عمارت مرمت‌شده سردر «باغ ملي تهران» بازگشايي مي‌شود
عمارت سردر باغ تاريخي ملي تهران كه از مدتي پيش عمليات مرمت آن شروع شده بود، با آغاز ماه مبارك رمضان افتتاح مي‌شود.
قدير افروند ـ معاون معرفي و آموزش اداره ميراث فرهنگي استان تهران ـ با اعلام اين خبر به خبرنگار بخش ميراث فرهنگي ايسنا (خبرگزاري دانشجويان ايران) گفت: اين مراسم قرار بود در روز يكشنبه 82/07/20 همزمان با روز ميلاد امام مهدي (ع) برگزار شود، كه به دلايلي به تعويق افتاد.
افتتاح اين بنا همراه با مراسم نقاره‌خاني و انجام مراسم سنتي و سخنراني با شروع ماه مبارك رمضان چهارم آبان ماه صورت مي‌گيرد.
عليرضا بهره‌مان ـ مسؤول مرمت دروازه‌هاي سردر باغ ملي ـ در يادداشتي، از ويژگيهاي اين بنا مي‌گويد: عمارت سردر باغ ملي به سال 1340 هجري قمري در محل سردر قبلي موجود در اين مكان معروف به سردر ميدان مشق، از ساخته‌هاي عهد فتحعلي‌شاه قاجار است. اين بنا با وسعت حدود 100 متر مربع و ارتفاع 22 متر در گذشته محل نقاره‌زني جهت مطلع كردن مردم از وقايع و مناسبت‌هاي مختلف بوده است.
مرمت بنا پس از گذشت دو سال به اتمام رسيده و عمليات مرمتي شامل مرمت و بازسازي درها، بنا و محوطه‌سازي، با اعتبار شهرداري و نظارت سازمان ميراث فرهنگي كشور ساخته شده است.
احداث اين ساختمان، درواقع مربوط به دوره سردار سپهي رضا پهلوي است.
در تزيين عمارت سردر ملي برخي از تزيينات كاشي كاري سردر قبلي به كاربرده شده است.
مصالح عمده به كار رفته در عمارت، آجر است و در ازاره‌هاي آن از سنگ استفاده شده است. سنگهاي اين بنا مربوط به معدن بي‌بي شهربانوي تهران است.
در قسمت فوقاني عمارت اتاق نقاره‌خانه قرار دارد كه درعهد رونق اين بنا در اين مكان و به مناسبت‌هاي مختلف شيپورنوازان به نواختن شيپور و نقاره مي‌پرداختند.
اين عمارت داراي سه دروازه با تاق قوسي است كه دروازه مياني از ابعاد بزرگتر نسبت به دو دروازه طرفين برخوردار است.
سردر باغ ملي در سمت خيابان سپه (امام خميني (ره)) به‌وسيله ستون نماهاي آجري با سرستون‌هاي تزيين شده آجري و همچنين استفاده از آجركاري‌هاي سبك حصيرباف جلوه بسيار زيبايي دارد.
به دروازه‌هاي اين عمارت سه در دو لنگه نصب شده است. براساس كتيبه موجود در قسمت فوقاني دروازه بزرگ، اين درها به دستور رضاخان و در محل گورخانه تهران ريخته‌گري و ساخته شده است.
استاد سازنده، استاد محمدعلي كرماني است كه تاريخ ساخت در را به 1341 هجري قمري نسبت داده است.
ويژگي مهم درهاي عمارت سردرباغ ملي در اين است كه اين درها تماما فلزي بوده و از جنس آهن، چدن و تزيينات برنجي است.
كلاف‌بندي درها از ريل‌هاي خط آهني مي‌باشد كه احتمالا مربوط به خط آهن تهران - شاه‌عبدالعظيم يا خط برچيده شده محمودآباد - آمل از ساخته‌هاي حاج امين‌الضرب مي‌باشد. بنابارين درها از وزن بسيار زيادي برخوردار بوده؛ ولي در عين حال بسيار استادانه و زيبا ساخته شده‌اند. در قسمتهاي مركز اين درها پنجره‌هاي مشبك با تزيينات اسليمي و نقش برجسته‌هاي داراي نقش شير و خورشيد مي‌باشد.
در زمان ساخت اين سردر در ميدان مشق، تنها عمارت قزاقخانه وجود داشت؛ اما با روي كار آمدن رضاخان و حكومت پهلوي اول در اين ميدان كه با نام باغ ملي خوانده مي‌شد، عمارتهاي بسياري ساخته شد كه از آن جمله ساختمان شهرباني كل كشور، ساختمان وزارت امور خارجه، ساختمان موزه ملي و شركت نفت ايران و انگليس است.
بنابراين از باغ ملي تنها سردر آن باقي مانده است. با اختلاف سطحي كه بعدها در خيابان سپه اتفاق افتاد و سطح خيابان از وضعيت قبلي بالاتر در نظر گرفته شد، اختلاف سطحي بين خيابان امام خميني (ره) و خياباني كه بعدها به ملل متحد نامگذاري شد، وجود داشت.
از اين رو، رفته رفته اين اختلاف سطح خاكريزي و منجر به قرار گرفتن بخشي از ازاره‌ها و درهاي سردر باغ ملي در خاك شد. مدت اين پنهان شدن در حدود چهل سال به طول انجاميد. طرح آزادسازي درها از زير خاك مطرح و انجام گرفت و در حفاري انجام شده براي آزادسازي مشاهده شد در قسمت قرار گرفته در خاك درها به ميزان بسيار زياد فرسايش يافته و تخريب شده‌اند. بنابراين طي انجام اقدامات مرمتي، درها احيا و بازسازي شد. طي اين مطالعات مشخص گرديد كه پس از نصب درها به دروازه به دليل تراز نبودن كامل بناي عمارت ، به‌ويژه دروازه‌ها، امكان باز و بسته كردن دروازه مركزي هيچگاه ميسر نشده بود.
در اين عمليات با اجراي تمهيدات لازم اين نقص برطرف شد و براي اولين بار امكان باز و بسته شدن درهاي سردرباغ فراهم شد.
بهره‌مان گفت: قرار بر اين بود عمارت نامبرده در سال 79 افتتاح شود؛ اما از آنجا كه بر روي كتيبه درها نام رضا شاه همراه با نقش شير و خورشيد بود، مسؤولان با وجود مرمت آنها، موافق افتتاح اين عمارت نبودند و حال از اين امر بسيار متعجبم.
ميدان مشق در زمان سردار سپهي رضا پهلوي قرار بود به يك باغ يا پارك ملي تبديل شود كه يكسال پس از آن با كودتا، محل ساختمان‌هاي اداري تهران تبديل و پس از آن، قبرستان سنگلج به پارك ملي (پارك شهر) تبديل شد. و حال از آن باغ ملي اوليه تنها سردرش باقي است.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات