/گزارش - ايسنا/ برخورد دوگانه با دو پديده مشابه؛ 13 قطعنامه در طول كمتر از 8 ماه براي تجاوز عراق به كويت تنها 17 قطعنامه در طول 8 سال تجاوز عراق به ايران
حمله‌ي عراق به كويت در سال 1990 و همين‌طور تهاجم عراق به ايران، از جنبه‌هاي گوناگوني مورد بررسي قرار گرفته است. در اين ميان نقش سازمان ملل متحد و بويژه شوراي امنيت سازمان ملل به اين دو تهاجم كه از سوي صدام سازماندهي و هدايت شد، از قابليت بالايي براي بررسي برخوردار است كه اين موضوع نيز مي‌تواند از ابعاد مختلفي مورد بحث قرار گيرد. از يك منظر نگاه به مواضعي كه اين سازمان در آن مقطع زماني اتخاذ كرد و نيز آمار‌هايي كه مي توان از اين مواضع استدلال كرد؛ مي‌تواند يكي از ملموس‌ترين و به نوعي عيني‌ترين ابزارها براي بررسي نوع برخورد سازمان ملل با اين دوپديده باشد كه نوشته‌ي زير با اين نگرش و چارچوب تهيه گرديده است و در اين برخورد، بررسي موشكافانه‌ي قطعنامههاي صادر شده از سوي سازمان ملل در قبال اين دو جنگ و همچنين موضع ديگر كشورهاي جهان در خصوص صدور آنها، مي تواند مهم و مثمرثمر باشد.
به گزارش دفتـر مطالعات بين‌الملل خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در اين نوع برخورد دو نكته‌ي حائر اهميت در اين ميان به چشم مي‌خورد؛ اول اينكه جنگ جداي از اينكه از سوي چه كسي و با حمايت چه كسي شروع شده است؛ مضموم بوده و قابل دفاع نيست؛ ضمن اينكه شرايط زماني و مكاني نيز تاثيري در اين موضوع برجاي نمي‌گذارد. نكته‌ي دوم و مهمتر در اين باره حضور عراق در دو جنگ ياد شده مي‌باشد؛ به گونه‌اي كه بررسي موضع و طرز نگرش كشورهاي عضو سازمان ملل (بويژه مواضع دوگانه كشورهاي ابرقدرت نسبت به اين دو تجاوز) و شوراي امنيت ترديدهاي بسياري را درباره‌ي نگرش يكسان و سياستهاي صلح آميز سازمان ملل در ذهن ايجاد مي‌كند. حال موضوع اساسي اين است كه بررسي روند صدور قطعنامههاي سازمان ملل در قبال حمله‌ي عراق به ايران و همچنين به كويت و مواضع گوناگون اعضاي شوراي امنيت در خصوص اين دو جنگ، بي‌شك منشور سازمان ملل به عنوان نهادي بين‌المللي، ناظر و بي‌طرف كه مهمترين وظيفه‌ي پذيرفته شده‌اش،داشتن نگرش واحد به كشورهاي جهان است، به زير سوال مي‌برد.
از منظري ديگر حمله عراق به ايران و به كويت شايد از نقطه نظرات بسياري باهم متفاوت باشند، اما حضور آمريكا در پس نقشه‌ي طراحي شده‌ي آنها و حمايتهاي خصمانه و يكسويه‌ي اين كشور از عـراق در جنگ ايران و عراق و پس از آن سركوب آن در جريان عراق و كويت و از طرف ديگر مواضع اتخاذ شده از سوي سازمان ملل كه همسويي قابل توجهي با مواضع آمريكا در خصوص اين دو پديده داشت؛ اين فرضيه را بيش از پيش در ذهن هر تحليل‌گر و سياستمداري پررنگ‌تر مي‌كند كه سازمان ملل چون ابزاري در دست قدرتهاي غربي و صاحبان حق وتو در شوراي امنيت سازمان ملل است.
با نگاهي كلي به قطعنامههاي صادر شده از سوي سازمان ملل در خصوص تهاجم عراق به ايران كه با پيشنهاد كشورهاي عضو شوراي امنيت از جمله آمريكا و انگليس مطرح مي‌شـد، روند ملايم و غيرسرسختانه‌ي تصميم‌گيريهاي اتخاذ شده از سوي سازمان ملل به خوبي آشكار است. اما در طرف ديگر قطعنامههاي سازمان ملل در خصوص جنگ عراق وكويت و تاكيد بر پايان يافتن هرچه سريع‌تر جنگ گوياي برخورد متفاوت سازمان ملل با اين دو پديده است.
نگاهي تحليلي به تعداد و محتواي قطعنامههاي صادر شده از سوي سازمان ملل درباره‌ي جنگ ايـران و عـراق نفوذ سياسي و نظامي حاميان عراق در اين سازمان را به خوبي برملا مي‌سازد. صدور تنها 17 قطعنامه در كل مدت زمان هشت سال تهاجم عراق به ايران در مقايسه با صدور 13 قطعنامه در مدت زمان تنها 8 ماه نشاندهنده‌ي برخورد دوگانه با اين موضوع است.
حمايتهاي همه جانبه‌ي آمريكا از كويت و در پي آن تحت فشار قرار دادن اعضاي دائم و غير دائم شوراي امنيت مبني بر صدور قطعنامههاي متعدد در محكوم ساختن عراق، بيشتر از پيش استقلال و قدرت سياسي سازمان ملل را به زير سوال برده بـود.مجموع اين شرايط بار ديگر اين سوال را در ذهن هر تحليل‌گري ايجاد مي‌كند كه آيا سازمان ملل تنها به عنوان آلت و ابزاري بي‌اختيار در دست آمريكا و حاميان آن نبوده است؟ از سويي ديگر بررسي موضع كشورهاي راي دهنده به قطعنامههاي صادر شده در خصوص اين دو جنگ و هم چنين كشورهاي حامي آنها، به ايـن مساله جنبه‌ي تازه‌اي مي‌بخشد. حضور آمريكا به عنوان يك عضو هميشگي اين جلسات و ارائه‌ي نظرات انحصارطلبانه و يكسو نگرانه‌ي آن كه تنها براساس منافع و سياستهاي قدرت طلبانه‌اش بوده است، بازيچه بودن نهاد سازمان ملل و عدم اعمال قدرت واقعي از سوي آن را بيش از پيش نمايان مي‌كند.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات