/زمان رسيدگي به وضعيت اسفناك آثار باستاني فيروزآباد كي فرا مي‌رسد؟/ دو اثر تراز اول معماري ايران به‌تدريج در اثر بارندگي تخريب مي‌شوند
هر سه اثر فيروزآباد اهميت فراوان دارد؛ قلعه‌دختر اولين بناي گنبددار ساساني، كاخ اردشير (آتشكده‌ي پارس) بزرگترين بناي سنگ‌لاشه‌ي جهان و نقش‌برجسته‌ي تنگاب هم جزو نخستين نقوش برجسته‌ي ابتداي حكومت ساساني بوده است.
محمدرضا دهقاني ـ استاد دانشگاه ـ در گفت‌وگو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) با بيان اين مطلب، افزود: قلعه‌دختر و آتشكده (كاخ فيروزآباد) به‌عنوان دو اثر تراز اول معماري ايران در فيروزآباد قرار دارند؛ قلعه‌دختر اولين بنا در دوره‌ي ساساني است كه در آن گنبد ديده مي‌شود. در اين قلعه، تعدادي حياط مرتبط با يكديگر وجود دارد و جزو نادر آثار معماري است كه فضاهاي آن با رامپ به هم وصل مي‌شوند؛ يعني هر فضا بدون پله و با وجود سطحي شيبدار به فضاي ديگر متصل مي‌شود.
وي با اشاره به اينكه به‌زودي پايگاهي دايمي در فيروزآباد ايجاد مي‌شود، گفت: تفاوت اصلي معماري ايراني با معماري روم در نحوه‌ي ايجاد گنبد در بنا بوده است؛ در معماري روم، گنبد را روي فضاي دايره شكل مي‌زدند ولي در معماري ساساني، گنبدها بر فضاهاي مربع شكل ايجاد شده است و براي ساختن گنبد گوشه‌سازي مي‌كردند كه نمونه‌هاي اوليه‌ي آن را در قلعه‌دختر مي‌بينيم.
وي با بيان اينكه قلعه‌دختر از سنگ‌لاشه ساخته شده است كه روي آن را نماكاري كرده‌اند درباره‌ي كاخ فيروزآباد، توضيح داد: اين بنا، بزرگترين بناي سنگي در دوران باستان بوده كه گنبدخانه‌ي بزرگي دارد و شيوه‌ي معماري آن در ادامه‌ي شيوه‌ي معماري قلعه‌دختر است. آتشكده علاوه بر اينكه تزييناتي مشابه تزيينات تخت‌جمشيد (پارسه، پرسپوليس) دارد داراي اين ويژگي است كه در مقابل بركه‌اي طبيعي ساخته شده و به همين دليل، حدس مي‌زنند كه كاربري آتشكده داشته است، چون كاخ‌هاي را در چنين مكان‌هايي نمي‌ساختند.
دهقاني آتشكده‌ي فيروزآباد را با آتشكده‌ي آذرگشتسب در مجموعه‌ي تخت‌سليمان كه در فهرست ميراث جهاني ثبت شده است قابل مقايسه دانست و ادامه داد: آتشكده‌ي فيروزآباد با سنگ‌لاشه ساخته شده است و در نماي بيروني آن يكسري تاق‌نماهاي تزييني وجود دارد.
وي با يادآوري اينكه گنبدها در اين بناها آجري هستند تاكيد كرد كه بخش‌هايي از قلعه‌دختر و آتشكده بر اثر بارندگي‌هاي زياد و سنگيني برف كه در منطقه‌ي فيروزآباد زياد مي‌بارد، تخريب شده است.
اين كارشناس معماري بنا، اضافه كرد: بناهاي تاريخي مانند پيرمردي هستند كه چندبار سكته كرده باشد و بايد مراقبت دايمي از آن‌ها شود و هيچ‌گاه نباد از مرمت آن‌ها دست كشيد. البته مشكل اصلي فيروزآباد كمبود بودجه است به‌گونه‌اي كه در سال گذشته بودجه‌اي در حدود 500 ميليون تومان كه بسيار اندك است به اين منطقه تخصيص داده شد.
وي همچنين درباره‌ي ميل فيروزآباد، تصريح كرد: اين بنا تنها اثر باقي‌مانده از شهرگور است و گويا محل نگهباني بوده و اگر اتفاقي مي‌افتاده با قلعه دختر در ارتباط بوده است. در گذشته، پله‌اي مارپيچي دورتادور ميل بالا مي‌رفته كه اكنون تخريب شده است.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات