به گزارش ایسنا، شکوفه احمدی، پژوهشگر حوزه «سلامت در بلایا» در یادداشتی که در اختیار این خبرگزاری قرار داد، نوشت: در برخی جوامع از جمله کشور ایران مرز قراردادی ۶۰ سالگی، آغاز سالمندی را نشان می‌دهد. اگرچه در بعضی منابع دیگر، ۶۵ سالگی به عنوان آغاز سالمندی در نظر گرفته شده است. امروزه به دلیل کاهش زاد و ولد، مرگ و میر و پیشرفت سیستم‌های بهداشتی درمانی، سالمندی، مسأله‌ای مهم و مطرح است، و بخش عظیمی از برنامه‌های بین المللی و ملی را به خود اختصاص داده است. کشور ما نیز که یک کشور در حال گذار است، از این تغییرات جمعیت‌شناختی مستثنی نیست. پیش‌بینی می شود سال ۱۴۳۰ جمعیت سالمند ایران حدود ۳۰ درصد جمعیت کشور را تشکیل دهد.
به دنبال عواملی نظیر دخالت بشر در طبیعت، رشد سریع تکنولوژی و تغییر اقلیم، با رشد فزاینده رخداد حوادث و بلایا روبه‌رو هستیم. ایران، به دلیل موقعیت جغرافیایی خود با مخاطرات متعدد و متنوعی مواجه است. زمین‌لرزه، سیل و خشک‌سالی سه مخاطره شایع در کشورمان است؛ به‌گونه‌ای که حدود ۹۳ درصد مناطق ایران در معرض زمین‌لرزه قرار دارند و با اینکه ایران کشوری خشک است، ۵۰ درصد مناطق آن در معرض وقوع سیل هستند.
نباید از نظر دور داشت که سالمندان گروهی با نیازهای ویژه در حوادث و بلایا هستند. ابتلا به بیماری‌های مزمن و ناتوانی‌های حرکتی – شناختی که با افزایش سن همراه می‌شود و مواردی نظیر مشکلات بینایی و شنوایی، اختلال در تطابق با تغییرات دما، نیاز به زمان بیشتر برای پردازش اطلاعات، کندی واکنش‌های فیزیکی، کاهش عملکرد برخی ارگان‌ها و ... می‌تواند موجب آسیب‌پذیری بیشتر سالمندان در مواجهه با حوادث و بلایا شود.
هم‌چنین مواردی نظیر محدودیت‌های اقتصادی، آسیب‌های عاطفی و روانی به دنبال از دست دادن عزیزان و اعضای خانواده، کاهش ارتباط با جامعه و تغییر سرمایه اجتماعی، از دیگر دلایل افزایش آسیب‌پذیری سالمندان در حوادث و بلایاست. از زاویه دیگر، گاه به دلیل تجربه حوادث قبلی، سالمندان تاب‌آوری بیش‌تری در بلایا دارند و می‌توان آن‌ها را یک سرمایه پس از بلایا در نظر گرفت، که افزون بر دارا بودن تجربه و مهارت، می‌توانند منبع آسایش و حمایت از کسانی باشند که تجارب ناگوار عاطفی و روانی متعددی را تجربه می‌کنند.
با توجه به اهمیت موضوع، یعنی افزایش جمعیت سالمندان از یک طرف و افزایش آسیب‌پذیری آنان در بلایا، ضروری است به ویژگی‌ها و نیازهای ویژه سالمندان قبل از وقوع مخاطرات بپردازیم. هم‌چنین می‌توانیم از توانمندی‌های این قشر از جامعه برای بازگشت به وضعیت عادی بهره‌مند شویم. در زمینه سرویس‌دهی و خدمات‌رسانی در سطح ملی، باید به مسائل و راه‌کارهای مربوط به سالمندان در سیاست‌ها، برنامه‌ها و طرح های ملی پرداخته شود؛ به‌ویژه سازمان‌هایی مانند وزارت بهداشت، مدیریت بحران، پیش‌گیری و مدیریت خطر شهرداری‌ها باید در این زمینه بیشتر فعال شوند.
هم‌چنین باید زمینه را برای برنامه‌ریزی، چارچوب‌گذاری، مدیریت استراتژیک فراهم کرد از سوی دیگر، لازم است ملاحظات سالمندی را در پاسخ سازمان‌های مرتبط، به‌ویژه در بخش قانون‌ها، آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های الزام‌آور در مراکز مراقبت سالمندان، پناهگاه‌ها و گذرگاه‌ها تبیین شود.
افزون بر این، هنگام وقوع حادثه لازم است به مواردی مانند اطلاع‌رسانی مناسب این گروه سنی، توزیع تغذیه و وسایل کمکی مکانیکی برای دسترسی آسان‌تر سالمندان، تریاژ مخصوص سالمندی و خدمات‌رسانی اجتماعی ویژه برای سالمندان آسیب‌پذیرتر، هم‌چون سالمندان تنها، زنان سالمند، سالمندان دارای اعتیاد، سالمندان بی‌سرپرست توجه شود.
از کارهای مهمی که لازم است برای سالمندان انجام گیرد، پیش‌گیری و مراقبت در زمینه انواع سوء رفتار، سوء استفاده جنسی، مالی، افزون بر این، آموزش مداوم خدمات‌دهندگان در زمینه تکریم سالمندان و تبعیض نگذاشتن سنی و توجه به نیازها و خصوصیات سالمندان -به‌ویژه آن‌که پوست حساس و استخوان‌های شکننده دارند-، خودداری از «پیری‌ستیزی»، آموزش به همراه سالمند برای مراقبت از وی و داروهای مصرفی است.
انتهای پیام
نظرات