دکتر احمد دلبری در گفتوگو با ایسنا، اظهار کرد: افسردگی و انزوای اجتماعی از مهمترین تهدیدهای دوران سالمندی است. مطالعات نشان میدهد افرادی که از تعاملات اجتماعی غنی برخوردارند، سالمندی فعالتر، موفقتر و سالمتری را تجربه میکنند. علاوه بر تأثیر مثبت بر سلامت روان، میزان ابتلا به بیماریهای مزمن نظیر دیابت، فشار خون، بیماریهای قلبی-عروقی و حتی احتمال بروز آلزایمر در این افراد کمتر است.
افزایش خطر افسردگی در سالمندان؛ چرا؟
وی با تأکید بر اینکه نرخ افسردگی در سالمندان تقریباً دو برابر سایر دورههای زندگی است، به عوامل مؤثر در افزایش این خطر اشاره کرد و گفت: فرایند بازنشستگی در کشور بهصورت ناگهانی اتفاق میافتد و افراد از پیش آموزش نمیبینند که بازنشستگی صرفاً پایان کار است، نه پایان زندگی. این شوک ناگهانی همراه با تغییرات سبک زندگی، کاهش تعاملات اجتماعی و از دست دادن نقشهای اجتماعی، زمینه را برای افسردگی فراهم میکند.
وی یادآور شد: در کنار این موضوع، بسیاری از سالمندان به دلیل تغییرات جسمانی، از جمله کاهش انرژی و افزایش بیماریهای مزمن، ارتباطات اجتماعی خود را کاهش میدهند که این امر خود زمینهساز مشکلات روحی میشود.
به گفته دلبری، برخلاف باور عمومی که افسردگی را صرفاً یک مشکل روانی میدانند، در سالمندان این بیماری اغلب با علائم جسمانی مانند خستگی مفرط، اختلالات خواب، کاهش اشتها و دردهای مزمن خود را نشان میدهد. این امر باعث میشود که افسردگی سالمندان در بسیاری از موارد تشخیص داده نشود و درمان مناسبی دریافت نکنند.
۶۵ درصد بیماریهای جسمی در سالمندان، ریشه در عوامل اجتماعی دارد
انزوا و مشکلات روحی، بیشترین نقش را در افزایش احتمال زوال عقل و آلزایمر دارند
وی یادآور شد: ۳۰ درصد از سالمندان بالای ۶۰ سال، همسر خود را از دست دادهاند. مشکلات حرکتی و بیماریهای مزمن باعث کاهش حضور سالمندان در اجتماع میشود. تجملگرایی و تغییر سبک زندگی، منجر به کاهش رفتوآمدهای خانوادگی شده است. همچنین تنهایی و انزوا، یک عامل کلیدی در بروز آلزایمر و زوال عقل است.
دلبری در این زمینه توضیح داد: پژوهشها نشان داده است که ۶۵ درصد بیماریهای جسمی در سالمندان، ریشه در عوامل اجتماعی دارد. تا چند سال پیش تصور میشد که مطالعه و فعالیت ذهنی مهمترین عامل در پیشگیری از آلزایمر است، اما یافتههای جدید نشان دادهاند که انزوا و مشکلات روحی، بیشترین نقش را در افزایش احتمال زوال عقل و آلزایمر دارند. سالمندانی که ارتباطات اجتماعی غنی دارند، طول عمر بیشتری داشته و کیفیت زندگی بالاتری را تجربه میکنند.
چگونه تعاملات اجتماعی را در سالمندی افزایش دهیم؟
وی در ادامه به عوامل موثر در افزایش تعاملات اجتماعی پرداخت و گفت: شرکت در فعالیتهای معنوی، مانند نماز جماعت و جلسات قرآنی (۲-۳ بار در هفته)، دیدار هفتگی با دوستان، فامیل یا همسایهها، فعالیتهای داوطلبانه و کمک به نیازمندان یا کودکان کار (۲-۳ بار در هفته)، شرکت در کلاسهای آموزشی، فرهنگی و هنری (حداقل یک بار در هفته)، انجام ورزش و سرگرمیهای گروهی مانند شطرنج، مدیتیشن، پانتومیم، داستاننویسی و سفرهای گروهی و ورزش منظم به صورت حداقل ۱۵۰ دقیقه در هفته، شامل پیادهروی، نرمشهای سبک و تمرینات تعادلی از جمله عوامل موثر در این زمینه هستند.
فرزندان سالمندان چه کمکی میتوانند کنند؟
دلبری معتقد است که اگر پدر یا مادر سالمند شما بیش از حد میخوابد، افسردگی را جدی بگیرید. با پدر و مادر سالمند خود وقت بگذرانید، حتی تماسهای کوتاه هم اثرگذارند.
وی خاطرنشان کرد: سالمندی نباید دوره انزوا و گوشهگیری باشد. سلامت روان و تعاملات اجتماعی به همان اندازهای که تغذیه سالم و ورزش در این دوران اهمیت دارد، در پیشگیری از بیماریهای مزمن و افزایش کیفیت زندگی سالمندان نقش دارد. «اگر میخواهید والدینتان زندگی سالم و شادی را تجربه کنند، بهترین هدیهای که میتوانید به آنها دهید، حضور شما و تقویت ارتباطات اجتماعی آنهاست.»
انتهای پیام
نظرات