رئيس كانون وكلا با انتقاد از وجود قوانيني در عرصه‌ي قانونگذاري كه موجب مخدوش شدن وجود وكلاي مستقل و همچنين تضييع حقوق زنان و اقليت‌هاي مذهبي مي‌شود، اظهار اميدواري كرد كه سير قانونگذاري به سمت اين افراد پيش رود. به گزارش خبرنگار حقوقي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در مراسم بزرگداشت روز جهاني حقوق بشر در دانشگاه تربيت مدرس، بهمن كشاورز، رئيس كانون وكلاي دادگستري مركز درباره‌ي حقوق بشر و دغدغه‌هاي طيف وكلاي دادگستري به ايراد سخنراني پرداخت. وي اظهار داشت: ترديدي نيست كه حق استفاده از وكيل مدافع نسبت مستقيم با ميزان توسعه يافتگي و تمدن داشته و اين ارتباطي با عصر حاضر ندارد و از زمان باستان مي‌بينيم كه از زماني كه اين مساله وجود داشته، ميزان اين فرهيختگي و اعتقاد به كرامت انسان و اعتقاد به آزادي‌ها با جوامعي كه با اين پديده بيگانه بودند، به كل متفاوت است. وي با بيان اين كه مقوله حقوق بشر با مقوله دفاع از اين حقوق پيوستگي جدي دارد، گفت: ترديدي نيست كه وكيل دادگستري و وكيل مدافع اگر دغدغه‌اي راجع به حقوق بشر و حقوق شناخته شده و تعريف شده انسان‌ها داشته باشد، جزء ذاتي كار اوست؛ بر خلاف مواردي كه حقوق بشر چيزي براي مطالعه و مطلبي را براي تبليغ سياسي و يا موضوعي براي بحث در اطراف فلسفه باشد، براي وكيل عدليه بحث حقوق بشر چيزي است كه هر لحظه با تمام وجود خود با آن در تماس است. وي با انتقاد از وجود ماده 187 برنامه سوم توسعه و وجود وكلاي غيرمستقل گفت: آنچه لازمه حق دفاع در استانداردهاي بين‌المللي است، وجود وكيل مستقل است و مي‌دانيم كه امروز در كنار وكيل مستقل، وكيل غيرمستقل هم وجود دارد و اگر جلو سير قانونگذاري را نگيريم، مي‌بينيم كه اين سير به سويي است كه ديگر وكيل مستقلي وجود نداشته باشد. وي ادامه داد: اين دغدغه كلي مي‌تواند بر همه مسائل سايه افكن باشد و ما را از بيان هر چيز ديگري معاف كند. رئيس كانون وكلاي مركز در ادامه درباره دغدغه‌هاي حقوق بشري وكلاي دادگستري گفت: وقتي با زناني برخورد مي‌كنيم كه مورد جفاي بستگان شوهر قرار گرفته و ما نمي‌توانيم براي او كاري كنيم حال آنكه در اعلاميه جهاني حقوق بشر اين زن با مردان عالم برابر است و ما چه مي‌توانيم بكنيم. وي با انتقاد از وجود قوانيني كه به واسطه آن برخي، از غيرمسلمانان سوءاستفاده كرده و حق همنوعان خود را تضييع مي‌كنند، گفت: وقتي در قوانين ارث ما آمده است كه به واسطه اسلام آوردن احدي از وراث بعد از فوت مورث كه دچار هجو حرماني شده‌اند (بدين معني كه اگر غير مسلماني بعد از فوت مورث به انگيزه ارث يا ديگر مسائل اسلام آورد بقيه ورثه غيرمسلمان از ارث محروم مي‌شوند و ارث به اين تازه مسلمان مي‌رسد) ما نمي‌توانيم اين مساله را به اين شكل توجيه كنيم. كشاورز ادامه داد: برخي از حقوقدان‌ها معتقد بودند كه اسلام‌آوردن بايد قبل از فوت مورث باشد نه بعد از آن ولي اكثريت چنين نظري ندارند. وي در ادامه بحث ديه و يا شهادت برادر مسلمان ما كه از نظر مذهبي با ما تفاوت دارد نه از نظر ديني، از موارد قابل توجه است. كشاورز ادامه داد: وقتي كسي به ما مراجعه مي‌كند و مي‌گويد كه بر اساس عقايد سياسي خود تحت تعقيب است ـ در حاليكه مي‌دانيم در اعلاميه حقوق بشر تعقيب افراد به واسطه عقايد سياسي منع و ممنوع كرده است ـ و بدون توجه به اعلاميه حقوق بشر مي‌گويد طبق قانون اساسي من مي‌خواهم كه با حضور هيات منصفه محاكمه شوم و وكيل هم مكلف است كه اين حق را استيفاء كند، چگونه من وكيل بگويم كه فعلا در جامعه ما جرمي به نام جرم سياسي وجود ندارد تا شما بتوانيد طبق قانون اساسي محاكمه شويد. وي با بيان اينكه اين مطلب آنچنان روشن است كه نياز به تفصيل ندارد، گفت: من ترجيح مي‌دهم كه در اين رابطه چيزي نگويم و شرح اين حرمان و اين خون جگر را اين زمان بگذارم تا وقت دگر. در ادامه همايش كامبيز نوروزي حقوقدان و دبير كميته حقوقي انجمن صنفي روزنامه نگاران ايران درباره دغدغه‌هاي طيف روزنامه نگار به ايراد سخنراني پرداخت. نوروزي معتقد است كه ايران كانون بحران حقوق بشر نيست و بسياري از كشورهاي دنيا در ابعاد گسترده‌تري به نقض حقوق بشر دست ‌مي‌زنند اما ايران در كانون منازعات قرار گرفته است. وي اظهار داشت: كساني كه مفاهيم مقدس و دل‌انگيز حقوق بشر را ابزاري براي توسعه‌ي قدرت جهاني خود قرار مي‌دهند و كساني كه با رفتارهاي خشونت‌بار و عدم رعايت قوانين داخلي بهترين بهانه‌ها به دست اين قبيل نيروها مي‌دهند، بايد پاسخگو باشند و مايلم كه همديگر را دعوت كنيم كه فارغ از منازعات رايج سياسي واقعيات حقوق بشر را در ايران به دقت مورد بررسي قرار دهيم كه در آن صورت به اين پاسخ برسيم كه مسائل و موارد نقض حقوق بشر در ايران بيش از اندازه‌هاي واقعي خود در عرصه‌ي تبليغات بين‌المللي و ياد داخلي بزرگنمايي مي‌شود. نوروزي در مورد دغدغه‌هاي روزنامه‌نگاران ابراز عقيده كرد: روزنامه‌نگاري در ايران در دوران كنوني در درخشان‌ترين دوره‌ي خودش در تاريخ مطبوعات در ايران به سر مي‌برد و در كار پژوهشي كه خلاصه آن را قبلا منتشر كردم بر اساس 6 شاخص با تمام مرارت‌هايي كه روزنامه‌نگاران اين دوره در ايران در حال تحمل هستند، مشخص شد كه روزنامه‌نگاري در ايران به شدت توسعه پيدا كرده است. وي با اشاره به 4 دوره‌ي زماني آزادي مطبوعات در ايران كه به ترتيب صدر مشروطه، دهه 20 ، سال 57 و از سال 68 به بعد (كه سال 76 به بعد در دوره چهارم به سر مي‌برد) گفت: در تمام سه دوره اول آزادي مطبوعات بعد از فروپاشي نظم پليسي حكومت است كه شكل مي‌گيرد و آرام گسترش پيدا مي‌كند ولي در دوره چهارم آزادي مطبوعات همراه به اوج اقتدار حكومت است كه شكل مي‌گيرد. وي با بيان اهميت شاخص هويت صنفي و تشكل‌هاي صنفي در اين دوره گفت: هويت صنفي در اين دوره كاملا در حال استقرار است و تعداد تشكل‌هاي صنفي روزنامه‌نگاري و حوزه فعاليت آنها در دفاع از حقوق صنفي بسيار گسترش پيدا كرده است. اين روزنامه‌نگار شاخص گفتمان سياسي و تنوع گفتار را در دوره كنوني در حال پيشرفت دانست و گفت: اصولا يكي از شاخص‌هاي توسعه مطبوعات در تمام دنيا تنوع موضوع آنهاست كه در تمام حوزه‌هاي زيست انساني اين موضوعات متنوع است كه در سه دوره قبل آزادي مطبوعات در ايران گفتمان غالب، گفتمان سياسي است و تنوع وجود ندارد ولي در دوره چهارم تنوع به حدي است كه از سياسي ترين مطالب تا غير سياسي ترين آنها رواج دارد. اين حقوقدان ادامه داد: شاخص گفتمان حقوقي در مطبوعات بسيار رايج است به طوري كه حقوق مطبوعات در ايران به يكي از جدي‌ترين مباحث حقوقي بدل شده است در حالي كه ما اين سابقه را قبلا نداشتيم؛ همچنين از لحاظ شاخص‌ ساخت برخورد با مطبوعات نيز مشخص مي‌شود كه در سه دوره اول، بر اساس روش‌هاي امنيتي پليسي با مطبوعات برخورد شده و دادگاهي نبوده است اما در حال حاضر اين ساخت برخورد به ساخت قضايي تغيير پيدا كرده اگر چه من و بسياري از دوستان انتقادات جدي به نحوه برخورد قضايي كه وجود داشته، داريم. موارد زيادي بوده كه قانون رعايت نشده اما مهم آن است كه در هر حال در چارچوب دادگاه است و طي مقررات قضايي با متهمان مطبوعاتي برخورد مي‌شود يعني روزنامه‌نگاران تا اندازه‌اي از حقوق خود برخوردار مي‌شوند. وي افزود: ممكن است به روند رسيدگي ايراداتي وارد شود كه البته ما هم داريم اما در هر حال اين همان جامعه‌اي است كه يك دهه قبل عليه روزنامه‌نگاران و مطبوعات اتفاقات بدي مي‌افتاد كه هيچ كس از آن مطلع نمي‌شد. نوروزي با بيان اينكه تصور اينكه تحقق حقوق بشر يكي امر دفعي است، ناشي از يك خطاي تئوريك يا اراده سياسي است، گفت: دنياي غرب بعد از تجربه‌اي حدودا 6 قرني به اين استانداردها دست پيدا كرد چگونه انتظار دارد كه ما در عرض 6 سال به اين استانداردها برسيم و از اين جهت مي‌توانم بگويم ما در عرصه حقوق مطبوعات و روزنامه‌نگاران در دهه اخير پيشرفت‌هاي بسيار قابل ملاحظه‌اي داشتيم. وي افزود: در دوره‌هاي قبل، كسي از بازداشت اين افراد مطلع نمي‌شد و خانواده‌ي اين افراد نيز جرات نداشتند كه آن را ابراز كنند در حالي كه امروز چنين مي‌شود ولي البته بايد گفت ما با نقطه مطلوب فاصله داريم و آن نقطه مطلوب چيزي نيست كه ما خيلي زود به آن برسيم. نوروزي يكي از دغدغه‌هاي رسيدن به نقطه مطلوب را دستيابي به قانوني براي تضمين حقوق بنيادين مطبوعات ذكر كرد و گفت: حق آزادي مطبوعات منحل به چند حق ديگر مي‌شود از جمله حق آزادي انتشار (به اين معني كه هر كسي بتواند به برخورداري از شرايط عمومي مسووليت پذيري اجتماعي و قانوني نشريه مورد علاقه خود را منتشر كند) و حق استمرار انتشار (يعني بدون اراده صاحبان نشريات نتوان جلو انتشار آن را گرفت) همچنين حق كسب خبر و حق انتشار خبر حق برخورداري از دادرسي خاص (اصل 168 قانون اساسي) و حق برخورداري از امنيت حرفه‌اي روزنامه‌نگار كه از حقوقي هستند كه ظرفيت‌هاي دنياي رسانه‌ها و نياز اجتماع ما و بخصوص حقوق مردم ايران اقتضا مي‌كند قوانين ما در شكلي فراگيرتر جهت اجراي بهتر و تضمين قوي‌تر اين حقوق ارتقا پيدا كند. وي وجود دادرسي عادلانه در عرصه رسيدگي به جرائم مطبوعاتي را از دغدغه‌هاي ديگر روزنامه‌نگاران خواند و گفت: وقتي روزنامه‌نگاري به جهت نوشتن مطلبي در روزنامه مورد تعقيب قرار مي‌گيرد جرم وي به لحاظ تحليل حقوقي مطبوعاتي است. و بايد با حضور هيات منصفه باشد. تفسير دستگاه قضايي خلاف اين است و جرم مطبوعاتي را خاص مديرمسوول مي‌داند و آن را مشمول اصل 168 قانون اساسي مي‌داند. وي دغدغه‌ ديگر روزنامه‌نگاران را حفظ امنيت شغلي آنها ذكر كرد و گفت: خيلي از روزنامه‌نگاران در سال‌هاي اخير براي تامين معاش به مشاغل ديگر روي مي‌آورند كه به لحاظ مشكلات روزنامه‌نگاران با كارفرمايان است؛ از جمله حق بيمه و مطلب ديگر نگراني از تعطيلي روزنامه است. نوروزي تاكيد كرد: ناقضان حقوق بشر مستحق هر گونه تنبيه و شماتتي هستند ولي بايد نگران باشيم كه از مفاهيم درخشان حقوق بشر در عرصه كسب قدرت خصوص توسط جريانات متكي به قدرت‌هاي غير ملي سوءاستفاده نشود. وي افزود: من باور ندارم كه ايران كانون بحران حقوق بشر در جهان است؛ امروزه در همين خاور ميانه و آفريقا و آمريكاي لاتين موارد متعددي است كه در بدترين اشكال حقوق بشر نقض مي‌شود اما با اين حال قدرت‌هاي جهان، ايران را هدف اصلي قرار داده‌اند و اين ترديد برانگيز است. انتهاي پيام