مجموعه 214 اثر فرهنگي - تاريخي ساوجبلاغ به عنوان يكي از ذخاير باستاني و تاريخي در ايران به دليل نبود نهادي مستقل و متولي مشخص، با دارا بودن قابليت‌هاي فراوان، با تخريب و تهديد جدي مواجه است. حسين عسگري ـ محقق و پژوهشگر ـ در گفت‌وگو با خبرنگار ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران، بيان كرد: ساوجبلاغ از نظر ميراث فرهنگي نه فقط در سطح استان تهران، بلكه در سطح كشور حرفهاي زيادي براي گفتن دارد. از شواهد آن مي‌توان به تعداد فراوان آثار شناسايي شده توسط كارشناسان سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري اشاره كرد كه تا كنون 87 اثر آن جداي از ثبت محلي به ثبت آثار ملي ايران نيز رسيده است كه كهن‌ترين آنها مربوط هزاره پنجم پيش از ميلاد با عنوان “محوطه باستاني موشه‌لان اسماعيل“ مي‌باشد. بر اساس كاوش‌هاي به عمل آمده، باستان شناسان پي برده‌اند كه ساكنان باستاني اين محوطه، پيش از اهالي مصر باستان، ‌آهك را شناخته و در بناها و معماري‌هاي خويش از آن بهره برده‌اند، يا «محوطه باستاني خوردين» كه حفاري‌هاي انجام شده در آن بيانگر سكونت مهرپرستان در هزاره پيش از ميلاد بوده، چناچه اعتقادات مربوط به ميترائيسم در تدفين‌هاي كشف شده نمايان است. عسگري‌ افزود: از آثار دوره اسلامي هم مي‌توان موارد قابل توجهي را بر شمرد؛ به طور مثال 50 بقعه امامزادگان شريف كه دو مقطع تاريخي - به هنگام حكومت علويان در طبرستان و بخش كوهستاني ساوجبلاغ و به هنگام حضور حضرت امام رضا (ع) در خراسان ـ وارد ساوجبلاغ شدند تا با گذر از اين منطقه به نواحي ياد شده برسند كه متاسفانه عملا امويان و عباسيان آنان را به شهادت رساندند. از معروف‌ترين اين امامزادگان مي‌توان امامزاده هادي و علي‌نقي، امامزاده هارون، شاهزاده حسين، امامزاده يحيي، امامزاده جعفر، امامزاده ابراهيم و امامزاده عبدالقهار اشاره كرد. وي در باب اهميت آثار دوره اسلامي ساوجبلاغ افزود: به عنوان نمونه معماري كاروانسراي سنگي امام در مقاطع مختلف مورد توجه جهانگردان و مستشرقان بوده كه از جمله اين افراد يوشيدا ماساهارو» نخستين فرستاده دولت ژاپن به ايران در عصر قاجاريه و «لرد كردن» نايب السلطنه هندوستان مي‌باشند. البته متاسفانه همين اثر زيبا در حال حاضر به عنوان انبار يكي از ارگانها مورد استفاده قرار مي‌گيرد و در آستانه تخريب و تغيير هويت است؛ در صورتي كه بهترين مكان براي موزه و يا مجتمع فرهنگي مي‌باشد. در شهرستان ساوجبلاغ به‌رغم كثرت آثار تاريخي فقط هفت حفاري علمي باستان شناسي صورت گرفته كه پنج مورد آن پيش از انقلاب توسط كارشناسان خارجي و ايراني انجام شده است. بر همين اساس بسياري از آثار كشف شده از ساوجبلاغ در سطح جهان پراكنده است؛ از جمله آنها مي‌توان به آثاري در موزه پنسيلوانياي آمريكا، موزه لندن و موزه مركزي بلژيك اشاره كرد و در داخل كشور هم در موزه ملي ايران، كاشان، تبريز، قزوين و... آثار ساوجبلاغ بعضا تحت عنوان قزوين به نمايش گذاشته شده است. مؤلف «كتابشناسي ساوجبلاغ» اظهار كرد: با توجه به استقرار نداشتن اداره ميراث فرهنگي مستقل در شهرستان هفت هزار ساله ساوجبلاغ، اين آثار متولي جدي ندارد و اداره ميراث فرهنگي كرج عهده‌دار اين امر است كه به طور طبيعي اين اداره به علت گستردگي حوزه استحفاظي و نبود تناسب بودجه و نيروي انساني در حفظ، معرفي و مرمت آثار تاريخي ساوجبلاغ كارنامه موفقي از خود ارايه نكرده است. همه اين دغدغه‌ها گواهي مي‌دهد كه: بايد در اين شهرستان كهن تاريخي، اداره ميراث فرهنگي و گردشگري مستقلي تاسيس كرد، موزه‌اي در اين شهرستان تاسيس شود تا اين آثار گرانبها جمع‌آوري شده و در معرض ديد علاقمندان و گردشگران قرار گيرد، شايسته است كه اين آثار بر اساس پژوهشهاي مستند از طريق انتشار كتاب و مطبوعات به همگان معرفي گردد چرا كه حتا برخي از اين آثار در مقطع كارشناسي ارشد رشته باستان شناسي موضوع پايان‌نامه دانشجويي بوده است و بالاخره اينكه آموزش مردمي از طريق تشكيل انجمن‌هاي مردمي و NGO هاي دوستداران ميراث فرهنگي براي سهيم كردن مردم در زمينه جلوگيري از تاراج آثار و حفاري‌هاي غيرمجاز توسط افراد سودجو. اين پژوهشگر در پايان با ابراز نگراني هشدار داد: وقتي شهرستاني با 87 اثر ملي پس از شهر تهران در استان رتبه دوم را دارد؛ نشانگر آن است كه 87 افتخار فرهنگ و پيشينه تمام مردم ايران در اين منطقه قرار دارد و بديهي است كه حفظ و معرفي آنها يك وظيفه ملي مي‌باشد. كما اينكه قانونگذار در قانون مجازات اسلامي موادي را براي تنبيه آسيب‌ رسانندگان به اين آثار پيش‌بيني كرده است. او در پايان گفت: به راستي مجري اين قوانين چه كسي است؟ آيا تصويب و تدوين چنين قوانيني بدون حضور مجري و نهاد قومي و مستقل بي‌اثر نيست؟ گفتني است: شهرستان ساوجبلاغ با وسعت 2253 كيلومتر مربع و 175000 نفر جمعيت در غرب استان تهران واقع است. انتهاي پيام