به گزارش ایسنا به نقل از کشتیرانی آریان ، ارزش کل اقتصاد آفریقا در حال حاضر حدود 2.6 تریلیون دلار برآورد می‌شود اما سهم ایران از این تبادلات ناچیز بوده است و مشکلاتی مانند مراودات مالی، حمل و نقل دریایی، بازاریابی و ضمانت های مالی مانع از گسترش این همکاری شده است.
پنج کشور آفریقایی که بیشترین GDP را در قاره دارند و 50 درصد اقتصاد آفریقا را تشکیل می دهند عبارتند از:
- نیجریه: بزرگترین اقتصاد آفریقا با GDP حدود 450 میلیارد دلار است. نیجریه به عنوان یکی از تولیدکنندگان بزرگ نفت جهان، نقش مهمی در اقتصاد قاره دارد.
- آفریقای جنوبی: با GDP حدود 370 میلیارد دلار، آفریقای جنوبی یکی از اقتصادهای پیشرو آفریقا است و به عنوان مرکز مالی و صنعتی قاره شناخته می‌شود.
- مصر: با GDP حدود 300 میلیارد دلار، مصر یکی از اقتصادهای کلیدی در شمال آفریقا است.
- الجزایر: با GDP حدود 170 میلیارد دلار، الجزایر به عنوان یکی از تولیدکنندگان بزرگ نفت و گاز طبیعی در جهان شناخته می‌شود.
- مراکش: با GDP حدود 120 میلیارد دلار، مراکش نقش مهمی در تجارت و اقتصاد منطقه دارد.
از میان این اقتصادهای بزرگ، ایران با دو کشور نیجریه و آفریقای جنوبی مراوداتی دارد ولی به دلایل سیاسی و فرهنگی با سه کشور مصر، الجزایر و مراکش تجارت جدی انجام نمی گیرد.
جذابیت بازار آفریقا برای ایران
آفریقا از هر لحاظ برای ایران ویژه است و درهای بازی به روی اقتصاد و فرهنگ کشورمان دارد. این قرابت‌ها سبب می‌شود که ایران و آفریقا اشتراک های زیادی در کنار هم داشته باشند. همچنین وجود منابع طبیعی فراوان و نیاز به کالاها و خدمات متنوع، جذابیت این بازار را برای ایران افزایش می‌دهد. علاوه بر این، عضویت ایران در پیمان BRICS می‌تواند فرصت‌های تجاری جدیدی در بازار آفریقا ایجاد کند.
طبق آمار، ایران در سال ۱۴۰۱ حدود 2.4 میلیون تن کالا به کشورهای آفریقایی صادر کرده است که فقط 2.2 درصد از ارزش کل صادرات را تشکیل می‌دهد. کشورهای آفریقای‌جنوبی، موزامبیک، غنا، سودان و نیجریه عمده مقاصد صادراتی بوده‌اند. همچنین در این سال حدود 9.98 هزار تن کالا از قاره آفریقا وارد شده که سهم آن حدود 0.15 درصد از واردات کشور بوده است. کشورهای تانزانیا، کنیا، آفریقای‌جنوبی، غنا و سیشل سهم اصلی واردات را داشته اند.
همچنین طبق آمار گمرک، بیشترین کالاهای صادراتی به آفریقا به ترتیب زیر می باشد:
- غنا: شمش فولادی، میلگرد، کلینکر، سود سوزآور، رب گوجه فرنگی، روغن
- الجزایر: شمش فولادی، شمش آلومینیم، پسته، کاشی و سرامیک، رزین
- کنیا: میلگرد، فرش و موکت، پلی استایرن، استایرن بوتادین، پلی اتیلن، کلینکر، ماکارونی، شیشه، پسته، کاشی و سرامیک، پلی پروپیلن، قیر
- آفریقای جنوبی: ورق فولادی، سود سوزآور، دارو، اوره و کودهای شیمیایی، خرما، ماکارونی، بیسکویت، شیشه، فرش و موکت، اتیلن گلیکول، رزین ها، کربن
- سومالی: میلگرد، سیمان سفید، ماکارونی، شکلات، خرما، رب، کاشی و سرامیک، بیسکویت
- تانزانیا: ماکارونی، سیمان سفید، سود سوزآور، سیلیکات سدیم، شیشه، اوره و کودهای شیمیایی، شمش آلومینیم، کاشی و سرامیک، میلگرد
- کامرون: اوره و سایر کودهای شیمیایی، قیر
- موزامبیک: اوره و سایر کودهای شیمیایی
بهترین مقاصد برای صادرات به آفریقا
در بین کشورهای آفریقایی، برخی از آنها از نظر زیرساخت‌ها و قوانین تجاری، شرایط مناسبی برای صادرات دارند که عبارتند از:
۱. نیجریه: نیجریه در غرب آفریقا با جمعیت ۲۲۵ میلیون نفری پرجمعیت‌ترین کشور قاره آفریقا و هفتمین کشور پرجمعیت جهان به شمار می‌آید که به عنوان بزرگترین بازار مصرفی آفریقا شناخته می‌شود. محصولات کشاورزی، تجهیزات صنعتی و پتروشیمی از جمله کالاهایی هستند که صادرکنندگان ایرانی می توانند بازار مناسبی برای آنها ایجاد کنند. اگرچه بیش از 90 درصد صادرات ایران از لحاظ ارزش، اوره بوده ولی مصنوعات آهنی، ماشین آلات، لاستیک، لوازم خودرو، ظروف شیشه‌ای، فرش، آلومینیوم، رنگ، بیسکویت، زعفران، روغن نیز از اقلامی بوده است که صادر شده اند.
۲. کنیا: کنیا به عنوان بزرگترین اقتصاد شرق آفریقا تلقی می‌شود که به دلیل توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل و برخورداری از بنادر مهم، به یک مرکز تجاری تبدیل شده است. این کشور با مساحت کوچک خود حجم واردات زیادی دارد. این کشور به ویژه برای صادرات محصولات صنعتی و مصرفی از جمله فراورده های پتروشیمی و مواد شیمیایی به ویژه قیر شرایط مناسبی دارد و در عوض قهوه و چای از کنیا وارد می شود.
۳. آفریقای جنوبی: آفریقای جنوبی با جمعیتی بالغ بر 55 میلیون نفر و زیر ساخت های توسعه یافته و تنوع تولیدات در صنایع، معادن و کشاورزی، جزو اقتصادهای بزرگ و یک بازار نوظهور با درآمد متوسط است و بزرگترین و پیشرفته ترین اقتصاد این قاره بشمار می رود. از ایران کالاهایی از جمله فرش، قیر، خرما، ماکارونی، پودر استامینوفن، تراکتور و قطعات، شیرینی و شکلات و بیسکویت، کاشی و سرامیک صادر می شود و از آفریقای جنوبی ترکیبات آمالگام، تلمبه های حلزونی، بالابرها، سیمان‌های نسوز و ماشین آلات معدنی وارد ایران می شود.
چالش‌های بازرگانان ایرانی در آفریقا
- مهمترین چالش های تجار ایرانی را می توان به سه دسته تقسیم کرد.
- بازاریابی و پیدا کردن مشتری
- عدم آشنایی با نیازهای بازار محلی و سلیقه مشتریان آفریقایی
- کمبود اطلاعات دقیق و جامع در مورد بازارها و رقبا
- رقابت شدید با کشورهای منطقه‌ای مانند عربستان سعودی و ترکیه
- نبود پروازهای مستقیم به کشورهای آفریقایی و مشکلات دریافت ویزا
در حال حاضر چندین شرکت خصوصی فعالیت های بازاریابی و مارکتینگ را به صورت اختصاصی برای بازار کشورهای آفریقایی از جمله کنیا، تانزانیا، آفریقای جنوبی و نیجریه انجام می دهند. همچنین مراکز تجاری مرتبط با سازمان توسعه تجارت ایران و رایزنان بازرگانی مستقر در برخی کشورهای آفریقایی امکان ارائه خدمات بازرگانی را در کشورهای آفریقای جنوبی، الجزایر، نیجریه فراهم نموده اند.
نقل و انتقال مالی
- مشکلات بانکی و محدودیت‌های بین‌المللی
- نرخ ارز و نوسانات آن
- نیاز به راهکارهای مالی مناسب
با توجه به شرایط تحریم، تلاش هایی توسط اتاق مشترک ایران و آفریقا برای راه اندازی صندوق های ضمانت صادرات به برخی کشورهای آفریقایی و رایزنی هایی با برخی بانک های کشور برای تعامل بانکی با کشورهایی همچون آفریقای جنوبی و کنیا انجام شده است.
- حمل و نقل دریایی به آفریقا
- هزینه‌های بالا و زمانبر بودن فرآیند حمل
- مشکلات لجستیکی و عدم وجود زیرساخت‌های مناسب
- نبود خطوط کشتیرانی در مسیر آفریقا
برای حمل دریایی به صورت کانتینری کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران به کشور کنیا (بندر مومباسا) و تانزانیا (بندر دارالسلام) سرویس حمل دارد و اخیرا نیز کشتیرانی آریان اقدام به راه اندازی سرویس حمل بار از بندرعباس به برخی کشورهای آفریقایی مانند آفریقای جنوبی (بندر دوربان)، ساحل عاج (بندر آبیجان)، نیجریه (بنادر لاگوس و آپاپا)، غنا (بندر تما) و سنگال (بندر داکار) راه اندازی کرده است.
در مجموع تجارت با آفریقا فرصتی بزرگ و در عین حال چالشی برای بازرگانان ایرانی است. با شناخت دقیق از بازار، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها و تقویت روابط تجاری، می‌توان از پتانسیل‌های این بازار بهره‌برداری کرد و به موفقیت دست یافت.
انتهای رپرتاژ آگهی
نظرات