عبدالجبار كاكايي: مدح كسي كه به مراتب سير و سلوك معرفتي يا مبارزات اجتماعي نرسيده باشد، از سر نان قرض دادن يا بهخاطر تثبيت موقعيت اجتماعي است
از منظر نقد ادبي جديد و نقد مرسوم در دانشگاهها، مدح در ادب فارسي مذموم شمرده شده كه هميشه اينطور نيست.
عبدالجبار كاكايي - شاعر - با بيان اين مطلب به خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) گفت: بهخاطر گذشته تاسفانگيز شاعران در مدح پادشاهان، معمولا تمام مدايح را با يك چشم نگريسهاند. در صورتي كه مدح فردوسي درباره سلطان محمود از سر مصلحت بوده و مدح حافظ از شاه شجاع بهخاطر دوستي و برخي هم از سر اعتقاد مدح كردهاند.
وي در ادامه تصريح كرد: جزمنگري و مطلقانديشي به اين صورت كه مدح هر عنصر سياسي ازسوي شاعران برمبناي چشمداشتهاي اقتصادي صورت ميگيرد، درست نيست و نمونهي خوب اين موضوع مدح حضرت امام (ره) بود كه درواقع مدح اسلام بود.
كاكايي در ادامه اين مطلب خاطرنشان كرد: در سالهاي پس از پيروزي انقلاب شاهد گسترش آثار منقبتي دربارهي رهبران انقلاب، بهخصوص امام (ره) بوديم كه من بهويژه براي شعرهايي كه دربارهي ايشان سروده شده است، استثنا قايلم؛ چراكه امام (ره) در جامعه ما حالتي كاريزما پيدا كرد و با عقبه سنتي ملت ما پيوند خورد. يعني درواقع تداعي و تجلي شخصيت مذهبي و ديني ما بود و مدايحش بهواقع «مدايح بيصله» تقلي ميشد.
وي افزود: در مدح امام (ره) بيشتر شاعران در پي تثبيت موقعيت اجتماعي خود نبودند و دليلش اين است كه در كوران سالهاي انقلاب براي امام (ره) شعر گفته ميشد؛ يعني زماني كه هنوز چيزي به نتيجه نرسيده بود.
او همچنين متذكر شد: در دو دههي گذشته سرودن دربارهي رهبران سياسي جامعه رو به افول گذاشت و اين نشان ميدهد كه در آن مقطع زماني خاص، سرودن دربارهي امام (ره) در آن شرايط، خارج از مدح قدرت بوده است.
كاكايي در ادامه يادآور شد: ماركسيستها و كمونيستها، امام (ره) را آزادكننده خلق از امپرياليزم ميدانستند و بچهمسلمانها و روشنكفران ديني از او با عنوان مجاهد في سبيلالله ـ كه مصداق يكي از آيات قرآن است ـ ياد ميكردند؛ بنابراين مدح امام (ره) بهعنوان شكننده امپرياليزم جهاني تا مجاهد في سبيل الله صورت ميگرفت و اين اصلا بهخاطر موقعيت اجتماعي نبود.
عبدالجبار كاكايي به خبرنگار ايسنا گفت: آنچه در مدح اهميت دارد، موضوع است و نيتي كه سرآينده يا گوينده در پس عملش نهفته دارد. اگر موضوع مدح كسي باشد كه به مراتب سير و سلوك معرفتي رسيده باشد يا به مراتب مبارزات اجتماعي، مدحش شايسته است؛ مانند مدح قهرمانان جنگ ما مثل ابراهيم همت و محمد جهانآرا و .. و يا مدح چهرهاي مانند امام (ره)؛ اما اگر كسي اين شرايط را احراز نكرده باشد، مدحش مبالغهگويي و گزافهگويي است؛ يا از سر نان قرض دادن است يا بهخاطر تثبيت موقعيت اجتماعي.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بیاحترامی به اشخاص، قومیتها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزههای دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر میشود.
نظرات