبت به
بخش‌هاي ديگر مانند جاذبه‌هاي سياحتي، فرهنگي و ... داراي ميانگين رشد بالاتري در سطح جهان است و در ايران رشد جاذبه‌هاي فرهنگي در سال گذشته چهاردرصد و رشد اكوتوريسم و طبيعت گردي بيست درصد بوده است.
به گزارش خبرنگار ايسنا اين روند نشان مي‌دهد توجه بيشتر به جاذبه‌هاي طبيعي و اكوتوريسم در تمام كشورهاي دنيا افزايش يافته است. به اذعان كارشناسان بخش اكوتوريسم، قابليت‌هاي منحصر به فرد ايران از نظر جاذبه هاي توريستي به شكل قابل توجهي متنوع است، به طوري كه تنها 520 نوع پرنده در ايران وجود دارد و اين نوع جذابيت‌ها مي‌تواند سالانه جهانگردان زيادي را به كشور ما بكشاند.
بيابان، شن‌هاي روان و ريگزارها با همة معضلات ودر عين حال جذابيتهايش يكي از واقعيات اقليمي موجود در استان يزد به شمار مي‌آيد. در استان يزد بيش از 4/6 ميليون هكتار اراضي بياباني وجود دارد كه از اين نظر در كشور قابل توجه است.
عرصه‌هاي منابع طبيعي استان يزد حدود 5/12 ميليون هكتار وسعت دارند كه بيش از نيمي از آن را بين 4/6 ميليون هكتار از اراضي بياباني وماسه هاي روان فراگرفته است، استان يزد 19 درصد اراضي بياباني كشور را در خود جاي داده وبه اين ترتيب يكي از استانهاي عمده بياباني كشور به شمار مي‌آيد.
در ميان نقاط كويري كشور شايد كمتر منطقه‌اي را بتوان پيدا كرد كه به لحاظ جاذبه‌هاي توريستي همپاي يزد باشد. يزد اين ديار كهن كه در گذشته‌اي نه چندان دور آن را دارالعباد مسلمين مي‌خواندند، اينك با انبوهي از جاذبه‌هاي فرهنگي، زيارتي باستاني، تاريخي و طبيعي چشم انتظار گردشگران نشسته است.
در ميان منابع متنوع جهانگردي در ايران، كوير از جاذبه‌اي خاص برخوردار است. گشت و گذار در ميان فضاهاي وسيعي كه نگاه را تا دور دست مي‌كشاند، غافلگير شدن در چشم‌انداز شن‌هاي روان و شوره‌زارهاي خشك و سوزان، ابنيه تاريخي، سايه تك آبادي‌ها، بناهاي آجري رنگ، ساختمان‌هاي ساده و خشن، كاروان‌سراها و رباط‌هاي قديمي براي هر جهانگردي جذاب و ديدني است.
جاذبه‌هاي كويري در استان يزد ازطريق دو محور مورد توجه قرار گرفته است: اول محور يزد به بافق كه با گذر از مسجد كهن فهرج در حاشيه كويرتا بافق ادامه مي‌يابد. در طول راه، جنگل‌هاي گز، زيبايي و جذابيت خاصي به اين مسير بخشيده است. پارك‌بسيار زيباي آهن‌شهر نيز با 20 هكتار وسعت در انتهاي مسير بافق خودنمايي مي‌كند.
مسير ديگر، محور يزد، خرانق، بياضه تاخور بيابانك است كه سرشار از تپه‌هاي گنبدي شكل شني پوشيده ازتاق و بوته‌هاي صحرايي و كويري است. در سراسر اين مسير، رباط‌هايي زيبا و متعدد با پنجره‌هايي قوسي ومعماري شگفت‌انگيز قرار دارند كه از آن جمله به قلعه نظامي بياضه در كنار باغ‌هاي زيباي آبادي‌ِخور بيابانك مي‌توان اشاره كرد. از ديدني‌هاي ديگر اين محل، درخت زيتون است كه عمر آن به بيش از يك هزار سال‌مي‌رسد.
عمده مناطق كويري استان يزد عبارتند از: كوير اردكان (سيان كوه) كه، بين دو كوه منفرد «هوش» به ارتفاع 1939 متر در جنوب و «سياه‌كوه» به ارتفاع2050 متر در شمال قرار دارد.
كوير ابرقو كه به شكل دايره بين دو رشته كوه قرار گرفته و به فاصله كمي از آن كوير تاغستان واقع شده‌است.
كوير درانجير كه با 1500 كيلومتر مربع مساحت در شرق استان يزد قرار گرفته است. كوير هرات و مروست با مساحت تقريبي 500 كيلومتر مربع و نسبتاً مرطوب. كوير بهشت آباد بين انار و رفسنجان با جهت شمال غربي به جنوب شرقي. كوير بهادران در جنوب شرق مهريز، با جهت شمال غربي به جنوب شرقي. كويرهاي ساغند، حاجي‌آباد و زرين‌آباد
محوطه‌ي غربال‌بيز نيز در كنار بخشي از ارتفاعات شيركوه قرار دارد و يكي از دو چشمه مهم استان است. نام غربال‌بيز به دليل حفره‌هاي متعدد دامنه كوه بر اين منطقه گذاشته شده كه در فصل‌هاي پر باران، آب چشمه‌ي غربال‌بيز از دامنه كوه جاري مي‌كند.
به گزارش ايسنا ماهي‌هايي كه همراه با اين آب از كوه بيرون مي‌آيند، از نوع ماهي كور هستند و مردم معتقدند كه اين ماهي‌ها در طول قرن‌ها در زير زمين و داخل كوه توليد مثل كرده و پرورش مي‌يابند؛ اين ماهي‌ها به دليل آنكه در معرض نور خورشيد قرار نداشتند رنگي روشن دارند. ماهي‌هاي كور منبع غذايي پرنده‌هاي ماهي‌خواري هستند كه در فصل كوچ، از طرف بخش‌هاي شمالي به سمت جنوب مهاجرت مي‌كنند. اين مساله يكي از جاذبه‌هاي طبيعي منطقه است؛ چراكه هيچ‌كس انتظار ندارد در استان يزد كه منطقه‌اي كويري است، مرغ ماهي‌خوار ديده شود.
دره‌هاي سرسبز و مناطق ييلاقي، چشمه سارها، ارتفاعات و قله‌ها، غارها، حيات وحش و شكارگاهها و به‌ويژه جاذبه‌هاي كويري از خصوصيات جالب توجه طبيعت يزد است كه برخي از آنها جزء تفرجگاههاي مهم‌مردم استان به شمار مي‌آيند.
استان يزد از لحاظ كنش‌هاي فرهنگي نيز جالب توجه است. اين منطقه از لحاظ رفتارهاي فرهنگي مردم‌كانون گوناگوني‌هاست و در اين بين خصوصيات فرهنگي زرتشتيان از پيشينه تاريخي درخشاني برخوردار است.زرتشتيان طبق آئين زرتشت مراسم ويژه‌اي را در روزهاي معيني از سال برگزار مي‌كنند كه از ديدگاه جهانگردي براي افراد مسلمان و پيروان ساير اديان جالب توجه و ديدني است.
عمده‌ترين و شايد تنها كانون‌هاي طبيعي و ديدني استان، دامنه‌هاي شيركوه اعم از پيشكوه، ميانكوه و پشتكوه‌است. دره‌هاي سرسبز و زيباي منشاد، بنادك سادات (بنافت)، طرزجان، ده‌بالا، باقي‌آباد، فخرآباد و ثاني‌آباد درميانكوه و دره‌هاي سانيچ، بردستان، بنادك ديزره، سخويد، شواز، بيداخويد، نصرآباد، مزرعه آخوند، علي‌آباد،شاه‌آباد، شريف‌آباد، صادق‌آباد در پشتكوه به دليل برخورداري از آب و هواي خنك در تابستان‌هاي گرم، ييلاق‌سنتي مردم بومي محسوب مي‌شوند و هر ساله در فصل تابستان هزاران خانواده يزدي، ايراني و جهانگردان را پذيرائي مي‌كنند.
به اين ترتيب يزد با همه زيبايي‌هاي خيره‌كننده خود گردشگران و اكوتوريست‌ها را به ويژه براي بازديد از بيابان‌هاي جذاببه سوي خود فرا مي‌خواند.
رييس پژوهشكده مناطق خشك و بياباني دانشگاه يزد بيابان‌هاي ايران را يكي از زيباترين منظره‌هاي اكوتوريستي دنيا دانسته و مي‌گويد: تپه‌هاي ماسه‌اي يكي از فرآيند‌هاي مناطق بياباني است كه در اطراف شهر يزد با مساحتي در حدود 30 هزار هكتار گسترش يافته است.
دكتر محمدرضا اختصاصي ادامه داد: سن تپه‌هاي ماسه‌اي اطراف شهر يزد كمتر از 2 هزار سال برآورده شده است كه ريشه در تاريخ فعاليت‌هاي انساني و به طور كلي بيابانزدايي انسان ساز داشته و حاصل استفاده بي‌رويه از گياهان توسط جوامع گذشته است.
دكتر اختصاصي اظهار داشت: در محدوده شمال خويدك و فهرج يزد، علاوه بركوه ريگ چهل‌تاش، تراكمي از تپه‌هاي طولي و هرمي شكل با ارتفاع بيش از 20 متر و گاهاً به طول 7 كيلومتر قابل روئيت است، كه در كنار بناهاي تاريخي شهدا و مسجد جامع فهرج و قلعه خويدك از ارزش اكوتوريستي بسيار بالايي برخوردار است و بنا به اظهار بسياري از اكوتوريست‌هاي خارجي اين مجموعه زيبا در كمتر نقطه‌اي از جهان قابل مشاهد است.
وي گفت: از چشم‌اندازهاي بيابان و حتي از تپه‌هاي ماسه‌اي مي‌توان به خوبي درآمد كسب نمود و در راستاي برنامه‌هاي بيابان زدايي هزينه كرد. به عنوان مثال از تپه‌هاي ماسه‌اي مي‌توان در توليد سند بلاست، آجر، ماسه آهكي و منبع ماسه كانال‌هاي حفاري شده، در ساختمان سازي و براي برگزاري مسابقات رالي اتومبيل، موتورسواري، شترسواري و پرواز با كايت استفاده نمود و براي ساكنين منطقه درآمد ايجاد كرد.
رييس پژوهشكده مناطق خشك و بياباني دانشگاه يزد در انتها يادآور شد: روستاهاي فهرج و خويدك با قدمتي بيش از 2 هزار سال و با سابقه طولاني در امر كشاورزي به وسيله نهرهاي جاري از شيركوه، امروزه در كنار هكتار‌ها تپه ماسه‌اي آرميده است و قطعاً همت بلند و توانايي ساكنين مي‌تواند آن را به مجموعه‌ي اكوتوريستي درآمد‌زا تبديل نمايد. چنانچه با قطره‌هاي آب و كشت‌هاي گلخانه‌اي اين محيط بياباني را به مجموعه‌اي آباد و كم نظير تبديل نموده است.
پروفسور بوشه، استاد جغرافياي دانشگاه وستبورگ آلمان نيز كه از اين استان بازديد كرده مي‌گويد: ايران و از جمله استان يزد به دليل شرايط اقليمي و لخت بودن طبيعت زيباترين رخدادهاي ژئومورفولوژي را دارد و مي‌تواند مي‌تواند جايگاه اكوتوريستي خوبي را در دنيا به خود اختصاص دهد.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات