محمد درویش دوشنبه ۱۵ بهمن، در همایش یک‌روزه مبارزه با سرطان با رویکرد به محیط زیست با عنوان «طبیعت و تن»، به میزبانی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی، اظهار کرد: محیط‌زیست، نهاد متولی طبیعت از جمله نهادهایی است که می‌تواند به سلامت انسان‌ها کمک کند. هر چه بیشتر جست‌وجو کنیم بیشتر متوجه اهمیت محیط‌زیست و نقش آن در پیشگیری از بیماری‌ها از جمله سرطان می‌شویم.

وی افزود: اگر شرایط سازمان متولی محیط زیست در هر کشوری خوب باشد، در نتیجه حال مردمش هم خوب خواهد بود و درگیر چنین رخدادهای نادرپذیری نمی‌شوند؛ رخدادهایی که علاوه بر تحمل الام و دردهای بسیار زیاد، هزینه‌های هنگفتی به کشور ما تحمیل می‌کند و هر سال شاهد این هستیم که داروهای ضد سرطان و درمان‌های آن، به شدت بخش بزرگی از بودجه وزارت بهداشت و درمان را به خود اختصاص می‌دهد.

 این کنشگر محیط زیست خاطرنشان کرد: در دنیا دو کشور نروژ و ایالات متحده آمریکا هستند که در این حوزه شگفت‌انگیز عمل کردند. تقریبا هیچ کشوری در دنیا بودجه درمانی‌اش به اندازه ایالات متحده امریکا نیست، همچنین این کشور دارای بهترین بیمارستان‌ها و مراکز درمانی فوق پیشرفته برای درمان بسیاری از بیماری‌های حاد و علاج ناپذیری است که در دنیا وجود دارند.

 وی ادامه داد: بسیاری از ثروتمندان در دنیا وجود دارند که در نوبت ویزیت این بیمارستان‌ها هستند تا در این نهادهای علمی پزشکی درمان شوند، در عوض در نروژ کمترین سرانه درگیری را با سرطان داریم و یکی از پایین‌ترین نرخ‌ها را در کشور اسکاندیناوی شاهد هستیم.

 درویش گفت: آیا در نروژ تحقیقات  و پژوهش‌های پیشرفته‌ای برای درمان سرطان انجام می‌گیرد؟ حقیقت این است که دولت نروژ همه تلاشش را می‌کند تا مردم کمتر درگیر سرطان شوند، یعنی به پیشگیری بیشتر از درمان توجه دارد و مهمترین کاری که دولت نروژ برای تحقق این هدف انجام‌ می‌دهد، تقویت مدارس است.

وی ادامه داد: شرایطی را در مدارس نروژ شاهدیم که باعث شده این مدارس را به الگوی بسیاری از کشورهای توسعه یافته تبدیل کند، فلسفه مدرسه طبیعت (nature school) نیز از همین‌ نقطه می‌آید و سبب شده شاهد بسیاری از بیماری‌های شایع و مدرنیته در این کشور نباشیم، حتی با وجود اینکه نروژ یکی از جوامعی است که بخش قابل‌توجهی از مردمش به دلیل امید به زندگی کهنسال هستند، اما مشکلاتی مثل آلزایمر، شکستگی لگن، کبد چرب، دیابت، ام اس و سرطان در نروژ کمتر دیده می‌شود.

این کنشگر محیط زیست اظهار کرد: در این مدارس چیزی به نام آموزش مستقیم وجود ندارد و هر چیزی که رخ می‌دهد برای یادگیری و لذت کشف کردن است، بچه‌ها می‌توانند آزادانه بازی کنند و کسی در رفتارشان دخالتی نمی‌کند، کسی پاسخ پرسش آنها را نمی‌دهد بلکه بستری را فراهم می‌کنند تا خود بچه‌ها جواب سوال را پیدا کنند.

لزوم توجه به بستر ایجاد آلودگی برای حل معضل آلودگی هوا

وی افزود: همه تلاشی که ما در طول این ۶۰ سال برای حل معضل آلودگی هوا انجام دادیم این بوده که خودروها و سوخت‌های با کیفیت‌تری تولید کردیم و نظارت‌های شدیدتری اعمال شده و مراکز معاینه فنی را بیشتر و بیشتر تقویت کردیم، اما در مورد شهری صحبت می‌کنیم که تعداد خودروهای آن چندین برابر ظرفیت معابر می‌شود حتی اگر ما از خودروهای کاملا برقی استفاده کنیم، نمی‌توانیم مشکل ترافیک را حل کنیم.

درویش ادامه داد: یکی از ذرات خطرناک آلاینده یعنی ذرات کوچکتر از دو و نیم میکرون که حاصل اصطکاک لاستیک و آسفالت است، می‌تواند به راحتی از جدار مویرگ‌ها عبور کند و فشار اُُسمُزی خون ما را افزایش داده و منجر به سرطان خون شود. در واقع اگر بخواهیم مشکل آلودگی هوا را حل کنیم باید به بستری که باعث ایجاد آلودگی می‌شود توجه کنیم کاری که در کل دنیا انجام شده است و کاری کنیم که مردم در ترددهای درون شهری کمتر از وسایل حمل و نقل با پایه سوخت‌های فسیلی استفاده کنند.

این پژوهشگر خاطرنشان کرد: به جای اینکه اتوبان‌ها، پل‌ها و تقاطع‌های غیرهمسطح و پارکینگ‌های طبقاتی را بسازیم و به خودرومحوری چراغ سبز نشان دهیم، باید به سراغ بستری پیش می‌رفتیم که مردم با امنیت و آرامش به سمت استفاده از مدهای حمل‌ونقل پاک از جمله دوچرخه پیش روند.

بخش اعظم بودجه وزارت درمان و آموزش پزشکی در حوزه درمان صرف می‌شود

وی در ادامه با انتقاد از بودجه هنگفتی که برای درمان هزینه می‌شود تصریح کرد: بودجه وزارت درمان و آموزش پزشکی از پنج سازمانی که مسئول نشاط، سلامت و ایجاد فضاهای همدلی ارزشمند برای ایرانند بسیار بیشتر است.

درویش اظهار کرد: بودجه سازمان حفاظت محیط زیست امسال سه هزار و ۷۰۰ میلیارد است در حالی که بودجه وزارت درمان و آموزش پزشکی ۵۱۵ هزار میلیارد است  و این در حالی است که بخش اعظم این بودجه در حوزه درمان است و برای پیشگیری بودجه‌ای نمی‌ماند.

وی گفت: کشوری که تعداد بیمارستان‌ها و داروخانه‌هایش بیشتر از تعداد موزه‌ها، کتابخانه‌ها، باشگاه‌های ورزشی و فضاهای همدلی آن رشد کند، در مسیر توسعه پایدار حرکت نکرده و مردمش درگیر انواع و اقسام بیماری‌ها خواهد بود.

این کنشگر اجتماعی تاکید کرد: وقتی سازمان متولی محیط‌زیست در کشور ما فقیر نگه داشته شود، وقتی که بخش قابل‌توجهی از تالاب‌های آن که  مطابق قانون از برنامه پنج ساله چهارم حقابه دارند و باید این حق‌آبه بعد از شرب و قبل از کشاورزی و صنعت به آنها اختصاص پیدا کند، اختصاص پیدا نمی‌کند و  کسی حرف محیط زیست را جدی نمی‌گیرد و مهمترین عامل تولید ذرات کوچکتر از ۱۰ و دو و نیم میکرون همین تالاب‌های خشک هستند معلوم است که ما درگیر سرطان می‌شویم.

درویش با اشاره به اهمیت رویشگاه‌ها و فضای سبز بیان کرد: اگر می‌خواهیم کشور تولید اکسیژن داشته باشد، ظرفیت گرمایی ویژه آن حفظ شود و تنوع زیستی داشته و آب و خاک و هوای آن سالم باشد، اولویت اول آن باید حفظ رویشگاه‌ها باشد، رویشگاه‌هایی که در حال حاضر  شتابان و به بهانه‌های مختلف تغییر کاربری می‌دهند، به طوری که بنا بر گزارش کمیسیون اصل ۹۰، فقط در طول یک دهه اخیر دو میلیون هکتار از عرصه‌های منابع طبیعی به طور قانونی تغییر کاربری پیدا کرده است .

این کنشگر محیط‌زیست  با بیان اینکه ما در کشور روسای جمهور و مدیران عالی‌رتبه زیادی داریم که علنا و صراحتا اعلام می‌کنند که محیط زیست و منابع طبیعی نباید سد راه توسعه باشد، تاکید کرد: اگر ایران را دوست داریم و اگر می‌خواهیم که فرزندان آینده این کشور به ما احترام بگذارند، باید تلاش کنیم که این سازمان‌های راهبردی و کلیدی کشور جایگاه واقعی خود را پیدا کنند.

مهمترین اولویت  مدیریت در خواف باید تثبیت پوشش‌های طبیعی در منطقه باشد

وی در ادامه با اشاره به سفری که  اخیرا به شهرستان خواف داشته است، گفت: خواف خاستگاه بادهای ۱۲۰ روزه است و این بادها بخش بزرگی از شرق  کشور تا بلوچستان مرکزی را درگیر می‌کند، بنابراین مهمترین اولویت مدیریت در خواف باید تثبیت پوشش‌های طبیعی در منطقه باشد، چراکه  از نرخ تولید ذرات کوچکتر از ۱۰ میکرون و دو و نیم میکرون جلوگیری کند، همچنین مهمترین اولویت باید حفظ تالاب سیرخون تحت هر شرایطی باشد.

درویش اظهار کرد: اما در آن منطقه نه تنها اینها اولویت نیست بلکه با پدیده‌ای به نام معادن پلاسری مواجه هستیم و غیر از مباحث و معادن دیگر، با این پدیده سطح زمین را جارو می‌کنیم برای منافع اقتصادی بیشتر، آن هم در کشوری که معادن و ذخیره‌گاه‌های آهن بسیاری دارد و این واقعا جای تاسف دارد و حتی یک مستاجر چنین بلایی سر بنای مسکونی‌اش نمی‌آورد.

 ایران برخوردار از بالاترین وضعیت دریافت انرژی خورشیدی در واحد سطح

وی گفت: خواف می‌تواند بزرگترین نیروگاه بادی و نیروگاه خورشیدی را داشته باشد اگر می‌خواهید به اقتصاد منطقه بها دهید و اگر می‌خواهیم با سرطان مبارزه کنیم، باید اولویت را به انرژی‌های تجدیدپذیر دهیم،  نه اینکه با سدهای برق‌آبی و نیروگاه‌های حرارتی بخواهیم برق تولید کنیم و  بعد با کمبود گاز مواجه شویم و هموطنانمان مجبور باشند به آلودگی هوا با مازوت تن دهند.

 این کنشگر محیط‌زیست با اشاره به برخورداری ایران از انرژی‌های تجدیدپذیر اظهار کرد:  کشوری که بالاترین وضعیت دریافت انرژی خورشیدی در واحد سطح را دارد چرا از این انرژی استفاده نکند، چرا هیچ نماینده مجلسی سازمان‌های مربوطه را به دلیل عدم پایبندی به تعهداتشان بازخواست نمی‌کند. اگر نهادها و سازمان‌های مربوطه به تعهداتشان در زمینه تولید انرژی تجدیدپذیر عمل می‌کردند، امروزه با ناترازی انرژی مواجه نبودیم.

وی گفت: سال جاری اتفاق خوبی در این زمینه افتاده است و علی‌رغم اینکه در برنامه توسعه هفتم تعهد تولید ۱۵ هزار مگاوات انرژی از منابع تجدیدپذیر داده شده است، اما گفته‌اند که از این میزان عبور خواهیم کرد و دستور تولید ۳۰ هزار مگاوات انرژی صادر شده است که بزرگترین خبر خوش برای پیشگیری از سرطان است.

درویش ادامه داد: ما بزرگترین مرز آبی در خاورمیانه با آسیای جنوب غربی داریم که می‌توانیم از انرژی جزر و مدی آن استفاده کنیم، کاری که اسکاتلند و ژاپن سال‌هاست انجام می‌دهند و ما خودمان را از این منبع ارزشمند محروم کرده‌ایم.

وی افزود: کشوری که می‌تواند کیک زرد بسازد، آیا نمی‌تواند تکنولوژی لازم برای استحصال انرژی از جزر و مد را بسازد؛ نمی‌تواند زباله‌سوزهای دوستدار محیط زیست بسازد که بخشی از زباله‌ها که قابل بازیافت نیستند را بدون اینکه تولید آلودگی کند، بسوزاند  و از آن انرژی تولید کند؟ چرا در گیلان که میزان بارندگی آن بالا است میلیون‌ها درخت باید قطع ‌شده و  نرخ فرسایش بالا ‌رود؟ چطور هزینه‌های هنگفت برای سدسازی را داریم اما هزینه برای ایجاد تصفیه‌خانه و ...را نداریم؟ سدسازی‌هایی که خسارت جبران‌ناپذیری بر استانهای شمالی وارد می‌کند؛  چرا در شمال کشور ابتلا به سرطان بالا است؟

این پژوهشگر تاکید کرد: خروجی این همایش ارزشمند باید این باشد که اگر مردم خراسان رضوی و مردم مشهد و زائرانی که به مشهد می‌آیند واقعا می‌خواهند در امنیت زندگی کنند حل مشکل کشف‌رود باید اولویت باشد.

درویش هشدارداد: ۳۰ سال است که با این مشکل در کشف‌رود مواجه هستیم، ۳۰ سال است که فاضلاب خام وارد کشف‌رود شده و ۷۰۰۰ هکتار اراضی کشاورزی را با آن آبیاری می‌کنید.

 وی افزود: ورودی شبکه آب شرب و بهداشتی مشهد ۱۲ هزار لیتر بر ثانیه است که فقط ۱۰۰۰ لیتر آن تصفیه و بازچرخانی می‌شود و علت آنرا مسائل مالی ذکر می‌کنند.

این فعال محیط زیست اظهار کرد: پول لازم برای اینکه این اتفاق بیفتد کمتر از هزینه ساخت یکی از هتل‌های اشرافی مشهد است؛ شگفت‌انگیز است که در یکی از ثروتمندترین شهرهای ایران می‌گویند برای احداث تصفیه‌خانه پول نداریم! متاسفانه عده‌ای از فشل بودن عده‌ای دیگر سود می‌برند.

لزوم فرهنگ‌سازی در زمینه استفاده از دوچرخه

وی همچنین با هشدار در رابطه با آلودگی هوای مشهد گفت: چرا باید شاخص آلودگی هوای مشهد در یک روز بالای ۱۷۰ باشد  آنهم در یکی از مستعدترین شهرهای ایران برای دوچرخه‌سواری چرا این اتفاق نمی‌افتد؟

این پژوهشگر در ادامه گفت: وزارت درمان و آموزش پزشکی باید آمارها را به صراحت اعلام کند وزارت ورزش و جوانان باید نرخ‌های کم‌تحرکی را اعلام کند و فاجعه را بیان کنند.

وی یادآور شد: ما فقط خودمان را داریم و می‌توانیم برای درمان سرطان گام‌های موثری برداریم، هر شهروندی که تصمیم بگیرد یک سال در ترددهای درون‌شهری خودش از وسایل حمل‌ونقل موتوری با پایه سوخت فسیلی استفاده نکند، مطابق پژوهشی که دانشکده زیست‌شناسی دانشگاه تهران انجام داده است، معادل ۵۷ درخت به اکوسیستم شهری کمک کرده است.

محمد درویش در پایان گفت: در شهر مشهد که روزانه چهار میلیون سفر اتفاق می‌افتد، اگر یک میلیون سفر با دوچرخه یا پیاده انجام شود، سالانه ۵۷ میلون درخت بدون اینکه نگران سم و کود آن باشیم، به اکوسیستم مشهد کمک می‌کنیم؛ اینگونه باید با سرطان مقابله کنیم چه کاری از این بهتر و چه باقیات صالحاتی ارزشمندتر از این است. باید از خودمان شروع کنیم باید هر کدام از مسئولان استفاده از دوچرخه را نهادینه کنند.

انتهای پیام