«سينماي كمدي» كه به عنوان يك گونه و ژانر موفق و تاثيرگذار در سينماي جهان عمل كرده در كشور ما همواره وضعيت چندان مطلوبي نداشته است. بخش تحقيق و گزارش‌هاي هنري ايسنا به بهانه اکران نوروز 84 که با نمايش فيلمهايي اغلب در گونه ي کمدي همراه شد با نگاهي اجمالي به سينماي كمدي ايران در پي آن است در وضعيت و مسائل اين ژانر خاص كند و كاوي داشته باشد. الف: فرهنگ شرق و سينماي كمدي شادي و خنده همواره به عنوان مشخصه‌هاي فرهنگ شرقي در دنيا زبانزد بوده است. مردماني شاداب، فروتن و صبور كه به زندگي از دريچه‌اي خاص نگاه مي‌كنند. سينما به عنوان اختراع شگفت‌انگيز انسان، زمينه‌اي براي گسترش فرهنگ بشري به شمار مي‌رود. ملتي چون ايران كه گنجينه‌ي طنز مكتوب قابل اعتنايي دارد و سرايندگان شهير و نامدارش هم ذوق و شوق طنزگويي داشته‌اند، اكنون سبد شوخي و طنزش در عرصه تصوير و سينما برغم توليد نسبتا انبوه خالي است. ب: سينماي كمدي ايران پيش از انقلاب اسلامي با مروري بر فعاليت سينماي كمدي در پيش از انقلاب متوجه مي‌شويم اين ژانر فارغ از موضوع‌هاي سطحي و نوع كارگرداني آن، در مقايسه با ديگر آثار موفق‌تر به نظر مي‌رسد. اما در چنان فضايي رگه‌هاي اميدواركننده‌تري از سينماي كمدي هم به چشم مي‌خورد كه براي نمونه مي‌توان به «سه ديوانه» (جلال مقدم)، «سازش» (محمد متوسلاني) و به فيلم «آقاي هالو» به كارگرداني داريوش مهرجويي و مجموعه تلويزيوني دايي‌جان ناپلئون (ناصر تقوايي) اشاره داشت. پيش از انقلاب جدا از گروههاي كمدي، تعدادي كمدين هم در سينماي ايران فعاليت مي‌كردند كه اغلب در فيلم‌هاي شبه ملودرام يا درام آن ايام، نقشي مكمل داشتند، كمدينهايي كه ايجاد موقعيت‌هاي خنده‌آور از طريق شوخي‌ كلامي و هجو لهجه‌هاي مختلف را دستمايه كار قرار دادند و در اين ميان جايگاهي براي خويش فراهم كردند. در مجموع فارغ از برخي آثار، توليدات سينماي كمدي ايران، پيش از انقلاب چندان قابل توجه نبوده است. ج: سينماي كمدي ايران پس از انقلاب اسلامي در نخستين سالهاي پس از انقلاب سينماي كمدي به مهمل و بستر مناسبي جهت به سخره گرفتن تيپ‌هاي خاص قبل از انقلاب و شخصيت‌هاي گاه سياسي و فرهنگي آن دوران تبديل شد و فيلم‌هاي توليد شده از كيفيت بالايي برخوردار نيستند و بلاتكليفي در گزينش مضمون، نوعي خودسانسوري را به سينماي كمدي تحميل كرده است. اماسينماي كمدي پس همگام با رشد كيفي و محتوايي سينماي كشور در سالهاي بعد رشد نسبتا قابل توجهي داشته است و با ساخت فيلم‌هايي چون «اجاره‌نشين‌ها» (مهرجويي) «دزد عروسكها» (محمدرضا هنرمند)، «كفش‌هاي ميرزانوروز» (محمد متوسلاني) و در سالهاي اخير با آثاري چون «روز با شكوه»، «جيب‌برها به بهشت نمي‌روند»، «تحفه‌ها» و «مجسمه» (ابراهيم وحيدزاده)، «نان، عشق و موتور هزار» و «مارمولك» خودي نشان داده است. در عموم اين فيلم‌ها توجه مخاطب به موقعيت كشانده شد . د: سينماي كمدي و مانع مميزي شايد بي‌اغراق نباشد اگر بگوييم كه از ميان هزاران فيلم توليدي از ابتداي رواج سينما در ايران تاكنون توليد فيلم و «آثار كمدي» واقعي، جذاب و پركشش در سينماي ايران انگشت‌شمار است.به گزارش ايسنا فقدان جريان قوي و مستمر سينماي كمدي در ايران، عوامل بسياري دارد كه به اعتقاد كارشناسان محدوديت‌ها و وجود برخي «مميزي‌ها» مهم‌ترين مانع اين «گونه»ي سينمايي به شمار مي‌رود. «مميزي سياسي» به عنوان يکي از موانع توليد فيلم با رويكرد كمدي انتقادي در اين ميان بيشتر رخ‌نمايي مي‌كند، چرا كه در عوض فيلم درباره مسايل اخلاقي و رفتارهاي اجتماعي بسيار ساخته شده و آثاري كه با لودگي‌هاي گاه وقيحانه ساخته شدند در پرونده سينماي ايران بسيار وجود دارد. آثاري كه صرفا نام كمدي را يدك كشيدند و بهره واقعي از اين ژانر سينمايي نبرده‌اند و به نوعي «لمپنيزم» را در اين نوع سينما در قالبي ديگر از فيلم‌ فارسي اشاعه دادند. هـ ـ آنچه به نظر مي‌رسد: جريان كمدي در سينماي ايران همواره جرياني ضعيف بوده و هر زمان كه اين نوع سينما در مسير تكوين قرار گرفته با موانعي روبرو شده است ، سينمايي كه همگام با روند موفقيت‌هاي سينماي كشور بوده و از سهمي ويژه براي جذب مخاطب در بزنگاه‌هاي رخوت و زمين‌گيري صنعت فيلم ايران برخوردار است. سينمايي كه به باور عده‌اي از سينماگران ناجي جريان فيلم‌سازي كشور در دوره‌هاي پرمخاطره بوده و همواره مهجور و مغفول عوامل فشار بيروني به سينما بوده است. اميد است با كاستن از مميزي‌هاي گاه سليقه‌اي و مانع‌تراشي‌ها با مشخص‌كردن ضوابط دقيق در نوشتن ، توليد و پخش بالندگي سينماي كمدي ايران را شاهد باشيم. انتهاي پيام